Fransa yeni cumhurbaşkanını seçiyor

Sabah saat 8’de başlayan oy verme işlemi küçük yerleşim merkezlerinde saat 19.00’a, büyük kentlerde ise saat 20.00’a kadar sürecek. Seçimi kazanan adayın saat 20.00’dan itibaren açıklanması bekleniyor.

Seçimin 23 Nisan’da yapılan ilk turuna katılım oranı yüzde 78,69 olarak kaydedildi. Macron yüzde 23,7 (8 milyon 528 bin seçmen), Le Pen ise yüzde 21,53 (7 milyon 658 bin seçmen) oy elde etti. Merkez sağın adayı François Fillon yüzde 19,91, Fransız Komünist Partisi ve Sol Parti’nin ortak adayı Jean-Luc Melenchon ise yüzde 19,64 oy alarak az farkla ilk tur sonunda elendiler. Diğer 7 adayın oyları yüzde 10 oranının altında kaldı.

Gözler katılım oranında

Bugün yapılan ikinci turda gözler katılım oranında olacak. İlk turda oy toplamları yüzde 45’i geçmeyen Macron ve Le Pen’in aynı zamanda sağ, sol, merkez ve aşırı sol seçmeni ikna etmeleri gerekiyor. Siyasi gözlemciler, cumhurbaşkanı seçimi ikinci turunda genelde yüzde 80’leri aşan katılım oranının bu sefer düşük çıkabileceğini düşünüyor. Gerekçe olarak da Macron ve Le Pen’in sıra dışı adaylar olması gösteriliyor.

Macron bundan iki yıl öncesine kadar sıradan Fransız vatandaşı tarafından tanınmıyordu. 39 yaşındaki Macron bugüne kadar sadece 2014-2016 yılları arasında Ekonomi ve Sanayi Bakanlığı yaptı. Bu seçimden önce hiçbir seçimde aday olup seçilmiş değil. Rotschild bankasında yöneticilik ve bakanlığı sırasında aşırı liberal olarak tanımlanan yeni iş kanununa mimarlık yapmış olması sol seçmeni ürkütüyor.

Le Pen ise aşırı sağcı Milli Cephe partisinin lideri. Bu kimliği ve savunduğu fikirler seçmenin çoğunluğunu kaygılandırıyor. Kendisini “vatanseverlerin adayı” olarak tanımlayan Le Pen, ekonomik ve siyasi sistemi sorguluyor. AB’ye karşı olduğunu saklamıyor, Fransa’yı AB ve Euro bölgesinden çıkarmak istiyor. Dış politikada Rusya lideri Putin ile aynı çizgide. Putin kadar ABD Başkanı Donald Trump’ı da destekliyor. Putin ve Trump da bugünkü seçimde Le Pen’e desteklerini saklamıyorlar. Le Pen terörle mücadelede de soru işaretleri uyandıran önerilerde bulunuyor.

Favori Macron

İki aday arasında geçen hafta TV’de yapılan münazarada Macron ön plana çıktı. Le Pen’in özelikle ekonomik programı kafalarda soru işaretleri yarattı. Anketler de bugünkü seçimin yaklaşık yüzde 60’lık bir oranla Macron tarafından kazanılacağını öngörüyor.

Ancak böyle bir senaryo “Macron’un galibiyeti” değil, “Le Pen’in yenilgisi” olacak. Zira Macron’a oy verme çağrısında bulunan siyasi parti ve politikacılar “Le Pen’in önünü kesmek” amacıyla böyle davrandıklarına özellikle vurguda bulunuyorlar.

Bir ay sonra yine seçim

Le Pen seçimi kazanmasa da elde edeceği oy oranı bir ay sonra yapılacak milletvekilliği seçimleri açısından büyük önem taşıyor. Le Pen, solun solunun lideri Melenchon ile birlikte milletvekilliği seçiminin kilidini elinde bulunduruyor. Macron bugün cumhurbaşkanı seçilse de haziran seçimleri sonunda Millet Meclisi’nde çoğunluğa sahip olamazsa programını uygulaması zor. Macron bu olasılığa karşı daha şimdiden bazı konularda ülkeyi kararnamelerle yönetebileceği sinyali vermekte.

Bu akşamki sonuç ne olursa olsun Fransız siyaseti önümüzdeki haftalardan itibaren yeniden yapılanacak.

©Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Strasbourg