Dış basın, Erdoğan'ın 'Krisfof Kolomb çıkışı' ve 'Küba Camisi' hayalini nasıl yorumladı?

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, “Amerika'yı Müslümanlar keşfetti” ve “Küba'nın tepesine cami yakışır” sözleri üzerine tartışmalar dış basında da geniş yankı buldu. Aralarında Guardian, Independent, BBC ve Telegraph gibi dünyanın saygın medya kuruluşlarının da bulunduğu uluslararası basında, “Erdoğan’ın sürekli provakatif açıklamalar yaparak gündem belirlediği ve ortaya attığı iddiaların bilimsel bir dayanağı olmadığı” görüşü de yer alıyor. 

Erdoğan'ın "Kolomb çıkışı"nı yorumlayan dış basından öne çıkan başlıklar şöyle:

 

Independent

"Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, ‘Kolomb’dan önce Amerika’yı Müslümanlar keşfetti’ dedi"

İngiliz medyasının önde gelen gazetesi Independent, Erdoğan'ın "Küba'daki o dağa cami yakışır" sözlerine dikkat çekerek, "Erdoğan’ın bu teorisini, Yusuf Mureh isimli bir tarihçinin 1996'da yayımladığı bir makalesindeki 'Kolomb anılarında güzel bir dağın başında Cami gördüğünü itiraf etti' sözlerine dayandırdığı" belirtilirken, "çoğu tarihçiye göre, Kolomb'un kullandığı bu İslami kelimenin sadece dağın şeklini anlatmak için mecazi olarak kullandığı" da ifade ediliyor. 

 

Guardian

“Türkiye Cumhurbaşkanı ‘Amerika’yı Müslümanlar keşfetti’ dedi” 

Guardian'da ise,  Erdoğan'ın teorisini destekleyebilecek "Amerika kıtasında Kolomb öncesi döneme ait İslami yapı bulunduğunu gösteren hiçbir kanıtın olmadığı" belirtilirken, "bunun yanında Amerika’yı kimin keşfettiği sorusunun tarihçiler tarafından hala tartışmalı bir konu olduğu da" söz ediliyor. 

 

BBC News:

“Erdoğan ‘Kolomb'dan önce Amerika’yı Müslümanlar keşfetti’ dedi”

BBC News'de yer alan haberde, Erdoğan’ın, “1178’de Müslüman denizciler Amerika kıtasına ulaşmıştı”  iddiasını neye dayandırdığına dair herhangi bir kaynak göstermemesine dikkat çekiliyor.

 

Telegraph:

“Erdoğan, Amerika'yı keşfetmede Müslümanların Kolomb'u yendiğini iddia etti”

The Telegraph'ın haberinde, Erdoğan'ın "Oysa Kolomb'tan 314 sene önce 1178'de Müslüman denizciler Amerika kıtasına ulaşmışlardır. Kristof Kolomb'un hatıralarında Küba kıyılarında dağın tepesinde bir caminin varlığından bahsedilmektedir” sözlerinin sadece Yusuf Mureh isimli tarihçinin 'çürütülmüş iddialarına' dayandığı yazıyor. 

 

Times:

“Amerika’yı Kolomb değil, Müslümanlar keşfetti”

İngiliz The Times gazetesi, Erdoğan'ın 'Kolomb çıkışı'na ilişkin olarak, "Tarih kitaplarında yazanın aksine, bazı Müslümanların Yusuf Mureh'in makalesine dayanarak 'Amerika’nın keşfi' üzerine alternatif bir teori öne sürdüğü" bahsedilirken, "çoğu tarihçinin Kolomb'un 'cami' kelimesini dağın şeklini anlatmak için mecazi olarak kullandığına inandığını, böylece Müslümanların teorisine karşı bir teorinin oluşturulmuş olduğu" da ifade ediliyor.

 

Washington Post

"Son açıklamalarına göre daha az tahrik edici"

Washington Post ise Eroğan’ın çıkışını sayfalarına şu sözlerle aktarıyor:

“Erdoğan, siyasi rakipleri, azınlıklar ya da sosyal medya hakkında provokatif açıklamalar yapmaktan çekinmiyor. Son açıklamaları, bunlarla karşılaştırıldığında daha az tahrik edici” ifadelerini kullandı.

 

Erdoğan ne demişti?

 

Erdoğan, Diyanet İşleri Başkanlığı ev sahipliğinde düzenlenen 1. Latin Amerika Ülkeleri Müslüman Dini Liderler Zirvesi'nin kapanış toplantısında, "Amerika kıtasının 1492'de Kolomb tarafından değil, 1178'de Müslümanlar tarafından keşfedildiğini iddia ederek" şunları söyledi:

"Latin Amerika'nın İslam'la tanışması, 12. yüzyıla kadar dayanır. Amerika kıtasının 1492'de Kolomb tarafından keşfedildiği iddia edilir. Oysa Kolomb'tan 314 sene önce 1178'de Müslüman denizciler Amerika kıtasına ulaşmışlardır.

Kristof Kolomb'un hatıralarında Küba kıyılarında dağın tepesinde bir caminin varlığından bahsedilmektedir. Kübalı kardeşimle bunu konuşuruz. O dağın tepesine bir cami bugün de yakışır. Yeter ki böyle bir şeye müsaade etsinler. Kolomb daha Amerika kıtasını keşfetmeden İslam dini kıtada inkişaf etmiş, yayılmıştı."