Finansal kriz, yatırımcıyı gayrimenkule itecek

- İZTO Aracılık Hiz. Grubu Komite Başkanı Cevizci: "Şu anda nakitte kalmak istemeyen yatırımcılar gayrimenkulde ileriye yönelik 5-10 yıllık yatırımlara yönelecektir.” - İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Güleroğlu: “Gayrimenkul piyasası, fiyatların çok aşağıda olması nedeniyle yatırımcıları kendine çekecektir.” ABD'li yatırım bankası Lehman Brothers'ın iflası ve Merrill Lynch ile sigortacılık devi AIG'nin zor duruma düşmesiyle derinleşen finansal piyasalardaki krizin, fiyatların çok aşağıda olması nedeniyle gayrimenkul sektörüne yatırımları artıracağı bildirildi. Uluslararası danışmanlık firmalarının analistleri, dünya ölçeğinde neredeyse bütün varlık değerlerinin gerilediğini belirtirken, mali sektördeki varlık değerlerinin azalmasıyla gayrimenkul sektörüne daha çok yatırım gideceğinin ve yatırımcıların orta vadedeki kayıplarını bu şekilde koruyabileceklerinin altını çiziyor. İzmir Ticaret Odası (İZTO) Aracılık Hizmetleri Grubu Komite Başkanı Aygün Cevizci, piyasalarda bu dönemde yaşanan gelişmelerin sadece Türkiye'nin değil, dünyanın problemi olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Ancak tabii Türkiye'de siyasi istikrarsızlığın getirdiği dalgalanmayla biraz daha arttı. Türkiye bu sınavı biraz daha zor geçecek, çünkü hazırlıklı değiliz. İç, dış borçlar, cari açık oldukça ciddi bir problem. Böyle bir durumda bütün sektörler durma aşamasına geldi. Gayrimenkul sektörü tamamen sekteye uğramış durumda. Mortgage krizi döneminde ve faizlerin yükselmesiyle başlayan süreç şu anda hızlanarak yol alıyor. Eski ABD Merkez Bankası Başkanının yaptığı açıklamalar malum, şu an bu krizin daha ortalarına bile gelinmediği, çok daha hızlı bir şekilde süreceği yönünde. Bu da Türkiye'de önümüzdeki günlerin daha sıkıntılı geçeceğinin habercisi." 3 milyon ev elde kaldıYurttaş boğazından kesip konuta yatırıyor"Yatırımcı ya stok mala ya da gayrimenkule yönelecek" Krizin etkisiyle Türkiye'deki hemen hemen bütün varlık değerlerinin gerilediğini hatırlatan Cevizci, şöyle devam etti: "Türkiye'deki yatırımcının tercih edeceği en akıllıca yatırım, tamamıyla gayrimenkul üzerine olmalı. Borsanın neler yaşadığını gördük. Amerika krizin daha ortalarıysa, önümüzdeki günlerde dünya devi bankaların göçmeleri, bizleri daha nasıl etkileyeceği belirsiz. Borsa şu anda bir yatırım araca olmaktan çıkıyor gibi bir durum var. Şu anda en düşük kağıdı bile alsanız bunun daha da düşeceğini düşünen yatırımcı buraya para yatırmaz." Aygün Cevizci, dövizdeki yükselişin paranın kendini korumasından başka bir işe yarayamayabileceğine dikkat çekerek, "Döviz bugün yükselir, yarın düşer. Şu anda nakitte kalmak istemeyen yatırımcı ya çok ciddi pazarlıklarla stok mala ya da gayrimenkulde ileriye yönelik, birkaç yıllık değil 5-10 yıllık yatırımlara yönelecektir" diye konuştu. "2009'da gayrimenkul hareketlenecek" İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Mesut Güleroğlu ise, Türkiye'deki gayrimenkul sektörünün 2 yıldan bu yana yerinde saydığını hatırlatarak, "Sektörün 2008'in sonları, 2009 başları gibi hareketleneceğini düşünüyorduk, son gelişmeler bu beklentimizi güçlendiriyor" dedi. Gayrimenkulün orta ve uzun vadede çok iyi gelir getiren bir yatırım enstrümanı olduğunun altını çizen Güleroğlu, "Bu sektöre yatırım yapacak kişiler baştan avantajlı konumdalar. Daha önceki borsadan veye diğer yatırım araçlarından elde ettikleri gelirleri şu anda çok düşük değerlerden gayrimenkul alarak değerlendirebilirler" diye konuştu. Mesut Güleroğlu, gayrimenkul piyasasında hiçbir zaman değer kaybı olmadığını, karlılıkta mutlaka yukarı doğru hareket yaşandığına dikkat çekerek şöyle devam etti: "2005 ve 2006 yıllarında faizlerin düşmesi herkesi konut başta olmak üzere gayrimenkule yöneltti. Arzın talebi karşılayamaması nedeniyle fiyatlar köpük gibi şişti. Yüksek fiyatlardan alan kişiler bir miktar zarar etmiş olsalar da, zararları bu sene için geçerli. 2009 başlarında gayrimenkule tekrar talep geldiğinde bu trend yukarıya doğru çıkacaktır." Reel faiz oranlarının yüksek seviyede bulunmasının sektörü ne yönde etkileyeceği sorusuna Güleroğlu, "Ne kadar yüksek olursa olsun gayrimenkulün getirdiği rakamı hiçbir zaman karşılamaz. Kısa vadede belki insanları aldatan bir pozisyon gözükebilir. Ama uzun vadede, yani 2-3 yıl içinde gayrimenkulün getirdiği parayı faizler karşılamaz. Gayrimenkul hakikaten kazançlı bir yatırım olur" karşılığını verdi. Güleroğlu, dövizdeki yükselişin hatırlatılması üzerine de şu yorumu yaptı: "Döviz çok ciddi risk taşıyan bir durum. Yarın dövizin ne durumda olacağını bilemediğimiz bir pozisyon. 2003-2004 yıllarında 1,65-1,75 YTL'den dolar alan kişilerin 1,20 YTL'ye kadar düşen dolarda hala elinde döviz tutmasından kaynaklanan bir sıkıntı var. Vatandaşımız her 1 dolarda 0,40 YTL zarar etti. Gayrimenkul yatay seyretse de hiçbir zaman bu kadar zarara düşmedi. Dövizin ani yükselmesi, kişileri biraz daha cesaretlendirip dövizden çıkmasına neden olacaktır. Gayrimenkul piyasası, fiyatların çok aşağıda olması nedeniyle insanları bu yöne çekecektir."