T24 - Fransa Anayasa Konseyi, "Ermeni soykırımını inkâr etmeyi" cezalandıran yasayı anayasaya aykırı bularak iptal etti ancak Sarkozy hükümetten yeni tasarı hazırlamasını istedi. 11 üyeli konseyin 8 üyenin katılımıyla yaptığı toplantıda hazırlanan tek sayfalık kararda ifade özgürlüğüne işaret edildi ve parlamentonun bu konularda yasa çıkarmaya yetkili olmadığı vurgulandı. Anayasa Konseyi, iptal edilen inkâr düzenlemesine temel dayanak olan 2001 tarihli tek cümlelik "Fransa soykırımı tanır" yasasına ise dokunmadı. Daha önce, 2001 tarihli yasanın ele alınması durumunda, bu konuda da önemli bir kararın gündeme gelebileceği belirtilmişti. Türk hükümeti, konseyin kararının Türkiye ile Fransa ilişkilerine düşecek gölgeyi ortadan kaldırdığını duyurdu.
Fransa Anayasa Konseyi, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddinin suç sayılmasını öngören yasanın iptali yönündeki itirazı kabul etti. Konsey, yasanın, ifade özgürlüğünü ihlal etmesi sebebiyle anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.
Aslından 11 üyeden oluşan Anayasa Konseyi'nın, bir grup milletvekili ve senatörün yasanın iptali için yaptıkları başvuruyu karara bağladığı oturuma 8 üye katıldı. Anayasa Konseyi tarafından iptal edilen yasa, Türkiye ve Fransa arasındaki ilişkilerde son iki ay içinde ciddi bir kriz yaratmıştı.
Türk yetkililer, söz konusu yasanın yürürlüğe girmesinin ikili ilişkilerde tamiri imkansız yaralar açacağı uyarısında bulunmuştu. Sözkonusu yasa, Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin de desteğiyle aralık ayında mecliste ve ocak ayında senatoda oylandıktan sonra kabul edilmişti.
Yasanın kabulünün ardından Senatoda Avrupa Demokratik ve Sosyalist Birlik Grubu Başkanı Jacques Mezard;ın öncülüğüyle başlayan girişim sonucu toplam 77 üyenin imzası toplanırken, mecliste de iktidardaki Halk Hareketi Birliği (UMP) üyesi Michel Diefenbacher'ın girişiminde 65 imzaya ulaşılarak, Anayasa Konseyine itiraz edilmişti. Gerekli imza sayısına fazlasıyla ulaşan milletvekilleri ve senatörler, Fransız Anayasası'nın 33. maddesine ve ifade özgürlüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle yasanın iptalini istemişti.
Anayasa Konseyi tarafından iptal edilen yasa, Fransa'daki medya kuruluşları, tarihçiler ve tarihçilerin de sert tepkisine yol açmıştı. Bozulan yasa, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddini inkar edenlerin 1 yıl ile 45 bin avroya kadar ceza istemiyle yargılanmalarını öngörüyordu. Yasanın parlamento tarafından kabul edilmesi ikili ilişkilerin tamamen durma noktasına getirmişti.
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç Fransa Anayasa Komisyonu'ndan Soykırım Yasası'nın iptal kararının çıkmasını "muhtemel bir krizin önlenmesi" sözleriyle değerlendirdi. Arınç, Twitter hesabı üzerinden yaptığı değerlendirmede şu ifadelere yer verdi: "Fransa Anayasa Konseyi 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının inkarını suç sayan yasayı Anayasaya aykırı bularak reddetti. Fransa Anayasa Konseyi bu karar ile baştan beri bir garabet abidesi olan bu yasanın altına imza atan Fransız siyasetçilere bir hukuk dersi vermiştir. Biz tamamen ucuz siyasi kaygılar ile parlamentodan geçirilen bu yasanın Fransa'nın aklı selimine çarpacağını biliyorduk. Tarihi yargılama peşindeki bir grup yaygaracı Fransız siyasetçiye inat, soğukkanlı ama kararlı bir diplomatik mücadele verdik.Anayasa Konseyi siyasi kaygılardan uzak doğru bir karar vermiştir. Bu karar,Fransa ile Türkiye arasında yaşanması muhtemel büyük bir krizi önlemiştir. Umarım, bu karar hukuk dışı girişimler için büyük bir ders olur."
Kararı olumlu bulan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da "Bu beklediğimiz bir tutumdu. Kararla, Türk ve Fransız halkları arasındaki ilişkilere gölge düşürücek bir durum ortadan kalkmış oldu" diye konuştu.