T24 Dış Haberler
Rusya ile bin 300 kilometrelik sınır paylaşan Finlandiya'nın Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakanı Sanna Marin, ülkelerinin 'gecikme olmaksızın' NATO'ya üye olmak için başvuruda bulunması gerektiğini söyledi. New York Times, Putin'in Ukrayna'nın NATO'ya girmemesi için başlattığı işgalin askeri ittifakı kuzey sınırına getirdiğine dikkat çekti. Rus enerji şirketi Gazprom, Avrupa'ya Polonya'dan geçen Yamal-Avrupa boru hattı üzerinden doğal gaz taşımaya son vereceğini duyurdu. Avrupa Merkez Bankası, Euro bölgesindeki enflasyonun önünü kesebilmek için 10 yıl sonra bir dizi faiz artırımına gideceğini açıkladı.
13 Mayıs 2022'de dünya basınında öne çıkan başlıklar şöyle...
Britanya ve Avrupa Birliği arasında Kuzey İrlanda protokolüne ilişkin gerilim yükselirken ABD’den etkili Kongre temsilcilerinden bir heyet Londra’ya gidiyor. Britanya, protokolün ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ettiği gerekçesiyle, protokolde geniş ölçüde değişiklik yapılması yönündeki ısrarını sürdürürken ABD’li Kongre üyeleri Londra, Dublin, Belfast ve Brüksel’e giderek çeşitli görüşmeler yapacak. Heyetin ABD Başkanı Joe Biden’ın AB ile yapılan anlaşmaya olan bağlılığının ve ABD’nin garantör olarak rolünün altını çizmesi bekleniyor.
Kuzey İrlanda'daki parlamento seçimlerini, İngiltere'den ayrılığı savunan Sinn Fein'in kazanmasının ardından seçimlerden ikinci çıkan Demokratik Birlik Partisinin (DUP), "Kuzey İrlanda Protokolü'nde önemli değişiklikler olmadıkça yeni hükümetin kurulmasına izin vermeyeceğini" açıklaması Britanya-AB arasında protokole ilişkin gerilimi yükseltti. Britanya, AB'nin Kuzey İrlanda Protokolü'yle ilgili sorunları çözmeye yardımcı olmak için gerekli esnekliği gösterememesi durumunda “harekete geçmekten başka seçeneğinin olmadığı” açıklamıştı. AB, Brexit anlaşmasının parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü'nü fiilen yürürlükten kaldıracak tek taraflı bir eylemi kesinlikle kabul etmeyeceklerini duyurdu.
Rusya ile bin 300 kilometrelik sınır paylaşan Finlandiya'nın Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakanı Sanna Marin, ülkelerinin 'gecikme olmaksızın' NATO'ya üye olmak için başvuruda bulunması gerektiğini söyledi. New York Times, Putin'in Ukrayna'nın NATO'ya girmemesi için başlattığı işgalin askeri ittifakı kuzey sınırına getirdiğine dikkat çekti. Gazete, İsveç'in de yakında NATO'ya başvurma kararı almasının beklendiğini ifade etti. Kremlin, İskandinav ülkelerinin NATO'ya girmesinin Avrupa'yı daha güvenli bir yer yapmayacağını ifade etti.
Rusya, 2014'teki işgalinde Donbas'taki Maryinka köyünde bir cephe hattı oluşturmuştu. Wall Street Journal'ın haberine göre Rus ordusu, 24 Şubat işgalinin ilk günlerinde bu hattı birkaç metre ilerletse de, daha ileri gidemedi. Köydeki güçlerin başındaki Ukraynalı komutan, "Biz hala buradayız, ayağımız yere sağlam basıyor. Bu bile bir zaferdir" dedi. WSJ, bu durumun Rusya'nın Ukrayna'daki en küçük hedeflerine bile ulaşmakta zorlandığını gösterdiği değerlendirmesinde bulundu.
Rus enerji şirketi Gazprom, Avrupa'ya Polonya'dan geçen Yamal-Avrupa boru hattı üzerinden doğal gaz taşımaya son vereceğini duyurdu.
Perşembe günü yapılan açıklama, Rusya'nın Batı yaptırımlarına karşılık olarak 30 farklı enerji şirketine yaptırım uygulama kararının ardından geldi. Yamal-Avrupa boru hattının Polonya bölümünün sahibi EuRoPol GAZ S.A da yaptırım uygulanan şirketler arasındaydı.
Rusya'nın yaptırım kararı nedeniyle bu yönde bir karar almaları gerektiğini belirten Gazprom Sözcüsü Sergey Kupriyanov, Polonya'nın Rus enerji devinin EuRoPol'un hissedarı olarak haklarını da ihlal ettiğini belirtti.
Avrupa'nın büyük bir bölümü doğal gaz konusunda Rusya'ya bağımlı durumda. Batı ülkelerinin enerji konusunda sırtını Rusya'ya dayaması, Ukrayna'nın işgal edilmesinin ardından çok tartışılan bir konu haline geldi.
Yamal-Avrupa boru hattı Rusya'nın Yamal yarımadasından Belarus ve Polonya üzerinden Almanya'ya 33 milyar metreküp doğal gaz taşıyabiliyor. Rusya, Almanya'ya Kuzey Akım aracılığıyla direkt olarak da doğal gaz gönderebiliyor.
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, perşembe günü Rusya'yı enerjiyi bir "silah" olarak kullanmakla suçladı.
Avrupa Merkez Bankası, Euro bölgesindeki enflasyonun önünü kesebilmek için 10 yıl sonra bir dizi faiz artırımına gideceğini açıkladı. İlk müdahalenin temmuz ayında yapılması bekleniyor. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, “Enflasyon bir süre daha yüksek kalacak gibi görünüyor. Rusya-Ukrayna savaşı enflasyondaki riskleri artırdı ve büyüme görünümünü kötüleştirdi" dedi. Fransa’da hükûmet, alım gücünü iyileştirmek için çeşitli önlemler alınacağını açıkladı.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, bölgesel ve uluslararası meseleler hakkında İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile görüşmelerde bulunmak üzere Tahran'a gitti. Katar Emiri Al Sani, Tahran ziyaretinde İran’ın dini lideri Ali Hamaney ile de görüştü. İran ile ABD arasında daha önce de ara bulucu rol üstlenen Katar'ın, İran ile ABD arasındaki meseleler nedeniyle çıkmaza giren nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmaya yönelik girişimlerde bulunduğu belirtiliyor.