Erdoğan'ın "İspat etsinler, istifa ederim" dediği fesih yetkisi Meclis tutanaklarında!
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın anayasa değişikliği teklifinde “Meclis’i fesih yetkisi” olmadığı iddiasını sürdürüyor. Ancak tartışma konusu yetki, Meclis’teki Anayasa tartışmaları sırasında AKP’liler tarafından da bizzat dile getirilmiş.
BirGün'den Uğur Koç'un haberine göre, AKP’lilerin anayasa değişikliği teklifi görüşmeleri sırasında bazı AKP’li vekiller, ‘fesih yetkisi’ kavramını kullanması üzerine arkadaşları tarafından uyarılmış. Hatta bu yetkinin teklifte bulunmadığını savunmasına rağmen Meclis’in hangi koşullarda feshedildiğini anlatmaya çalışan AKP’li vekiller bile mevcut. Anayasa teklifi yazım sürecinde aktif rol üstlenen MHP Milletvekili Mehmet Parsak söz konusu yetkiyi ‘fesih’ kavramıyla ifade edenlerden.
Anayasa değişikliği teklifi görüşmeleri sırasında AKP'ler ve MHP'lilerin konu hakkındaki ifadelerinden bazıları Meclis tutanaklarına göre şöyle:
"Getirdiğimiz fesih meselesi…"
AKP İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu (12 Ocak 2017) - Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım; Amerika’daki model ideal olan bir sistemdir. Bizim getirdiğimiz karşılıklı fesih meselesini Amerika bugün tartışıyor, açın literatürü, görürsünüz. Obama’nın bütçesi reddoldu, Obama’ya “Zavallı Obama” diyen benim. Hakikaten zavallı Obama çünkü Amerika’da maaş ödeyemez duruma düştüler.
"Aslında fesih değil, ama fesih!"
AKP Adana Milletvekili Necdet Ünüvar (12 Ocak 2017) - Bir başka husus: Fesih yetkisi. Esasında, burada fesih değil, yenileme var yani Cumhurbaşkanı Parlamentoyu feshederse esasında kendi seçilmiş olduğu hakkını da feshetmiş oluyor, bu, gözden kaçırılıyor.
Metiner’den uyarı: Fesih değil!
AKP Adıyaman Milletvekili İbrahim Halil Fırat (13 Ocak 2017 ) - En çok tartışılan konulardan bir tanesi de Cumhurbaşkanına tek başına fesih yetkisi verilmektedir. Şu andaki, mevcut 82 Anayasası’nda da Cumhurbaşkanının Meclisi feshetme yetkisi vardır ama Meclisin Cumhurbaşkanını feshetme gibi bir durumu söz konusu değildir. Cumhurbaşkanı çok geniş yetkilerle donatılmış ama Cumhurbaşkanına dokunan hiçbir şey söz konusu değildir. Getirdiğimiz sistemde, cumhurbaşkanlığı sistemiyle hem Cumhurbaşkanı hem de yasama karşılıklı olarak birbirini feshetme yetkisine sahiptir. Onun için, bu sistemde -belirtmiş olduğumuz gibi, dediğimiz gibi- Cumhurbaşkanının tek başına Meclisi feshetme yetkisinden çok, Meclisin de Cumhurbaşkanını feshetme yetkisi vardır.
AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Metiner - Fesih değil, yenileme.
İbrahim Halil Fırat - Yenileme olarak belirtelim.
"Kuvveti feshederse"
MHP Afyon Milletvekili Mehmet Parsak (9 Ocak 2017) - Anayasa’nın 116’ncı maddesinde karşılıklı fesih çerçevesinde bir değişiklik söz konusu. 116’ncı maddede belirli şartlar altında Parlamentonun feshedilmesi söz konusu, Cumhurbaşkanına tanınan böyle bir yetki var. E şimdi Anayasa’nın hiçbir yerinde, tam tersi olarak, Cumhurbaşkanına tanınan bu yetkinin Parlamentoya tanınması gibi bir durum ne yazık ki söz konusu değil. Burada her iki kuvvet bakımından da -artık yürütme Cumhurbaşkanından ibaret olduğuna göre- yasamanın yürütmeye, yürütmenin de yasamaya karşı, eğer karşı kuvveti feshederse kendisini de seçime götürmek suretiyle milletin yeniden hakemliğine gidilmesi çerçevesinde yeni bir düzenleme söz konusudur.