Fatma Aliye tartışması İngiliz basınında

Ocak ayından itibaren kullanıma girecek yeni banknotların üzerinde yer alan isimlerle ilgili tartışmalar, Türkiye sınırlarını aştı. İngiliz The Guardian gazetesi dün yayımladığı makalede, yeni banknotların üzerinde yer alan ilk kadın olan Fatma Aliye tartışmasına geniş yer verdi. Makalede, Osmanlı’daki ilk kadın romancı olarak bilinen Fatma Aliye’nin yeni banknotlarda yer almasının, ‘dini temsil eden’ kişilere duyulan tedirgin tavrı gündeme getirdiği yazıldı. Fatma Aliye’nin ‘muhafazakâr kesimi temsil ettiği ve kadın hakları için savaşanları hor gören bir kadın olduğu’nu iddia eden eleştirilerin sertliğine dikkat çeken gazete, Fatma Aliye’nin ilginç hayat hikâyesine de geniş yer ayırdı. Yazıda görüşlerine yer verilen CHP Milletvekili Mustafa Özyürek, Fatma Aliye’yi ‘Türklerin büyük bir kısmının ismini hiç duymadığı ‘şüpheli’ bir kimliğe sahip bir kişi’ olarak tanımlıyor. Ancak gazeteye göre, kadın örgütlerinin sahip çıktığı bir isim olan Fatma Aliye, kadınlardan destek görmeye devam ediyor. Örneğin KA-DER’den (Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği) Hülya Gülbahar, Fatma Aliye’ye 50 TL’de yer verilmesini önemli buluyor. Gülbahar, “Fatma Aliye adının yeniden gündeme gelmesi, Türkiye’de kadınların kendi hakları için verdiği mücadelenin modern Cumhuriyet’in doğuşundan önce başladığını göstermesi açısından çok önemli. Osmanlı kadın hareketi gün ışığı görmemiş bir konu. Bu sayede yeniden tartışılabilen bir mesele haline gelmesi bile iyi bir gelişme” diyor. Gazete, Fatma Aliye’nin kadınların erkeklerle eşit eğitim imkânlarına kavuşması, geleneksel anne ve eş rolünden sıyrılması için verdiği mücadeleye, erkek egemen yazarlık alanına bir kadın olarak cesurca girmesine, kendi imzasını kullanarak romanlar üretmesine de geniş yer verdi. Kadın haklarının Atatürk devrimlerinden önce de sorgulanması, kadınların bizzat kendilerinin eğitim, evlilik, boşanma, miras gibi hukuki ve sosyal konularda hak talep etmeleri de gazetenin ‘ilginç’ bulduğu konulardan. Fatma Aliye’nin yeni 50 TL’lik banknotlarda görünmesinden rahatsız olan bir isim de ressam Bedri Baykam. Ona göre bu durum, ‘AKP’nin işi’. AKP’nin Cumhuriyet değerlerine zarar verdiğini düşünen Baykam, banknotların tekrar değişeceğine inanıyor.