Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun “sürpriz” dokunulmazlık hamlesi, gözleri TBMM’deki milletvekilleri hakkındaki dokunulmazlık fezlekelerine çevirdi. Hakkında fezleke bulunmayan tek lider olan Davutoğlu’nun önerisinin kabulü halinde, 48’i “imzada” bekleyen toplam 507 fezlekeyle ilgili dokunulmazlıklar kalkacak ve kapsama girecek 550 sandalyeli Meclis’in yaklaşık 5’te 1’ine “yargı yolu” açılmış olacak.
Davutoğlu, dün, Meclis’e intikal etmiş durumdaki tüm dokunulmazlık fezlekeleri için Anayasaya geçici bir madde ekleyerek, dokunulmazlığın kaldırılmasını önerdi. Milliyet'ten Şebnem Hoşgör'ün haberine göre, Davutoğlu, bu önerisini ilk olarak AKP’nin geçtiğimiz hafta cuma günü gerçekleştirilen MKYK toplantısı ve öncesinde MYK üyeleri ile bazı hukukçu vekillerle yaptığı toplantılarda, “Tüm dosyalar için zaman kaybı yaşanmaksızın dokunulmazlığın kaldırılması mümkün olmaz mı” sorusunu yönelterek gündeme getirdi. İlk etapta bazı hukukçu kurmaylar, “Bu dokunulmazlık kurumunun ruhuna aykırı olur. Anayasada somut konjonktürel değişiklikler yapmak, yöntem değiştirmek doğru olmaz” diyerek formüle sıcak bakmadı. Ancak Davutoğlu’nun AKP Genel Merkezi’ndeki son iki günlük mesaisinde dar bir kurmay kadrosu ile yaptığı görüşmeler neticesinde, anayasaya geçici madde ekleme önerisini gündeme getirmeyi kararlaştırdığı, bu formüle Cumhurbaşkanı’nın da onay verdiği öğrenildi.
TBMM’de dün itibarıyla TBMM Anayasa ve Adalet komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon’da görüşülmeyi bekleyen 459 yasama dokunulmazlığı tezkeresi bulunuyor. Milliyet’in edindiği bilgiye göre TBMM’ye sevk edilmiş, ancak Başkanlık tarafından henüz komisyona sevki yapılmamış imzada bekleyen 48 tezkere daha bulunuyor.
Komisyonda bekleyenler fezlekelere bakıldığında “rekor” 267 dosya ile HDP’ye ait. Bunu 134 tezkereyle CHP, 40 tezkereyle Ak Parti ve 14 tezkereyle MHP izliyor. Bağımsızlar için de dört dokunulmazlık tezkeresi bulunuyor. Hakkında fezleke bulunan milletvekili sayısı ise bazı vekiller hakkında birden fazla dosya bulunduğu için 113’te kalıyor. Hakkında dosya bulunan HDP’li 41, CHP’li 43, Ak Partili 22, MHP’li 6 milletvekili bulunuyor. CHP’den ihraç edilip Meclis’in tek bağımsız vekili haline gelen Aylin Nazlıaka da fezlekeli vekiller arasında yer alıyor.
Davutoğlu hakkında fezleke olmayan tek lider durumundayken, CHP, HDP ve MHP liderleri ise fezlekeli vekiller arasında yer alıyor. Kılıçdaroğlu hakkında, Cumhurbaşkanı’na hakaret suçlamasını da içeren 37 fezleke bulunurken, Bahçeli hakkında beş, HDP Eş Genel başkanları Demirtaş hakkında 57, Yüksekdağ hakkında da yedi fezleke Meclis’te bekliyor.
Fezlekeli 22 AKP'li milletvekili arasında, 10 dosya ile Şamil Tayyar rekoru elinde bulunduruyor. Tayyar, “2011’de milletvekili seçildikten sonra dokunulmazlığımın kaldırılması için TBMM Başkanlığı’na başvurdum. Ama reddedildi. Yakın zamanda HDP’li milletvekillerinin dokunulmazlık dosyaları gündeme gelince, televizyon konuşmalarımda ben de dokunulmazlığımın kaldırılabileceğini ifade ettim. Meclis’in dokunulmazlığımı kaldırmasından büyük heyecan ve onur duyarım” dedi.
Bu arada Ak Parti, muhalefetin Davutoğlu’nun önerdiği formüle destek vermemesi halinde izleyeceği stratejiyi de netleştirdi. Ak Parti kurmaylarının verdiği bilgiye göre, muhalefet ile yapılacak görüşmelerde hiçbir partiden destek alınamasa dahi Davutoğlu’nun önerdiği formüle ilişkin anayasa değişikliği teklifi süratle Meclis gündemine getirilecek. Teklifin reddedilmesi halinde Ak Parti Meclis’te bekleyen fezlekelerle ilgili yeniden durum değerlendirmesi yapacak.
Bu arada AKP teklifinin kabul edilmesi halinde, kapsam dışı kalacak yeni dokunulmazlık fezlekelerinin akıbeti de tartışılıyor. Parti kurmayları bu konuda da, “Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihe kadar Meclis’te bulunan dosyalar için ilgili milletvekillerinin dokunulmazlığı kaldırılmış olacak. İlerleyen tarihlerde gelecek yeni dosyalar için ise, geçici madde formülü geçerli olmayacak. Yeni dosyalar için mevcut prosedür işletilecek” bilgisini verdi.
Anayasaya geçici madde eklenmesi yoluyla yargı yolu açılması gündemde olan milletvekillerinin partilere göre dağılımı ve haklarındaki dosya sayıları ise şöyle:
HDP
Meral Danış Beştaş: 2, Behçet Yıldırım: 2, Dirayet Taşdemir: 2, Leyla Zana: 7, Sırrı Süreyya Önder: 8, Ayşe Acar Başaran: 8, Saadet Becerekli: 3, Mehmet Ali Aslan: 2, Hişyar Özsoy: 1, Mizgin Irgat: 1, Altan Tan: 13, Çağlar Demirel: 4, Feleknas Uca: 1, İdris Baluken: 14, İmam Taşçıer: 7, Nursel Aydoğan: 36, Ziya Pir: 2, Abdullah Zeydan: 2, Nihat Akdoğan: 3, Selma Irmak: 8, Pervin Buldan: 46, Selahattin Demirtaş: 57, Ertuğrul Kürkcü: 6, Ali Atalan: 1, Erol Dora: 1, Gülser Yıldırım: 6, Ahmet Yıldırım: 1, Burcu Çelik Özkan: 1, Kadri Yıldırım: 1, İbrahim Ayhan: 5, Osman Baydemir: 1, Faysal Sarıyıldız: 4, Ferhat Encu: 2, Leyla Birlik: 2, Alican Önlü: 2, Adem Geveri: 1, Figen Yüksekdağ Şenoğlu: 7, Lezgin Botan: 4, Nadir Yıldırım: 1, Tuğba Hezer Öztürk: 3, Berdan Öztürk: 1
CHP
Ahmet Haluk Koç: 8, Ali Haydar Hakverdi: 1, Levent Gök: 1, Deniz Baykal: 3, Mustafa Akaydın: 3, Niyazi Nefi Kara: 2, Uğur Bayraktutan: 1, Bülent Tezcan: 1, Namık Havutça: 1, Muhammet Rıza Yalçınkaya: 2, Yaşar Tüzün: 1, Tanju Özcan: 4, Mehmet Göker: 1, Cemal Okan Yüksel: 1, Utku Çakırözer: 2, Mevlüt Dudu: 1, Aykut Erdoğdu: 2, Barış Yarkadaş: 4, Eren Erdem: 2, Gürsel Tekin: 5, İlhan Cihaner: 2, Mahmut Tanal: 5, Mehmet Akif Hamzaçebi: 1, Mustafa Sezgin Tanrıkulu: 3, Ahmet Tuncay Özkan: 2, Kemal Kılıçdaroğlu: 37, Musa Çam: 2, Mustafa Ali Balbay: 1, Çetin Arık: 1, Mustafa Hüsnü Bozkurt: 1, Veli Ağbaba: 5, Özgür Özel: 1, Aytuğ Atıcı: 5, Orhan Sarıbal: 1, Melike Basmacı: 1, Engin Özkoç :1, Hayati Tekin: 1, Özkan Yalım: 1, Emre Köprülü: 1, Faik Öztrak: 1, Haluk Pekşen: 1, Elif Doğan Türkmen: 1
AKP
Necdet Ünüvar: 4, Veysel Eroğlu: 1, Ali Aydınlıoğlu: 1, Yılmaz Tunç: 1, Naci Ağbal: 1, Vedat Demiröz: 1, Bülent Turan: 1, Nihat Zeybekci: 1, Şamil Tayyar: 10, Hacı Bayram Türkoğlu: 1, Erol Kaya: 1, Feyzullah Kıyıklık: 2, Hüseyin Bürge: 1, Mehmet Metiner: 4, Metin Külünk: 2, Tülay Kaynarca: 1, Ziya Altunyaldız: 3, Mustafa Şahin: 1, Suat Önal: 1, Hilmi Bilgin: 1, İsmet Yılmaz: 1, Zeyid Aslan: 1
MHP
Seyfettin Yılmaz: 2, Mehmet Parsak: 1, Edip Semih Yalçın: 1, Ahmet Kenan Tanrıkulu: 1, Yusuf Halaçoğlu: 2, Devlet Bahçeli: 5