Emeklilere devlette çalışma imkânı

Kamudan ve özel sektörden emekli olan ya da görevinden ayrılan yöneticiler ile uzman personel, devlet kurumlarında maaşlı çalışabilecek. Bu kişiler için esnek çalışma yöntemi uygulanacak.

Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın "Emekli uzman memura müjde" başlığıyla yayımlanan (4 Eylül 2017) yazısı şöyle:

Emekli memurlar görevlerine dönebilecek, özel sektörden emekli olanlar da kamuda çalışabilecek. Yeni açıklanan Orta Vadeli Program, özellikle kamuya yönelik sosyal güvenlikte önemli düzenlemeler içeriyor. İçlerinden bir tanesi var ki, dikkat çekici. 

Programda yazdığı gibi aynen sizlerle paylaşayım: “Kamudan ve özel sektörden emekli veya görevden ayrılmış liyakat sahibi üst düzey veya uzman personeli; devletin, çeşitli program, proje ve misyonlarında gönüllü veya ücretli çalıştırabilecek esnek bir istihdam mekanizması oluşturulacak.”

Maaşlı çalışacaklar

Şimdi diyeceksiniz ki, ‘bugüne kadar yapılmıyor muydu?’. Doğru, özel sektör çalışanlarının kamuda önemli görevler üstlenmesinin sayısız örneği var. Emekli devlet memurlarının görevlerine dönmelerinin ya da kamuda başka alanlarda çalışmalarının önünde de bir engel yok. Ama Orta Vadeli Programda yazan ve 2020 sonuna kadar uygulanacak olan başka. Kamuda uzman ya da yönetici olup da emekli olanlar tekrardan görevlendirileceği gibi; aynı şekilde özel sektörde konusunda uzman veya da yönetici olanlar da kamuda çalışabilecek. Üstelik sadece gönüllü olarak değil, maaşlı olarak çalışabilecek.

Emekliler göreve

Açıkçası, böyle bir uygulamaya gidilmesinin birkaç anlamı var. Birincisi, kamuda uzman personel açığı olduğu –ki, ben buna katılmıyorum, doğru alanda doğru kişilerin etkin kullanılmaması sorunu var- anlamına geliyor. İkincisi, uzman kişilerin, esnek şartlarda çalışmasının önü açılacak. Bunların da ötesinde, özel sektörden nitelikli eleman transferine de imkan tanınmış olacak. Daha açık bir anlatımla, kamu kurumları artık özel sektör mantığı ile yönetilecek. Orta Vadeli Programda, önümüzdeki 3 yılda yapılacaklar arasında kamuda insan kaynağının kalitesinin yükseltme de önemli yer tutuyor. Bunun için de Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (TODAİE) kamu personeli yetiştirme merkezi haline getirilecek. Kadınların iş hayatına katılımının artırılacağı, bunun için de esnek çalışma imkanlarının getirileceği ve kamuda alt işverenliğe (taşeron) yönelik düzenleme yapılacağı da Orta Vadeli Programda yer alıyor.

Soru - Cevap

- 2002’de vefat eden eşimden (Emekli Sandığı) dul maaşı bağlandı. Haziran 2007’de 50 yaşımı doldurarak isteğe bağlı sigorta ile SSK’dan emekli maaşı bağlandı. Ocak 2013’de vefat eden babamdan, Bağ-Kur maaşı bağlatmak için müracaat ettim, bağlanamayacağını söylediler. Ne yapmam lazım?Feyza Çeliker

Sigortalının vefatı 2008 yılında sonra olduğu ve hem ölen eşinizden maaş bağlandığı hem de sizin aylık geliriniz olduğu için babanızdan emekli aylığı (ölüm aylığı) alamazsınız.

- 31 Ekim 1994 itibariyle emekli oldum ve 1 Kasım 1994’ten itibaren de aynı şirkette çalışmaya devam ediyorum. Yani, 23 yıldan biraz fazla bir süredir çalışmaktayım. Yeni kıdem yasasının yürürlüğe girmesi halinde beni ve benim gibileri de kapsayacak mı? Yoksa eski haklarımız devam eder mi? Rişar Azuz

Kıdem tazminatı ile ilgili yeni bir düzenleme henüz gündemde yok. Bir dönme gündeme gelmişti ancak bir gelişme yaşanmadı. Dolayısıyla şimdilik sizi ilgilendiren bir durum yok.

- 36 yaşındayım 1998 haziran SSK girişi var. 2008 de bir kaza sonucu sol bacakta venöz yetmezliği oluştu akabinde varis ülseri çıktı, yaklaşık 9 yıldır bu hastalıkla mücadele ettim. 3 defa çalıştığım iş yerlerinden işten atıldım, hastaneye sık gitmem ve rapor almamdan dolayı, halen de sağlık sorunum devam ediyor. Ne yapmalıyım? Murat Mayda

Sigortalı çalışanlar, sağlık nedeniyle ya da iş kazası, meslek hastalığı sonucu yüzde çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmeleri halinde malulen emekli sayılabilirler. Ancak hastanelerden alınacak sakatlık ile ilgili rapor geçerli sayılmıyor. Mutlaka SGK Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi gerekiyor. Bunun için de SGK’ya başvurmanız gerekiyor.

- 2010’da Emekli Sandığına tabi olarak emekli oldum. Babam, 1980 yılı Emekli Sandığı emeklisi olduğundan ve 1992’de vefat ettiğinden maaşını annem almakta idi. Annem de sigorta emeklisiydi ve 2014’te vefat etti. Babamdan ve annemden emekli maaşı alabilir miyim? Hülya Usuğ

Kız çocuklarına maaş bağlanması için; evli olmamaları, evlenmiş olsalar bile sonradan boşanmış olmaları, sigortalı çalışmamaları, aylık almamaları, herhangi bir gelirlerinin olmaması gerekiyor.

- Eşimden yeni boşandım. Hem annem hem babam 2008 öncesi vefat etti. İkisi de farklı kurum emeklisiydi. Ölüm aylığı için gerekli başvuruları yaptım ancak bir ay geçti hala haber gelmedi. Süreci nasıl takip edebilirim? Nüket Yaşar

Bahsettiğiniz şartlarda ölüm aylığı alma hakkınız bulunuyor. Genelde bu tür başvurular bir aydan biraz daha fazla sürer, gerekli incelemeler yapıldığı için. Bir kere daha Sosyal Güvenlik Kurumu’na müracaat etmenizde fayda var.