ABD'de faizlerin beklenenden erken ve daha hızlı artacağına ilişkin işaretlerin artmasıyla tırmanışa geçen dolar 2.28 lirayı da aştı.
Vatan gazetesinin ekonomi yazarı Ali Ağaoğlu dolardaki tırmanışın Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu açıklayacağı cuma gününe dek süreceğini belirtti.
Eylül ayı başında 2.15 lirada olan dolar yeni haftaya 2.28 liranın üzerinde başlayarak 2.2720 liraya kadar çıktı. Böylece, dolardaki yaklaşık bir aylık artış yüzde 5.7’yi buldu. Dolar 8 ayın zirvesini gördü. Saat 09:45 itibariyle dolar 2.2670 TL'de seyrediyor. Merkez bankası, geçen hafta doların 2.26 lirayı aşması üzerine haftalık döviz satış miktarını 10 milyon dolardan 40 milyon dolara yükselttiktan sonra dolar haftanın son günü 2.25 lira düzeyine gerilemişti.
Ancak geçen hafta ABD'de geçen haftanın son işlem gününde beklentiler doğrultusunda yüzde 4,6 arttığı açıklanan 2. çeyrek gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) verisi de doların yükselişinde etkili oluyor.
Ali Ağaoğlu’nun Vatan gazetesinde "Kritik Fitch haftası” başlığıyla yayımlanan yazısı (29 Eylül 2014) şöyle:
Cuma günü derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin notu konusundaki resmi açıklamasını bekliyor olacağız. Kurallar gereği ya piyasalar açılmadan ya da piyasalar kapandıktan sonra resmi açıklama yapılmak zorunda. Karar 24 saat önce Hazine’ye bildirilmiş olacak. Geçtiğimiz günlerde “politika yapıcılarının” derecelendirme kuruluşlarına yüklenmelerinden; yatırım yapılabilir notumuzu kaybetme olasılığı varmış gibi bir endişe hasıl olmadı değil...
Piyasalarda belki de ilk kez ciddi olarak Suriye, (IŞ)İD sorunu fiyatlanmaya başlamış görünüyor. Küresel piyasalardan bu denli negatif ayrışmamızın arkasında güney sınırımızda yaşananlar büyük önem kazanmış durumda.
Geride bıraktığımız haftada Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin aldığı 18 maddelik (IŞ)İD kararında adeta Türkiye’yi adresleyen maddelerin olması, not konusundaki endişeleri arttırıyor. IŞİD kapımıza kadar dayanmışken ve de kürede (IŞ)İD ile birlikte anılıyorken, notumuz düşmese de kimin yeni yatırım yapacağını gerçekten merak ediyorum. Hatta Merkez Bankası faiz indirmiş olsa bile...
Bunlara bir de Bank Asya’nın Gözaltı Pazarı’nda işlem görmeye başlayacak olması eklenince piyasaların işi iyiden iyiye zorlaşmaya başladı, korkarım piyasalarımızı geren bu tarz kararların devamı da gelecek gibi. Piyasaları geren tüm bu gelişmelerin en fazla yansıdığı, daha doğrusu bu gerginliklerin en belirgin fiyatlara yansıdığı “finansal ürün”, dolar/TL kurları oluyor. Geçtiğimiz hafta da dolar/TL kurlarında önemli eşiklere geldik!
Geçtiğimiz haftanın ilk günündeki yazımda “Doların ve Dolar İndeksi’nin (DXY) yükselmesi içeride de dolar/TL kurlarını önemli seviyelere çıkardı! Teknik olarak 2.2260 seviyesi önemliydi ve haftalık kapanış bu seviyenin üzerinde gerçekleşti. Bu hafta için bu seviyenin kararlı bir şekilde altına inilmeyecek olursa 2.2650 seviyesinin test edilmesi olasılığı artıyor. Eğer bu seviyeye hızlı gelecek olursak, MB’nin müdahalesine şahit olabiliriz. Önemli!” diye yazmıştım.
Cuma günü 2.2676’ya kadar yükseliş oldu ve MB’den günlük satış miktarının 40 milyon dolara yükseltildiğini açıkladı. Cuma günkü satış ihalesinde 81 milyon dolarlık talep gelirken MB fonlama tarafında da önemli değişikliğe giderek uzun zamandan bu yana ilk kez gecelik repo ile fonlama yoluna gitti. 5 milyarlık fonlama gecelik faizden gerçekleşti ki yüzde 8.30 seviyesinde olan ağırlıklandırılmış fonlama faizi 8.61’e yükseldi. MB; piyasalara bir anlamda, döviz tarafında cari seviyelerin üzerine çıkılması durumunda “müdahaleci” olacağını söylüyor.
Bu hafta için de 2.2650 seviyesi dolar/TL kurlarında önemli bir direnç olacak. Cuma gününe kadar üzerine çıkılacağını sanmıyorum. Ancak Cuma günü hem Fitch açıklaması hem de 220 bin kişilik artış beklenen ABD Tarım Dışı İstihdam verisi sonrasında işler karışabilir. Fitch veya Moody’s’den birinin yatırım yapılabilir notumuzu indireceği endişesini halen daha taşıyorum. Enflasyon verilerinin de açıklanacağı Cuma gününe kadar benzer endişeler fiyatlanacak!