Ayşe Sayın BBC Türkçe
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, başörtüsü serbestisine “yasal güvence” çıkışı yapan CHP lideri Kılıçdaroğlu’na “anayasal güvence” hamlesiyle yanıt verirken, “aile kurumunun güçlendirilmesi”ni de içerecek şekilde bir anayasa değişikliği istedi. Düzenlemeyle ilgili kulislerde "Macaristan modeli" örnek gösteriliyor.
Erdoğan konuşması sırasında, “Hatta bununla kalmayalım, kadının ve erkeğin birlikteliğinden oluşan aile kurumumuzu da güçlendirerek geleceğimize güvenle bakmamızı sağlayacak ilave değişiklikler de yapalım” diyerek “aile kurumu” tarifi yaptı.
Cumhurbaşkanı'nın sözleri Macaristan’da LGBTİ+ bireyleri hedef alan düzenlemeleri akıllara getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, başörtüsüne anayasal güvence ve “aile kurumunun güçlendirilmesi”ni de içeren anayasa değişikliği teklifi için Adalet Bakanlığı ve parti yönetimine talimat verdi.
Adalet Bakanlığı’nın hazırlık çalışmalarını başlatma kararı aldığı anayasa teklifinin içeriği henüz netleşmedi.
Ancak kulislerde “ailenin korunması” düzenlemesi üzerinden “Macaristan modeli” olarak da tarif edilen, LGBTİ+ bireylere yönelik düzenleme yapılabileceği konuşulmaya başlandı.
Bu çerçevede, Anayasa’daki “aile” tanımının değiştirilerek, Macaristan’da referandum sürecinde reddedilen düzenlemeye benzer bir düzenlemenin gündeme getirilebileceği iddia ediliyor.
Mevcut Anayasa'nın 41. Maddesi aileyi, “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır” ifadeleriyle tanımlıyor.
Ancak Erdoğan, konuşmasında aileyi “kadının ve erkeğin birlikteliğinden oluşan” kurum olarak tanımladı.
AKP kaynakları, ailenin korunması konusunda nasıl bir düzenleme yapılacağının net olmadığını söylüyor.
Ancak örnek düzenleme olarak, “Bazı Avrupa ülkelerinde ailenin yeniden tanımlanması” gösteriliyor.
Kulislerde, Türkiye’de halen “eşcinsel evlilik” yasak olmasına karşın aile tanımında yapılacak değişiklikle, LGBTİ+ bireylere karşı yeni kısıtlamaların yolunun açılabileceğine dikkat çekiliyor.
Macaristan’da Orban hükümeti, 20020’de yapılan anayasa değişikliği ile aile tanımını değiştirerek, aynı cinsiyetten çiftlerin evlat edinmesini yasaklamıştı.
Yapılan anayasa değişikliğinde, “Macaristan, bir erkek ve bir kadın arasında gönüllü karar temelinde oluşturulan evlilik kurumunu ve ulusun hayatta kalmasının temeli olan aileyi korur. Aile ilişkisinin temeli evlilik ve ebeveyn-çocuk ilişkisidir. Anne kadın, baba ise erkektir” ifadelerine yer verilmişti.
Bu düzenlemeye dayanarak, hükümet, LGBTİ+ bireylerin haklarını kısıtlayan adımlar atmıştı.
İktidardaki Orban hükümeti bununla da yetinmeyip, 2022 seçimlerinin yapıldığı gün yapılan referandumda halka, LGBTİ+ bireyler ve aile kurumu hakkında sorular yöneltti.
Ancak soruları yanıtlama oranı yüzde 50’nin altında kaldı.
Referandumu yanıtlayanların büyük bölümü düzenlemeye “hayır” dediği için referandum geçersiz sayıldı.