Güney Afrika'da savcılar, grev yaparken polis tarafından öldürülen madencilerin ölümünden eylemci diğer madencileri sorumlu tuttu.
Ülkenin Adalet Bakanı 270 madenciye yönelik suçlamayı yönelten savcılardan açıklama istedi. Bakan Jeff Radebe kararın Güney Afrikalıları şoka uğrattığını ve toplumda panik ve şaşkınlıkla karşılandığını söyledi.
Savcılar madencileri ırk ayrımcılığı dönemine ait ''ortak amaç'' doktrinine dayanarak suçladı. Karar şimdiden ülkenin anayasa hukukçuları tatrafından kınandı.
Yaptığı açıklamada Radebe anayasa gereği adalet bakanının savcılık makamı üzerinde denetleme yapma sorumluluğuna sahip olduğunu söyledi. Bakan bu nedenle Ulusal Savcılık Otoritesi'nden kararla ilgili bir rapor talep ettiğini belirtti.
İki hafta önce dünyanın üçüncü büyük platin üreticisi Lonmin'e ait Marikana madeninde çıkan ayaklanmada polis 34 madenciyi vurarark öldürmüştü.
Polis bıçaklı protestocuların üzerlerine yürümesi sonucunda ateş açtıklarını söylüyor. Olayların ardından altısı hala hastanede tedavi görmekte olan 270 madenci tutuklandı. Perşembe günü madenciler hareketlerinin polisi ateş açmaya zorladığı gerekçesiyle suçlandı.
Afrika Ulusal Kongresi Gençlik eski lideri Julius Malema kararı ''delilik'' olarak nitelendirdi. Malema ''O insanları öldüren polislerin birtanesi bile gözaltında değil. Bu delilik'' dedi. Malema bir kaç ay önce Cumhurbaşkanı Jacob Zuma ile yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle Ulusal Kongre'deki görevinden ayrılmıştı.
Güney Afrikalı avukat Jay Surju kararın dayandırıldığı ''ortak amaç'' doktrininin geçmişe ait talihsiz bir kural olduğunu söyledi.
Anayasa Avukatı Pierre de Vos savcılığın madencilere yönelttiği suçlamaları ''adalet sisteminin açıkça kötüye kullanılması'' olarak tanımladı.
Daha önce ortak amaç doktrininin kullanıldığı en ünlü dava 1989 yılında 14 aktivistin bir polis memurunun öldürülmesinden suçlu bulunduğu Upington 14 davasıydı.
Hakim cinayet suçunu bizzat işlemediklerini bildiği 14 kişiyi cinayetten suçlu bulmuştu. Tüm dünyada Apartheid karşıtı aktivistler kararı protesto etmiş ve karar temyizde iptal edilmişti. Şu ana kadar 34 madencinin ölümünden hiç bir polis memuru sorumlu tutulmadı. Güney Afrika Polisi kendi içinde bir soruşturma başlattı ancak bu soruşturmanın da aylar sürmesi bekleniyor. İsyan daha polis ateş açmadan ölümlere neden olmuştu. Yaşanan kargaşa sırasında aralarında iki güvenlik görevlisinin de bulunduğu 10 kişi ezilerek can verdi.
İsyan madencilerin maaş zammı ve yeni bir sendikanın tanınması konusundaki talepleri ile başlamıştı. Madenciler ile Lonmin hala bir anlaşmaya varmaya çalışıyor. Maden son üç haftadır çalışmıyor. (BBC Türkçe)