Eski TBMM Genel Sekreter Yardımcısı Araç: HDP gerçekten kapatılabilir mi?

Eski Yasamadan Sorumlu TBMM Genel Sekreter Yardımcısı ve Hürses yazarı İbrahim Araç, HDP'nin kapatılması tartışmalarına ilişkin olarak, "Kapatma davası devam eden siyasi partinin kapanma kararı alması ve hatta adını bile değiştirmeden yeni bir siyasi parti olarak örgütlenmesi önünde hiçbir hukuki engel bulunmamaktadır" değerlendirmesini yaptı. 

Araç yazısında, "Anayasa ve yasalara aykırı davrandığı ileri sürülen bir siyasi partinin kapatılabilmesi içinYargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak kapatılabilir. Başsavcı, re’sen dava açabileceği gibi Cumhurbaşkanının kararı ve Adalet Bakanının veya TBMM’de grubu bulunan partinin istemi üzerine de dava açabilir. Başsavcının dava açtığını varsayalım. Dava karara bağlanmadan önce hakkında kapatma davası açılan siyasi partinin yetkili organı tarafından kapanma kararı alınması halinde Anayasa Mahkemesi davayı yürütmeye devam edemeyecektir." düşüncesini dile getirdi. 

Araç, "Esasen 108 inci maddeyle; siyasi partinin kapanma kararının davanın hukuki sonuçlarından kurtulma amacı taşıdığı kabul edilerek, hukuki varlığı sona ermiş bulunan siyasi parti hakkındaki davanın devam ettirilmesi öngörülmekteydi. Mahkeme, maddeyle güdülen amaca şöyle bir eleştiri getirmektedir: 'Kapanma kararının başka bir nedene dayanabileceğine ihtimal verilmediğinden, bu hususun davaya bakan mercii tarafından araştırılmasına da gerek görülmemekte ve parti yetkili organının kapanma yönündeki iradesini gözetmeyen itiraz konusu düzenlemeyle(108 inci madde) siyasi haklara ölçüsüz bir müdahale sonucunu doğurabilecek yolun açılmasına imkân tanınmaktadır.” ifadesini kullandı. 

Araç yazısında şunları kaydetti: 

"Mahkeme, maddeyle güdülen amaca şöyle bir eleştiri getirmektedir: 'Kapanma kararının başka bir nedene dayanabileceğine ihtimal verilmediğinden, bu hususun davaya bakan mercii tarafından araştırılmasına da gerek görülmemekte ve parti yetkili organının kapanma yönündeki iradesini gözetmeyen itiraz konusu düzenlemeyle(108 inci madde) siyasi haklara ölçüsüz bir müdahale sonucunu doğurabilecek yolun açılmasına imkan tanınmaktadır.'

Mahkeme burada Yasama Organına ayrıca yol göstermektedir. Maddenin yeniden eleştiri doğrultusunda düzenlenmesi halinde Anayasaya bir aykırılık oluşmayacağını ima etmektedir. Sonuç olarak; hakkında kapatma davası açılan bir siyasi partinin kapanma kararı alması halinde davanın devam edebilmesi için maddenin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.

Aksi takdirde, 108 inci maddenin iptal edilmiş olması nedeniyle, kapatma davası devam eden siyasi partinin kapanma kararı alması ve hatta adını bile değiştirmeden yeni bir siyasi parti olarak örgütlenmesi önünde hiçbir hukuki engel bulunmamaktadır."