ABD Merkez Bankası Fed 2008 küresel krizinden bu yana piyasalara sağladığı likidite desteğini sonlandırdı. Gerekçe ise ABD ekonomisinin artık suni desteğe ihtiyaç duymaması. Fed'in kararlarının Türkiye gibi gelişen ülkeleri de etkilemesi bekleniyor.
Dün Fed'den gelen açıklamada özellikle ABD işgücü piyasasındaki toparlanmaya vurgu yapıldı ve "Emeğin eksik kullanımında kademeli iyileşme var" dendi.
Daha önceki açıklamalarda "emeğin kayda değer ölçüde eksik kullanımı" ifadesi kullanılırken son açıklamada Fed'in 'kayda değer ölçüde' ifadesini çıkartarak piyasalara işgücü piyasasına dair iyileşme sinyalleri verdiği ifade ediliyor.
Fed'in dün yaptığı açıklamayla birlikte son altı yıldır üç ayrı programla devam eden niceliksel gevşeme politikası da sonlanmış oldu. Fed ABD tahvilleri ve mortgage'a dayalı varlık alımları yaparak piyasaya likidite sağlamış ve ekonominin canlanmasını teşvik etmişti.
Bu dönemde Fed'in bilançosu 4 kattan fazla şişerek 4,4 trilyon dolara yükseldi.
Fed'in para politikasını normalleştirme sürecinde bir sonraki adımının faiz artırımı olması bekleniyor. 2008 krizinden bu yana politika faizini 0 ile yüzde 0,25 aralığında tutan Fed üyelerinin 2015 yılında ilk faiz artırımını gerçekleştirmesi bekleniyor.
İlk faiz artırımının Haziran 2015'te gelmesi bekleniyor.
Faiz artırımlarının başlamasının ardından eğer ABD ekonomisinde toparlanma devam ederse Fed'in, normalleşme sürecinin üçüncü ve son fazını başlatarak niceliksel gevşeme sürecinde piyasaya verilen likiditeyi geri çekeceği tahmin ediliyor.
Fed'in piyasalara sağladığı likiditeyi kesmesiyle birlikte gelişen piyasalara para girişinin de etkileneceği tahmin ediliyor.
Piyasalardaki bol likidite döneminde yatırımcılar yüksek getiri sunan Türkiye gibi gelişen piyasalara yatırım yapmıştı.
Fed'in son açıklamalarının ardından bu sabahki işlemlerde gelişen piyasaların büyük kısmında satışlar hakimdi.
Fed'den görece ılımlı açıklamaların beklenmesiyle Dolar/TL kuru son günlerde geri çekilse de bu sabah tekrar yükselişe geçerek 2,22'yi aştı.
TEB Yatırım Stratejisti Işık Ökte yatırımcılara gönderdiği günlük piyasa notunda, "Fed'in şahin açıklamalarının ardından Borsa İstanbul'da zayıf seyir bekliyoruz. Ayrıca hem 2 yıllık hem de 10 yıllık tahvillerde satış baskısı bekliyoruz" dedi.
Yüksek cari açığı nedeniyle Türkiye'nin dış finansman ihtiyacının fazla olması ve bu finansmanın da büyük ölçüde 'sıcak para' olarak tanımlanan portföy yatırımlarıyla karşılanması Türkiye'yi Fed'in sıkılaşma adımları karşısında kırılgan kılıyor.
Ancak özellikle petrol fiyatlarında yaşanan sert düşüşün devam etmesi durumunda Türkiye'nin maliyetlerinin ve dolayısıyla da finansman ihtiyacının azalabileceği vurgusu yapılıyor.