Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) "beyin ölümünün" gerçekleştiğini söyledi, Almanya Başbakanı Angela Merkel Macron'a katılmadığını açıkladı. Rusya'dan ise "NATO'nun mevcut durumunun doğru tanımlaması" açıklaması geldi.
İngiltere merkezli Economist dergisine verdiği röportajda Macron, "Şu anda yaşadığımız NATO'nun beyin ölümüdür" dedi.
ABD'nin NATO'ya danışmadan Suriye'den askerlerini çekmesini eleştiren Macron, "ABD ile NATO müttefikleri arasında stratejik karar alma süreçlerinde hiçbir şekilde koordinasyon yok. Hiç. Aynı zamanda bir diğer NATO üyesi Türkiye'nin, çıkarlarımızın söz konusu olduğu bir bölgede, koordinasyonsuz saldırgan eylemleri var" dedi.
Macron, NATO Antlaşması'nın bir üyeye yapılan saldırıyı tüm üyelere yapılmış sayan ve kolektif savunma öngören 5'inci maddesine inancının sürüp sürmediği sorusuna ise, "Bilmiyorum" yanıtını verdi.
Macron sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ama 5'inci madde yarın ne ifade edecek? Eğer Beşar Esad rejimi Türkiye'ye misilleme yapmaya kalkarsa buna dahil olacak mıyız? Bu kritik bir soru."
ABD'nin Orta Doğu'ya olan ilgisini kaybederek Asya'ya yöneldiğini söyleyen Macron, "Trump'ın ABD'nin Suriye'deki Kürt müttefiklerini terk etmesi bunu güçlendirmekle kalmadı, aynı zamanda NATO'yu zayıflattı" dedi.
"Türkiye uzun vadede NATO'da olmayacak mı?" sorusunu da yanıtlayan Macron, "Bunu söyleyemem. Türkiye'yi NATO'dan dışlamak çıkarımıza değil ama belki de NATO'yu yeniden gözden geçirmeliyiz" dedi.
Macron sözlerini, "Stratejik ve siyasi olarak bir sorunumuz olduğunu kabullenmemiz lazım" diye sürdürdü.
Macron, Avrupa ülkelerinin NATO'yu savunmak için artık ABD'ye güvenemeyeceğini belirterek, "askeri özerkliğini" kazanması gerektiğini savundu.
Macron'un NATO'ya ilişkin değerlendirmelerine Almanya Başbakanı Angela Merkel'den yanıt geldi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile Berlin'de Perşembe günü düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Merkel, "Bu bakış açısı kesinlikle benimkini yansıtmıyor" ifadelerini kullandı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Almanya Başbakanı Angela Merkel Berlin Duvarı'nın yıkılışının 30. yıl dönümü vesilesi ile buluştuNATO'da sorunlar olduğunu kabul eden Merkel, "ancak bu tür sert yargıların gerekli olmadığını" söyledi.
Merkel, "Transatlantik ortaklık bizim izin vazgeçilmez" ifadelerini kullandı.
Stoltenberg de NATO'nun güçlü olmaya devam ettiğini söyledi:
"ABD Avrupa'daki yatırımlarını daha fazla asker ve tatbikatla artırıyor. Gerçek şu ki birlikte çalışıyoruz. Ortak savunmamızı güçlendirdik. Bizi Kuzey Amerika'da uzaklaştıracak her teşebbüs, İttifak'ı, transatlantik bağı, zayıflatma riskini taşımakla kalmıyor, Avrupa'yı bölme riskini de taşıyor."
Rusya'dan Macron'un sözlerine yanıt ise Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova'dan geldi.
Sosyal medya platform Facebook'tan yaptığı açıklamada, "İyi ifade edilmiş. Gerçekliğe uygun ve meselenin özüne inen sözler" dedi.
Zakharova Macron'un sözleri için "NATO'nun mevcut durumunun doğru tanımlaması" ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria ZakharovaEconomist'e verdiği röportajda Rusya ile yakınlaşmanın önemine değinen Macron, "Rusya ile, naif olmadan, stratejik diyaloğu yeniden başlatmalıyız. Bu da zaman alacaktır" dedi.
NATO'nun Sovyetler Birliği'ne karşı kurulduğunu hatırlatan Macron, İttifak'ın Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra rolünü yeniden ele almadığını kaydetti ve bu nedenle "dile getirilmese de düşmanın halen Rusya olduğu varsayımına dayandığını" söyledi.
Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i "ortak" olarak tanımlayan Macron, "Avrupa'da barışı inşa etmek istiyorsak, Avrupa'nın stratejik özerkliğini yeniden inşa etmek istiyorsak, Rusya ile pozisyonumuzu gözden geçirmeliyiz" dedi.