Ekonomistlere göre; Merkez Bankası'nın bugünkü faiz kararına yön verecek 5 konu
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) için karar günü geldi. Bugün 14:00'da açıklanacak kararın ne olacağı ise merak ediliyor.
Ocak ayındaki toplantıda geç likidite faizini 100 baz puan artırıp yüzde 11'e çıkaran Merkez, son hamleleriyle fonlama maliyetini yüzde 10,80'e kadar çekmişti.
BusinessHT'de yer alan habere göre, ekonomistlerin açıklamalarına bakıldığında kararı etkileyebilecek 5 ana konu bulunuyor.
1) Fed kararı
Fed, 11 yıldaki 3. artırımla politika faizini 25 baz puan artırdı. Fed kararı ardından Çin Merkez Bankası'nın (PBOC) piyasa faizlerini 10'ar baz puan daha artırdığı görüldü.
Piyasa ekonomistleri PBOC'nin bu kararını Fed'in faiz artırımına uyum açısından aldığı izlenimlerini paylaştı. PBOC da kararının yurt içi ve yurt dışı sermaye arz/talep değişikliğini yansıttığını söyledi.
BoJ ise politikasını değiştirmedi ve analistler Fed faiz artırırken BoJ'un yerinde kalmasıyla politika ayrışmalarının daha da arttığı yorumunda bulundu.
Ekonomistlere göre TCMB'nin bugünkü kararı Fed'in hamlesine ne ölçüde yanıt verdiği olarak okunacak. Nomura Ekonomisti İnan Demir, TL'nin Fed sonrası değer kazancı nedeniyle Merkez'in sembolik bir faiz artışıyla da kalabileceğini belirtiyor. Demir'e göre bu senaryoda geç likidite penceresi faizleri 25-50 baz puan artırılabilir.
HSBC Portföy Yönetimi Stratejisti İbrahim Aksoy ise şöyle diyor:
"Fed’den dolar-pozitif bir açıklama gelmemesiyle birlikte TCMB’nin bugün geç likidite penceresi borç verme faiz oranı dahil kısa vadeli faiz oranlarını sabit tutma ihtimalinin oldukça yüksek olduğu konusundaki görüşümüzü koruyoruz.
Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı yükselişini sürdürerek Kasım dönemine göre 0,2 puan artışla yüzde 12'ye çıkarken, bu aşamadan sonra yapılabilecek faiz artışlarının kredi faizlerine daha fazla yansıyabilecek olması Merkez Bankası’nın bugün beklemede kalmayı tercih etmesine neden olabilir."
Merkez Bankası Başkanı: Gerekirse ilave sıkılaştırma yapabiliriz
2)İstihdam
Aksoy'un da dikkat çektiği işsizlikte artış konusu özellikle önemli.
Hükümet istihdam teşviklerini sürdürerek işsizliği düşürmek konusundaki kararlılığını sürdürürken yüzde 12'ye çıkan işsizlik oranı hem politika hem de ekonomi kulislerinde gündeme yerleşti.
Son olarak bugünkü yazısında da Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Cemil Ertem, "Merkez Bankası durmadan faiz artırarak enflasyon hedefini tutturdu mu, hayır, ama işsizlikte yakaladığımız katılık bu politikanın sonucudur" dedi.
Ekonomistler faizlerde daha fazla artışın ekonomik aktiviteye olumsuz yansıması durumunda istihdam koşullarının da bunu yansıtacak şekilde zayıflayabileceğini belirtiyor.
3) Enflasyon
Enflasyonda artış, bu gösterge üzerine politika hedefi olan TCMB'yi faiz artırmaya yönlendiren ana unsur olarak görülüyor.
TCMB'nin finans ve finans dışı sektör yetkilileriyle gerçekleştirdiği son anketler ise beklentilerde bozulmanın devam ettiğine işaret ediyor. Yıl sonu enflasyon beklentisi Şubat anketinde yüzde 8,48'den yüzde 8,87'ye yükselmişti.Tahmin Mart'ta da yükselişini sürdürdü ve yüzde 9,08 oldu.24 ay sonrası enflasyon beklentisi de yüzde 7,59'dan yüzde 7,70'e çıktığı görüldü.
Öte yandan TÜFE'nin çift haneye çıktığı Şubat verisinde giyim fiyatlarının mevsimsel ortalamalardan daha az düştüğü görüldü. Ekonomistlere göre bu da enflasyonist baskıların ulaştığı seviyeyi daha yakından gösteriyor.
TCMB Başkanı Murat Çetinkaya, ise konu üzerine Denizli'de yaptığı açıklamada gelecek için iyimser olduğunu ifade etmişti:
"Son aylarda yaşanan döviz kuru hareketlerinin gecikmeli etkileri enflasyon üzerinde kısa vadede yukarı yönlü baskı oluştursa da sıkı parasal duruşun da katkısıyla enflasyonun yeniden düşüş eğilimine gireceği tahmin edilmektedir."
4) Referandum
PPK'nın bir sonraki toplantısı 26 Nisan'da. Yani 16 Nisan'da gerçekleşecek referandumdan önce bir başka politika kararı alınmayacak.
BGC Partners Özgür Altuğ'a göre referandum da kararı etkileyecek faktörlerden biri. Altuğ, "Referandum da yaklaşıyor, manşet olmak istemez." diyerek şu değerlendirmede bulunuyor:
"Herkesin aklına gelen soru 'Fed kararından sonrası TL güçlendiğine göre MB acaba birşey yapmaz mı?' Bu çok imkanlı değil. Bir sonraki toplantı Nisan sonunda. Referandum 16 Nisan'da. Enflasyon başını almış gitmiş. Siyasetçi de ne acayip değer kaybetmiş bir TL'yle ne de yüksek faizle seçime gitmez. Bu noktada ara bir yol bulmaya çalışılabilir.
Peki şimdi MB 'GLP'de 50 baz puanlık artış yeter' diyerek marj almaya çalışır mı? Bunun kur tarafında geri dönüşü olur. Ortalama faizin beklediğimiz kadar artmadığını görürsek piyasada da yansıması olur."
5) Dolar
Altuğ'un da işaret ettiği üzere piyasa Fed kararı ardından TL'nin dolar karşısında değer kazanımının Merkez'i faiz artırmaktan vazgeçirebileceğini tartışıyor.
Fed kararı ardından yeni bir anket düzenlenmemiş olsa da piyasa fiyatlamaları da azalan beklentiyi yansıtıyor; TL'nin diğer gelişen ülke kurlarına kıyasla değer kazancı da daha sınırlı.
Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan'a göre TL varlıklardaki rahatlama geçici. Erkan, "Referandum öncesinde TCMB pasif kalırsa piyasa tepkimesi olumlu olmaz, o yüzden Fed’in faiz artırıyor olması TCMB nezdinde de karşılık bulacaktır. Üst bantta artırım ve geç likidite penceresinin yüzde 12’ye çekilmesi beklentimi koruyorum. Fed’e ve USD hareketine karşı bir savunma mekanizması oluşturmak önemli, bir sonraki toplantının Mayıs’ta olacak olması itibariyle de bu toplantıda faiz hamlesi bekliyorum. Para politikasının sıkılaştırılması ve bu duruşun korunması TL'nin de dayanma gücünü artıracaktır." diyor.
Merkez Bankası likidite tarafında neler yaptı?
24 Ocak'taki toplantıda geç likidite penceresi faizini yüzde 10'dan yüzde 11'e ve üst bandı yüzde 8,50'den yüzde 9,25'e yükselten TCMB, politka faizini ise yüzde 8'de tutmuştu.
Diğer taraftan TCMB, 12 Ocak'tan bu yana haftalık repo ihalesi açmıyor.
18 Ocak'tan bu yana her gün swap ihalesi açık.
9 Mart'ta ise BIST kotasyonda fonlama miktarının yarı yarıya indirilmesi ardından bir sonraki gün sıfır kotasyon verildi ve yüzde 9,25'ten yapılan fonlama kapatılarak tüm TL ihtiyacı geç likidite penceresine yönlendirildi.
10 Mart'tan bu yana TCMB, TL fonlama vermiyor.