Erdoğan, darbeyi Fidan’a teyit ettirdikten sonra neden 2.5 saat bekledi?
MİT’in darbe girişimini 14:30’da öğrenip, bunu Genelkurmay’a 16:16’a aktarmasına karşılık darbe girişimin önlenmemesi CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘Kontrollü darbe’ tezinin ana dayağı oldu. Kılıçdaroğlu’nu sert sözlerle hedef alan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın darbe girişimini öğrenme saati de tartışma konusu oldu. Askeri hareketliliği saat 21:30 sıralarında eniştesinden öğrenen, bunu 22:00’ye doğru MİT Müsteşarı Hakan Fidan’a teyit ettiren Erdoğan’ın bu saatlerde henüz köprüler kesilmemişken, Ankara’da uçaklar havalanmamışken açıklama yapmak için 00:24’ü beklemesinin sebebi henüz bilinmiyor.
Cumhuriyet'te Alican Uludağ'ın imzasıyla yayımlanan haber şöyle:
Savcılık kayıtlarına göre Genelkurmay’dan darbe girişimine ilişkin ilk mesaj, birliklere ‘Hazırlık ikazı ve birlik intikali’ konusuyla saat 21:37’de gönderildi. 22:00’a doğru Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü askerler tarafından kesilirken, 22:08’da Ankara üzerinde ilk F-16 uçuşu başladı. Saat 22:21’de Genelkurmay’dan ‘Sıkıyönetim direktifi’ tüm bakanlıklar adresine gönderildi. Bu fiilen darbenin tüm devlet kadrolarına ilanı oldu. Erdoğan’ın, darbe girişiminden ne zaman haberdar olduğuna ilişkin yaptığı açıklamaları bugüne kadar sürekli birbiriyle çelişti. Darbe gecesi Marmaris’ten ayrılarak indiği Atatürk Havalimanı’nda konuşan Erdoğan, “Değerli arkadaşlar bugün bilindiği gibi öğleden sonra bir hareketlilik ne yazık ki silahlı kuvvetlerimizde mevcuttu” ifadesini kullandı. Bu ifade, o dönem Erdoğan’ın ‘öğleden sonra’ oluşan hareketlilikten haberinin olduğu şeklinde yorumlandı.
Önce 20:00 dedi
18 Temmuz 2016’da CNN International’daki yayına katılan Erdoğan, bu kez “O gece saat 20.00 civarında bir haber aldım, bazı bölgelerde gelişmeler olduğunu öğrendim. Biz de harekete geçmeye karar verdik” diye konuştu. 21 Temmuz’da Reuters’a konuşan Erdoğan, saat 4, 4 buçuk civarı kendisin arayan eniştesinin, Beylerbeyi civarında hareketlilik olduğunu, köprüye girişlerin engellendiğini söylediğini aktardı. 30 Temmuz’da A Haber’e çıkan Erdoğan, bu kez saatlerin karıştığını söyleyerek, eniştesinin aradığı saati 21:30 olarak düzeltti. Erdoğan, şunları kaydetti:
“Beylerbeyi Sarayı’nın orada bir hareketlilik var diyor. Bu haberi aldıktan sonra ben inanamadım. Ziya dalga mı geçiyorsun, ne alakası var dedim. Daha sonra MİT Müsteşarı’nı, Genelkurmay Başkanı’nı aradım, ulaşamadım. Sayın Fidan’a ulaşabildiğimde kendisinden bilgileri aldım. Arada özellikle Başbakanımızla irtibat halindeyiz. 10’a doğru Fidan’a ulaşma fırsatım oldu. Böyle bir durum olduğunu, kendisinin Genelkurmay’a gittiğini, Genelkurmay’dayken böyle bir durum olmadığını 20.30 gibi gelmiş. MİT’e geldiğinde orası da bombalanmaya başlamış. Bilgileri o anda kendilerinden kaba taslak aldık. Bu süreç içinde maalesef bir gerçeği tespit ettik ki burada ciddi bir istihbarat zafiyeti var. Bu saate kadar bu olmazdı. Bir iki saatin çok büyük önemi var. Bütün bunlara rağmen anında bazı müdahaleler yapılabildi. Uçuşu yapanlara karşı bazı karşı tedbirler alınabildi.”
Açıklamaları dikkate alınırsa Erdoğan darbe girişimini 21:30’da eniştesinden, 22:00’a doğru da daha net bilgiyi Hakan Fidan’dan aldı. Ancak Erdoğan açıklama yapmak için 00:00’ı bekledi. Marmaris’te tatildeki oteline bölgedeki ajans muhabirlerini çağıran Erdoğan, 24.04’te konuşmaya başladı. Ancak bu açıklama yayımlanamadı. Erdoğan, 00:24’te CNNTÜRK’te facetime üzerinden meşhur çağrısını yaptı. Yani Erdoğan, henüz tanklar köprüyü kesmeden, Ankara’da uçaklar uçmaya başlamadan öğrendiği darbe girişimini durdurmak için gereken açıklama için 2.5 saat bekliyor. “Eğer ilk anda emniyet, savcılık uyarılsa, halka çağrı yapılsa darbeci askerler sokağa çıkar mıydı” sorusu yanıtını bekliyor.