Doğu Suriye'de mücadele daha yeni başlıyor

Irak'ın Musul kentindeki savaş son aşamasına girmiş olabilir.

Suriye'deki Rakka'da ise mücadele devam ediyor ve Suriye'nin doğusunun geleceğine yönelik savaş daha yeni başlıyor.

Bu savaş bir tarafta Irak Şam İslam Devleti'ne (IŞİD) karşı ABD öncülüğündeki cephe; diğer tarafta ise Beşar Esad rejimi ve İran'a karşı ABD destekli Kürt ve muhalif gruplar olmak üzere paralel mücadelelerden oluşuyor.

Suriye'deki savaşın tüm karmaşası ve şiddeti burada, ve IŞİD bölgedeki örgütlü kontrolünü kaybetmeye başladı. Stratejik kozlar her gün daha da artıyor.

Burası ayrıca ABD'nin Suriye iç savaşının içine çekildiği nokta.

Örneğin Rakka'nın güneybatısında Tabqa yakınlarındaki ABD güçlerini bombalayan bir Suriye uçağının düşürülmesi gibi....

Bu, Esad hükümetine sadık gruplara ABD'nin askeri müdahalede bulunmaya başlamasından bu yana yaşanan dördüncü hadise.

Diğer olaylar Suriye'nin Irak sınırına yakın El-Tanf çevresinde yaşanmıştı. Suriye lideri Beşar Esad'ın İran destekli müttefikleri, ABD askerlerinin muhalifleri eğittiği özel alana girmişti.

ABD bu eylemleri 'kendi personeline yönelik potansiyel tehditlere karşı meşru taktiksel yanıtlar' olarak sundu.

Ancak bu "taktiksel eylemler", ABD Başkanı Donald Trump yönetimine 'Suriye stratejisinin bulunmadığı' eleştirilerinin getirildiği bir dönemde, ABD'nin adım değiştirmesine neden olabilir.

Gerçekten de Trump'ın Pentagon'a potansiyel tehditlere yanıt verme esnekliği sağlaması, bu tür karşılaşmaların daha fazla olacağına işaret ediyor.

ABD'nin Suriye stratejisinin istenmeyen pek çok sonuç doğuracağına yönelik endişeler bulunuyor... Özellikle de Beyaz Saray'dan bölgede İran etkisinin dengelenmesini istehen güçlü sesler çıkarken.

Trump yönetiminin bölgedeki önemli askeri üssüne rağmen, Suudi Arabistan'ın Katar'ı soyutlamasına destek vermesinin nedenlerinden biri de bu.

Suriye'nin doğusunda, özellikle de Irak sınırında ABD güçleri İran destekli savaşçıları vurarak Tahran'a büyük bir mesaj göndermiş oldu.

Elbette bu Washington'un suçu değil. Belki stratejileri yok ama ani taktiksel endişelere yanıt veriyor.

İran sınırlarını sürekli zorluyor ve zamanlaması da rastlantı değil. İranlı danışman ve İran destekli milis gruplar, Esad'ın savaşma gücünde kritik bir unsur.

Geri çekilmekte olan IŞİD'den boşalan topraklarda hakimiyet kurma yarışı var.

İran, Irak'ta halihazırda önemli bir güç ve etkisini Suriye içine de yaymak istiyor. Bazı analistler, İran'ın Lübnan'daki müttefiklerine silah ve malzeme taşımak için Şam ile Bağdat arasında bir "kara köprüsü" oluşturacağını savunuyor.

Hedef ne olursa olsun İran bariz bir şekilde Esad rejimine verdiği desteği, Suriye'de kalıcı bir etkiye çevirmek için uğraşıyor.

Bu kavga aynı zamanda Washington ile Moskova arasındaki gerilimi de artırıyor.

Rusya Savunma Bakanlığı, Suriye savaş uçağının düşürülmesinden sonra yaptığı açıklamada, ABD'nin Suriye egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini söyledi.

Moskova aynı zamanda ABD ile Rusya güçleri arasında olası bir çatışmayı engellemek için kurulmuş olan koordinasyon kanalını da askıya aldı.

Açıklamada Rusya'nın hava güçlerinin faaliyet gösterdiği bölgelerde, Fırat'ın doğusundaki koalisyon dronları ve hava araçlarının "hedef" olarak görüleceği uyarısı da yapıldı.

Koordinasyon mekanizmasının genel olarak iyi çalıştığı ve operasyonun hem Moskova hem de Washington'un çıkarına olduğunu söylemek gerek.

Bu mekanizmanın askıya alınması Rusya açısında sadece lafta kaldı, sahne arkasında temas devam ediyor.

Ancak Suriye'nin doğusu için mücadele hız kazanırken, Rusya ve Suriye hükümeti gökyüzüne bir çizgi çekmeye niyetli görünüyor.

Aynı Esad'ın müttefiki İran'ın karaya çizmek istediği gibi.