Kürt sorununun çözülebileceğini söyleyen eski DEP milletvekili Dicle'nin çözümü, Etnik kimlik dayatmayan, anayasal vatandaşlığı temel alan bir anayasa. DTP’nin 1 Eylül’de Diyarbakır’da düzenlediği mitingde, ensomut açılım önerileri Demokratik Toplum Kongresi bileşenleri adına sözalan eski DEP milletvekili Hatip Dicle’den geldi. Diğer konuşmacılargibi Abdullah Öcalan ve PKK ile diyalog geliştirilmeden çözümün mümkünolmadığını savunan Dicle, atılması gereken adımları PKK’nın geçenyıllar içinde ortaya koyduğunu öne sürdü. Dicle, “Öyle İçişleriBakanı’nın söyledikleriyle Kürt sorunu çözülmez. Diyoruz ki yenidemokratik bir anayasayla, etnik Türklüğü dayatmayan, anayasalvatandaşlığı gündemine alan demokratik bir anayasaya sorunun gerçekçözümünü sağlayacaktır. Resmi dil Türkçe kalabilir ama Kürtçe baştaolmak üzere tüm diller özgürce gelişebilmeli ve anadilde eğitim garantialtına alınmalıdır” dedi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘kırmızıçizgimiz’ dediği üniter devlet yapısının ana dilde eğitime engeloluşturmadığını savunan Dicle, “Katı üniter devlet yapısı yerine yineanayasal güvenceyle demokratik idari siyasi bir yapılanmanın önüaçılmalıdır” görüşünü dile getirdi. Dicle’nin konuşmasında yer alan vesekiz başlık altında özetlenebilecek çözüm önerileri şöyle: Anayasa değişikliği şart: Devlet eğer bugün samimi olarak bu sorunuçözmek istiyorsa yapacağı şey çok açıktır. 1924 Anayasası’ndabaşlattığı zorla Türk kimliğini dayatma tek dilleştirme ve birzenginlik olarak kabul edilmesi gereken farklılıkları yok etmepolitikasından hemen vazgeçmelidir. Birinci Büyük Millet Meclisi’nehâkim olan anlayışla cumhuriyeti demokratikleştirmek ve yeni demokratikbir anayasayla cumhuriyeti taçlandırmak olmalıdır. Katı üniter devletyapısı yerine yine anayasal güvenceyle demokratik idari siyasi biryapılanmanın önü açılmalıdır. Türkiye sınırları ortak vatan: Biz Çanakkale’de, Afyon’da, Sakarya’daİzmir’de bu toprakların kurtuluşu için kan verdik. Bu toprakların herkarışında alınterimiz emeğimiz var. Onun için Türkiye ortak vatandır. Demokratik cumhuriyeti inşa: Biz Cumhuriyet’in asli unsuruyuz. Bizimgayemiz Cumhuriyeti demokratikleştirmek, her türlü farklı etnik veinanç yapılarının kendilerini özgürce yaşayabileceği bir demokratikcumhuriyet inşa etmektir. Üniter devlete anadile eğitime engel değil: ispanya, Portekiz, Fransa,İngiltere ve İtalya bize benzer sorunlarını üniter yapı içindeçözdüler. Öyle birilerinin dediği gibi üniter yapı anadilde eğitimeaykırı değil. Çözüm müzakereyle gelecek: Şiddeti, siyasal sorunların çözümünde sonuçalıcı olarak görmüyoruz. Gelin bu sorunu barışçıl demokratik yoldandiyalogla ve müzakereyle çözelim. Bir diğer adım çok önemli. Kürt halkı29 Mart seçimleriyle muhatabını ortaya çıkardı. Bu sayın Öcalan’dır.Gizli veya açık, sayın Öcalan’la ve PKK ile bir diyalog geliştirilmedenbir müzakere geliştirilmezse bu sorunun çözümü mümkün değildir. Siyasal yapılara özgürlük ve af: Kürdistan’daki bütün siyasal yapılardüşünce örgütlenme açısından özgür olmalıdır. Ve bu katı üniter devletyapısı yerine yine anayasal güvenceyle demokratik idari siyasi biryapılanmanın önü açılmalıdır. Ancak bu adımlar atıldıktan sonragerillanın siyasal sürece katılması ve birbirimizi karşılıklı affetmesiancak o siyasal zeminde yapılabilir. Operasyonlara son verilmeli: Artık ne gerilla ne de askerin butopraklarda yaşamını yitirmemesi için hem PKK eylemsizlik konumunutekrar gözden geçirmeli, devlet de askeri operasyonlara hemen sonvermelidir Hasta tutuklular ve DTP yöneticileri bırakılsın: Cezaevlerinde 18siyasi tutsak ölümle pençeleşiyor. Bu 18 tutsağın serbest bırakılmasıiçin devreye girmesini ve bunu da bu süreçte çok iyi bir niyet adımıolarak değerlendiriyoruz. Tutuklu 54 DTP yöneticisinin hemen serbestbırakılması ve DTP üzerindeki baskıların kalkması gerekiyor.