Engelli ve yaşlılara aylık bağlanması için aile geliri şartı gidiyor, eş kriteri geliyor
Karar gazetesi yazarı Ali Tezel, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundan geçen 'Torba Yasa'nın, engelli ve yaşlıların sorunlarını çözemeyeceğini söyledi. "Yeni kural artık aile bireylerinin tümünün gelirine değil engelli veya yaşlı evli ise eşin geliri de dikkate alınarak karar verilecek" ifadelerini kullanan Tezel, "Yeni metin evli olmayanların derdine çare getiriyor ama evli olan ve eşi çalışan veya emekli olanların derdine çare olmuyor. Engelli bu durumda evlenmekten kaçınacak, evlenmeyecek. Evlenirse bile eşini kayıt dışı çalışmaya teşvik edecek. İşte bu sebeple TBMM üyelerine sesleniyorum maddeyi 2013 Temmuz öncesinde olduğu gibi sadece engelli ve yaşlının geliri dikkate alınarak 2022 aylığı bağlanacak hale getirin lütfen" diye yazdı.
Ali Tezel'in, "Oğuzlar’ı ağlatmayın" başlığıyla yayımlanan (6 Nisan 2016) yazısı şöyle:
"Gazetemizin dünkü sayısında engelli kardeşimiz Oğuz’un mektubunu yayınladık. Devlet, Oğuz’un engelli aylığını ‘Evinize iki emekli maaşı giriyor’ diye kesmişti. Bugün Türkiye’de binlerce de Oğuz gibi aylığı kesilen engelli kardeşlerimiz olduğu gibi, binlerce de 65 yaşından büyük dedelerimiz ninelerimiz var.
2013 yılı Temmuz ayına kadar 2022 sayılı Kanun gereğince engelli ve yaşlılara aylık bağlanması için engelli ve yaşlının gelirinin çok az olması yeter şart iken, 2013 yılı Temmuz ayında ailenin gelirini toplayıp, ailedeki kişi sayısına bölüp engelli veya yaşlıya gelirin var denmeye başladı ve aylıkları kesildi. Bu durum bize yakışmadı, Türkiye’ye yakışmadı.
Aile değil eş kuralı geliyor
TORBA Yasa, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundan geçti bugün yarın da Genel Kurul’dan geçecek ama bütün engelli ve yaşlılara TAM ÇÖZÜM getirmiyor. Yeni kural artık aile bireylerinin tümünün gelirine değil engelli veya yaşlı evli ise eşin geliri de dikkate alınarak karar verilecek.
İşte Plan Bütçe'den geçen metin
“65 yaşını doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz, Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı: MADDE I- 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 1- Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar, nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olanlar veya 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu hükümlerine göre harçlık ödenenler hariç olmak kaydıyla, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına, muhtaçlık hali devam ettiği müddetçe (2.332) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır. Birinci fıkra kapsamına girenlerden, her ne nam altında olursa olsun kendisine ve eşine ait her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden fazla olanlar ile aym tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olan kimseler muhtaç kabul edilemez ve kendilerine aylık bağlanamaz. 65 yaşın tespitinde, doğum tarihlerinde yapılmış düzeltmeler nazara alınmaz.”
Mevcut madde metni
“MADDE 1 – (Değişik: 12/7/2013-6495/73 md.) Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç olmak kaydıyla, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına, muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe (1.620) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanır. Birinci fıkra kapsamına girenlerden, her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden fazla olanlar ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olan kimseler muhtaç kabul edilemez ve kendilerine aylık bağlanamaz.(Ek cümle: 20/2/2014-6525/11 md.) Ayrıca, 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu hükümlerine göre harçlık ödenenler de muhtaç olarak kabul edilemez ve kendilerine bu Kanun hükümlerine göre aylık bağlanamaz. 65 yaşın tespitinde, doğum tarihlerinde yapılmış düzeltmeler nazara alınmaz.”
Türkiye'ye yakışanı 2013 Temmuz öncesi metin
Evet, yeni metin Oğuz kardeşim gibi evli olmayanların derdine çare getiriyor ama evli olan ve eşi çalışan veya emekli olanların derdine çare olmuyor. Engelli bu durumda evlenmekten kaçınacak, evlenmeyecek. Evlenirse bile eşini kayıt dışı çalışmaya teşvik edecek. İşte bu sebeple TBMM üyelerine sesleniyorum maddeyi 2013 Temmuz öncesinde olduğu gibi sadece engelli ve yaşlının geliri dikkate alınarak 2022 aylığı bağlanacak hale getirin lütfen"