Fransa’da yerel dilde eğitime engel

Fransız Yeşiller Partisi tarafından, bölgesel ve azınlık dillerinin öğretiminin yoğunlaştırılması ve kamusal alan ve radyo ve televizyonlarda kullanılmalarının teşvik edilmesi amacıyla sunulan yasa teklifi 13’e karşı 14 oyla genel kurulda reddedildi. Teklif sol partilerin onayıyla komisyonda kabul görmüştü. Ancak genel kuruldaki oylamaya iktidardaki Sosyalist Parti mensubu milletvekillerinin çoğunluğu gelmeyince, teklif büyük ölçüde muhalefetteki sağ partilere mensup parlamenterlerin oylarıyla geri çevrildi. Reddedilen yasa teklifinde, Fransızcaya ek olarak, Fransa’da konuşulan bir bölgesel dilde ulusal müfredata uygun, laik ve ücretsiz eğitim veren özel ilk ve orta öğretim okullarının kamu fon ve sübvansiyonlardan faydalanmalarının yolu açılıyordu. Teklifte yol işaretleri ve kamuya ait binalarda Fransızcaya ek olarak yerel dil kullanımının önü açılıyor; bölgesel ve azınlık dillerinin radyo ve televizyonlarda kullanımının teşvik edilmesine yönelik bir madde  bulunuyordu.'Anayasaya aykırı'Fransız hükümeti, Meclis genel kurul oturumunda, “anayasaya aykırı oldukları” gerekçesiyle bu maddelere karşı tavır aldı. Fransa'da bölgesel dillerin hâlâ kullanımda olduğu illerde, kamuya ait bazı ilk öğretim okullarında Fransızcaya ek ve seçmeli olarak bölgesel bir dilde eğitim görmek mümkün. Ancak, bölgesel dil savunucuları mevcut uygulamayı yetersiz buluyor ve dernek statüsüyle kurulacak okulların, kamu fonlarından faydalanarak ve ulusal müfredata bağlı kalarak daha geniş ve doyurucu biçimde bölgesel dillerde eğitim verebilmesini istiyorlar. Bölgesel dil savunucuları, bu dillerin kamuya ait radyo ve televizyonlarda daha yoğun kullanılmasını savunuyor, kamuya ait France-3 kanalının bazı bölgelerde günde sadece birkaç dakika yerel dilde yayın yapmasının yetersiz olduğunu söylüyorlar. Fransa, Avrupa’da bölgesel ve azınlık dillerinin korunması, yaşatılması ve teşvik edilmesi amacıyla 1992 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde hazırlanan “Avrupa Bölgesel ve Azınlık Dilleri Şartı”nı 1999 yılında imzalamış olmasına rağmen, onaylamayı reddediyor. Şart’ın onayı için 27 Ekim 2015 tarihinde Fransız Senatosu’nda bir yasa tasarısı oylamaya sunulmuş, büyük ölçüde sağ partilere mensup üyelerin karşı oy vermesi nedeniyle tasarı reddedilmişti. Şart’ın onayı, şu anda Cumhurbaşkanı olan François Hollande’ın seçim vaatlerinden biriydi. Fransa gibi İtalya ve Rusya da Şart’ı imzalayıp, henüz onaylamamış ülkeler. Belçika, Bulgaristan, Yunanistan, İrlanda, Portekiz ve Türkiye ise Şart’ı henüz imzalamış değiller.