Vakıflar Meclisi, cemaat vakıflarına mülklerini iade düzenlemesi kapsamında, Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi ve Mektebi Vakfı'na tazminat ödeyecek. Vakfın iade talebiyle başvurduğu taşınmaz Hazine tarafından satıldığı için vakfa tazminat ödenmesi karara bağlandı. Aynı vakfın, öldürülen gazeteci-yazar Hrant Dink'in de yetiştiği Tuzla'daki yetimhane için iade talebi başvurusu ise reddedildi.
İade kararı çıkan yerlerden biri de Kadıköy Rum Ortodoks Kiliseleri ve Mektepleri Vakfı'na ait, Kadıköy'deki Fenerbahçe lokali.
Cemaat vakıflarının mülkiyet sorununu çözmeye yönelik düzenleme 2011 Ağustos'ta çıkarılmıştı. Vakıfların, başvuru için 27 Ağustos 2012'ye kadar zamanı var. Vakıflar Genel Müdürü Dr. Adnan Ertem'in verdiği bilgiye göre bugüne dek 22 vakıf, 88 gayrimenkul için başvurdu. Ertem, "Aslında 500'e yakın gayrimenkul için müracaat bekliyoruz" dedi.
Ertem, 18 taşınmazı iade ettiklerini, dört taşınmazın iade talebinin reddedildiğini, bir vakfa da tazminat ödenmesi kararı alındığını kaydetti. Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi ve Mektebi Vakfı'nın yetimhaneyle ilgili iade talebinin, yasadaki esaslara uymadığını dile getiren Ertem, vakfın hukuki yollara başvurması gerektiğini vurguladı.
"Vakıf zamanında burayı satın alıyor, daha sonra 1974 tarihli Yargıtay kararına istinaden cemaat vakıflarının mal edinememesi gerekçesiyle satın aldıkları kişiye iade ediliyor. Cemaat vakıflarının, 1936-1974 arası bağış, vasiyet ve satın alma yoluyla edindikleri taşınmazlar, bu karara dayandırılarak tekrar eski maliklerine iade edildi. Vakfın bu taşınmazının, ilk malike bu şekilde iadesi yapıldı, ama bu ilk malik de taşınmazı üçüncü şahısa sattı, daha sonra başka birine satıldı. Bu konu, kanun kapsamına girmiyor. Vakfın, satın aldığı gayrimenkulün esk sahibine iadesi sürecinde hukuki yolları tüketmesi gerek. Yani mahkemeye giderek ya bu işleme karşı 'dur' demesi veya 'madem geri alıyorsunuz paramı geri verin demesi' gerekiyordu. Vakıf hala dava açabilir."
Vakıflar Genel Müdürü Dr. Adnan Ertem, Kadıköy Rum Ortodoks Kiliseleri ve Mektepleri Vakfı'nın iki taşınmazının iadesinin uygun görüldüğünü, bunlardan birinin Fenerbahçe Spor Kulübü'nün lokalinin bulunduğu alan, diğerinin de mezarlık alanı olduğunu söyledi. Ertem, Fenerbahçe Spor Kulübü Lokali'nin bulunduğu yerin tescilinin vakıf üzerine yapılacağını, vakfın isterse kulübe kiracı olarak orayı kullandırabileceğini kaydetti. Kadıköy Rum Ortodoks Kiliseleri ve Mektepleri Vakfı Başkanı Yorgo Stefanopulos, Kalamış'ta "Todori'nin yeri" olarak bilinen alanla ilgili iade kararını şöyle yorumladı: "Eskiden Kalamış'ta Rum İlkokulu idi o alan. 1971'de Hazine el koydu. Çeşitli kuruluşlara kiraya verilmeye başladı. En son Fenerbahçeliler Derneği'ninmiş. Kontratlara göre belki kiracımız olacak. Mezarlığa gelince, Abdülhamit zamanında fermanla verilmişti. İadesinden çok mutluyuz."
Tuzla Yetimhanesi, Hrant Dink'in, temelinde çalışıp hayatının aşkı Rakel'e açıldığı, kapanışına tanıklık ettiği bir yerdi. O günleri şöyle anlatmıştı: "Bizim yetimhane, ayrılanlarla buluşanların, kaybolanlarla bulunanların merkeziydi sanki. Garabet'le, Flor mesela. Çocuk yaşta ana babalarını kaybeden bu iki genç, ancak 15 yıl sonra ancak yaşamın tatlı bir rastlantısı sonucu kavuşabildiler kendilerine..."