Enflasyon düşerken gıda fiyatları neden arttı?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), tüketici ve üretici fiyat endeksini açıkladı. Buna göre, aralıkta tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre yüzde 0.40 düştü.Yıllık enflasyon yüzde 20.30 oldu. Üretici fiyat endeksi ise, aralık ayında yüzde 2.22 düşüş kaydederken, yıllık bazda yüzde 33.64 arttı. Hem aylık hem de yıllık bazda gıda fiyatlarındaki artış enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Gıda fiyatlarındaki artışın temel nedenleri; artan yüksek girdi fiyatları, iklim değişikliği ve buna bağlı olarak tarımsal üretimin azalması.
Dünya gazetesinden Ali Ekber Yıldırım’ın gıda fiyatlarındaki artışı kaleme aldığı yazısı şöyle:
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, hem aylık hem de yıllık bazda gıda fiyatlarındaki artış enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Yıllık gıda enflasyonu yüzde 25.11 oldu. Gıda fiyatlarındaki artışın temel nedenlerinden birisi artan yüksek girdi fiyatları, iklim değişikliği ve buna bağlı olarak tarımsal üretimin azalması.
Üretim azaldı, tarım ürünleri zamlandı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun geçen hafta açıkladığı "2018 Bitkisel Üretim" verileri üretimin azaldığını gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2018 bitkisel üretim verilerine göre 2018 yılında önceki yıla göre, tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde yüzde 5.8, sebzelerde yüzde 2.6 azalırken, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise yüzde 0,8 oranında artış gerçekleşti. Üretimdeki düşüşün yanı sıra özellikle yılın ikinci yarısında dövizdeki artışa bağlı olarak ihracatın cazip hale gelmesi gıda fiyatlarının artışında bir başka faktör olarak öne çıktı.
Zam şampiyonlarının ilk 6'sı tarım ürünü
Aralık ayında fiyatı en çok artan ürünler sıralamasında ilk 6'da tarım ürünleri var. İlk sırada yer alan patlıcanda aylık fiyat artışı yüzde 36.82 olurken diğer ürünlerdeki artış sırasıyla şöyle; salatalık yüzde 32.97, kabak yüzde 29.38, sivri biber yüzde 26.67, yeşil soğan yüzde 20.88 ve kuru soğan yüzde 16.40 oranında arttı. Patateste fiyat artışı yüzde 9.36 oldu.
Domates ve portakal fiyatı en çok düşen ürünler
Aralık ayında fiyatı en çok düşen ürünler arasında portakal yüzde 17.64 düşüşle ilk sırada, yüzde 12.80 düşüşle domates ikinci sırada yer aldı. Limon fiyatı da yüzde 5.75 düştü.
Yaz sebzelerinde fiyat arttı
Fiyatı artan tarım ürünlerine bakıldığında patlıcan, salatalık, biber, kabak hemen hepsi yaz sebzesi. Dolayısıyla bu dönemde sadece sera üretimi olan bu ürünlerdeki fiyat artışı şaşırtıcı değil.
Fiyatı en çok düşen portakalda ise Akdeniz sineği nedeniyle ihracatta yaşanan sorunların etkili olduğu söylenebilir. Domateste, tarla üretiminin sona ermesi ve sera üretiminin devreye girmediği geçiş döneminden sonra aralıkta sera domatesinin piyasaya arzı yoğun arz fiyat düşüşünde etkili oldu.