Eşcinsel olduğu için cezalandırılmıştı: Alan Turing'in resmi banknota basılacak

Modern bilgisayar biliminin kurucusu sayılan, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi şifrelerinin kırılmasında önemli rol oynayan Alan Turing'in resmi İngiltere’de yeni 50 poundluk banknotlarda yer alacak.

Evrensel'de yer alan habere göre, İngiltere Merkez Bankası yeni 50 poundluk banknotlarda modern bilgisayar bilimlerinin kurucusu Alan Turing'in resminin yer alacağını duyurdu. Eşcinsel olduğu için 1952’de hormon tedavisiyle “cezalandırılan” Turing için 2009’da hükümet özür dilemiş 2013’te de kraliyet affı çıkartılmıştı.

Turing, 28 Mayıs 1936’da, daha 24 yaşında yayımladığı “Hesaplanabilir Sayılar Üzerine, Karar Probleminin Bir Uygulaması” adlı tarihi makalesinde bugün bildiğimiz şekli ile algoritma kavramını genelleştirip, bilgisayar algoritmalarının simülasyonunda kullanılabilecek düşsel bir makine olan ve bugün kendi adı ile anılan Turing Makinesi’ni tasarladı ve bugünün modern bilgisayarlarının işleme mantığının genelleştirilmiş bir soyutlamasını daha bilgisayar icat edilmeden oluşturmayı başardı.

1950’de yayımlanan “Hesaplama makineleri ve Zeka” adlı makalesinde yapay zekanın gerçekten düşünebilip düşünemediğini ayırt edebilmek için önerdiği ve bugün yine kendi adı ile anılan Turing Testi ile ilk kez ciddi bir şekilde yapay zekayı tartıştı.

Turing, İngiltere’de eşcinselliğin yasak olduğu bir dönemde eşcinsel olduğunu kamuya açıkladığı için hormon tedavisi ile “cezalandırıldı”. Cezası nedeni ile, Turing’in güvenlik ayrıcalığı kaldırıldı ve Devlet İletişim Merkezi Danışmanlığı görevi elinden alındı. Hiçbir zaman resmen KGB için casusluk yapmakla suçlanmasa da kamuoyunda bu şüphe hızla oluşturuldu.

Alan Turing 8 Haziran 1954’te ise evinde ölü bulundu. Otopsi sonucunda ölüm sebebinin siyanür zehirlenmesi olduğu anlaşıldı. Öldüğünde yanında bulunan yarısı yenmiş elma hiçbir zaman siyanür için test edilmedi. Her ne kadar Turing’in ölümü intihar olarak kaydedildi ise de ölümünün üzerindeki sır perdesi hiçbir zaman tam olarak aralanamadı.

Ağustos 2009’da John Graham-Cumming’in başlattığı ve 10 binlerce destekçi bulan imza kampanyası sayesinde 10 Eylül 2009’da İngiliz hükümeti, Alan Turing’i eşcinsel olduğunu açıkladığı için cezalandırması nedeni ile resmi olarak özür dilemişti.