Ekonomist Haluk Bürümcekci: Kurdaki yükseliş enflasyona yansır
Ekonomist Haluk Bürümcekci, Türk Lirası'nın dolar ve diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesiyle başlayan kur krizine ilişkin olarak, kurlardaki yükselişin enflasyona yansıyacağını belirtti. Haluk Bürümcekci, “Enflasyonda yüzde 20’lere doğru bir gidiş eylülde görülebilir” dedi.
Cumhuriyet'ten Pelin Ünker'in haberine göre, Merkez Bankasının swap hamlesi sonrası kurda 5.75 seviyesine düşüş görülürken tahvil faizleri yüzde 28’e yükseldi. Analistlere göre faizlerdeki yükselişte swaplar dışında Türk tahvillerindeki çıkış etkili oldu. Teoride bu yükselişe neden olan faktörler arasında enflasyon ve işsizlik beklentilerinin yükselmesi bütçe ve cari işlemler dengesinin bozulması ve resesyon beklentisinin yükselmesi yer alıyor. Faizlerdeki yükseliş karşısında değer kaybeden tahvillerden çıkış artıyor.
Bilançolar bozulacak
Faizlerdeki artışın risk primlerini (CDS) yükselteceğine dikkat çeken analistler, bunun da yurtdışından alınacak kredilerin faizlerini yükselterek borç çevirmeyi zorlaştıracağını belirtti. Buna göre borçları çevirirken yüksek faiz ile borçlanılacağından, faiz giderleri artacak ve şirketlerin bilançolarında bozulma ihtimalleri artacak.
BDDK ve TCMB’nin attığı adımlar, AB ile ilişkilerin güçleneceği öngörüsü ve Katar’dan Türkiye’ye yatırım yapılacağının açıklanmasıyla birlikte dolar/TL’de düşüş haftanın dördüncü gününde sürerken, ABD’nin yeni yaptırımlar hazırladığını açıklaması kuru yeniden 5.86’nın üzerine yükseltti. Güne 6 civarında başlayan dolar/TL, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıklamalarıyla birlikte 5.70’in altını test ettikten sonra akşam saatlerinde 5.77 seviyelerinden işlem görüyordu. ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, “Türkiye Brunson’ı bırakmazsa yeni yaptırımlar hazır” dedi. Bloomberg’e göre Trump, kabine toplantısında Türkiye’nin iyi bir dost olmadığının ortaya çıktığını belirtti. Kur yeniden 5.86’yı geçti.
Reuters verilerine göre Bir hafta vadeli swap faizleri önceki gün sert yükselişle yüzde 36’yı geçti. Dün yüzde 29 civarına geldi. İki yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise yüzde 28.29’a yükseldikten sonra dün yüzde 17.82’den kapandı.
Enflasyon 20’yi aşacak
Ekonomist Haluk Bürümcekci, kur şokunun ardından kurun hangi seviyede dengeleneceğinin henüz bilinmediğini vurgulayarak faizlerdeki yükselişin en önemli etmenlerden birinin bu olduğunu söyledi. Kurlardaki yükselişin enflasyona yansıyacağını belirten Bürümcekci, “Enflasyonda yüzde 20’lere doğru bir gidiş eylülde görülebilir” dedi. Bürümcekci, piyasa faizlerindeki yükselişteki diğer etmenleri şöyle sıraladı:
-Merkez Bankası haftalık depo açmayarak kur takası işlemlerinde yüzde 19.25’e doğru piyasayı yükseltti. Haftalık repo faizi yüzde 17.75 ile bunun altında. Eski sıkılaşmaya geri döndük. Bu adım gelince gerekirse daha da sıkılaştırılabilir beklentisi oluştu. Faiz artırımı da fiyatlamaya giriyor.
-BDDK’nın swap kararı en önemli etmenlerden biri. Yabancının TL borçlanması çok zorlaşıyor. Swap piyasasında faizler çok yükseldi. Bir aylık yüzde 30’lara çıktı. Bu Türk bankalarının çok kullandığı bir piyasa ve maliyetler çok arttı.
-Hazine borçlanmalarında vadeyi kısalttı. Yeni açıklayacağı programda da farklı stratejilere yöneleceğini duyurmuştu. 10 yıllık tahvil ihalesi bir süre daha açılamayacak gibi.
-Swap piyasasının yükselmesi, yabancıyı TL fonlayamadığı için tahvilde tutuyor ve bunu satmaya zorluyor. İki yıllık faizi 30’dan fonlamıyor.
-Bankaların maliyetlerinin arttığına işaret eden Bürümcekci, “Bu maliyetleri kredi ve mevduat faizlerine yansıtmak zorundalar. Bu da reel seköre yansıyacak. Büyümeyi yavaşlatacak bir etmen olacak. Atılan adımların bir bedeli var” dedi.