Firmaların yükümlülükleri varlıklarının iki katı

Finansal kesim dışındaki firmaların 2008 yılı sonu itibarıyla yükümlülükleri varlıklarının yaklaşık iki katı seviyesinde gerçekleşti.Merkez Bankası "Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri" verilerine göre, 2008 yılı sonu itibarıyla varlıkları 82 milyar 381 milyon dolar iken, yükümlülükleri 161 milyar 35 milyon dolar oldu. Aynı dönemde, döviz pozisyon açığı, 2007 yılı sonuna göre yüzde 27,8 artarak 61 milyar 539 milyon dolardan 78 milyar 654 milyon dolara çıktı.Firmaların 2003 yılında 30 milyar 979 milyon dolar olan varlıkları, 2004 yılında 38 milyar 659 milyon dolara, 2005'de 45 milyar 702 milyon dolara, 2006'da 63 milyar 424 milyar dolara ve 2007'de 77 milyar 862 milyon dolara çıktı. Şirketlerin varlıkları 2008 yılı içinde de büyüme eğilimi gösterdi ve geçen yılın üçüncü döneminde (Temmuz-Ağustos-Eylül) 92 milyar 473 milyon dolara yükseldikten sonra 2008 sonu itibarıyla 82 milyar 381 milyon dolara geriledi.Finansal kesim dışındaki firmaların 2008 yılı sonu itibarıyla varlıklarının 60 milyar dolar 357 milyon doları mevduat, 695 milyon doları menkul kıymetler, 9 milyar 608 milyon doları ihracat alacakları ve 11 milyar 722 milyon doları da yurt dışına doğrudan sermaye yatırımlar şeklinde oldu.Firmaların 60,4 milyar dolar olan mevduatın 27 milyar 261 milyon doları yurt içi bankalarda, 33 milyar 96 milyon doları da yurt dışı bankalarda bulunuyor.Firmaların yurt dışına doğrudan sermaye yatırımlarında yıllar itibarıyla artış yaşandı. 2003 yılında 4 milyar 945 milyon dolar olan firmaların yurt dışında yaptığı doğrudan sermaye yatırımları, 2004'de 5 milyar 783 milyon dolara, 2005'de 7 milyar 56 milyon dolara, 2006'da 7 milyar 457 milyon dolara, 2007'de 10 milyar 191 milyon dolara ve 2008 yılı sonu itibarıyla da 11 milyar 722 milyon dolara yükseldi.YükümlülüklerVerilere göre, 2003 yılında 50 milyar 706 milyon dolar olan firmaların yükümlülükleri yıllar itibariyle devamlı bir artış trendi göstererek 2008 yılının üçüncü çeyreğinde en tepe nokta olan 172 milyar 139 milyon dolara çıktıktan sonra 2008 yılı sonunda 161 milyar 35 milyon dolara geriledi.Firmaların 2008 yılı sonu itibarıyla yükümlülüklerin 146 milyar 336 milyon doları nakdi krediler, 14 milyar 699 milyon doları da ithalat borçlarından oluştu.Şirketlerin nakdi krediler kapsamında yurt içinden sağladığı kredi tutarı 48 milyar 64 milyon dolar olurken, bunun 37 milyar 435 milyon doları bankalardan sağlandı. Firmaların bankalardan sağladığı 22 milyar 547 milyon dolar tutarındaki döviz kredisinin yüzde 70,5'i olan 15 milyar 895 milyon doları kısa vadeli döviz kredileri içerdi.Firmaların yurt dışından sağladığı kredi tutarı 2008 yılı sonu itibarıyla 98 milyar 272 milyon dolar olurken, bunun 96 milyar 992 milyon doları uzun vadeli kredilerden oluştu. Söz konusu uzun vadeli kredi tutarının 29 milyar 199 milyon doları vadeye kalan süresi 1 yıldan az, 67 milyar 793 milyon doları da vadeye kalan süresi 1 yıldan fazla olduÖte yandan, firmaların 2008 yılı sonu itibarıyla kısa vadeli varlıkları 70 milyar 659 milyon dolar olurken, aynı dönemde yükümlülükleri 76 milyar 433 milyon dolar olarak belirlendi. Bunun sonucunda söz konusu firmaların kısa vadeli net döviz pozisyonu 5 milyar 774 milyon dolar açık verdi.