Gazze'deki şiddet olaylarına uluslararası tepki

ABD'nin Tel Aviv'den Kudüs’e taşınan büyükelçilik binasının açılış töreni öncesinde Gazze sınırında yaşanan olaylarda en az 52 Filistinlinin yaşamını yitirmesi ve 2 bin 400 kişinin yaralanması uluslararası düzeyde tepkiyle karşılandı.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, bölgede çok sayıda insanın öldüğüne dair gelen haber nedeniyle “son derece endişeli” olduğunu dile getirdi. Guterres, Avusturya’nın başkenti Viyana’da yaptığı açıklamada, yaşanan olayların soruna siyasi çözüm bulunmasının şart olduğunu ortaya koyduğunu söyledi. “İki devletli çözüme yönelik B planı olmadığını” belirten Guterres, İsrail ve Filistinlilerin barış içinde bir arada yaşabilmesinin tek yolunun iki devletli çözüm olduğunu ifade etti.

AB'den itidal çağrısı

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ise taraflara "itidal” çağrısında bulundu. Mogherini yaptığı yazılı açıklamada, "İsrail barışçı gösteri hakkına ve güç kullanılması durumunda orantılılık ilkesine saygı göstermelidir” dedi. Mogherini, Hamas ve Gazze sınırındaki gösterilerin düzenleyenlerin de protestolarda şiddet kullanılmamasını sağlaması gerektiğini belirtti.

Mogherini, bölgede şiddetin tırmanmasının her iki halk için de “tarifi mümkün olmayan acılara” yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Almanya: Derin kaygı duyuyoruz

Avrupa ülkeleri de Gazze sınırındaki protesto gösterileri sırasında yaşanan şiddeti endişeyle karşıladı. Almanya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Gazze’deki gösteriler sırasında çok sayıda kişinin yaşamını kaybetmesi ve yaralanmasından duyulan “derin kaygı” dile getirildi. Açıklamada, "Gazze'de de barışçı gösteri düzenleme hakkı” olması gerektiği vurgulandı. Ancak bu gösterilerin “durumu gerginleştirmek, şiddeti tırmandırmak veya diğer tarafı kışkırtmak için suistimal edilmemesi” gerektiğine dikkat çekildi. Açıklamada, İsrail'in kendini savunma hakkı olduğu belirtildi ancak burada “orantılık ilkesinin” geçerli olduğuna vurgu yapıldı.

Fransa'dan İsrail’e çağrı

Fransa’dan da benzer açıklamalar geldi. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian İsrail'e “şiddet kullanımında ihtiyatlı ve itidalli” olma çağrısında bulundu. Şiddetin "orantılı” bir şekilde kullanılması gerektiğine vurgu yapan Le Drian, Filistinlilerin de barışçı gösteri düzenleme hakkı olduğunu belirtti.

İsrail’e komşu ülkeler şiddeti kınadı

İsrail’e komşu olan Lübnan, Ürdün ve Mısır da Gazze’de yaşanan şiddeti kınadı. Ürdün hükümet sözcüsü Muhammed el Momani, Gazze’de yaşananları "savunmasız Filistinlilere yönelik aşırı şiddet” olarak değerlendirdi ve bunu "suç” olarak nitelendirdi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada da, "İsrailli işgal güçleri tarafından silahsız Filistinli sivillere” yönelik şiddet kınandı.

Lübnan Başbakanı Saad Hariri ise ABD’nin İsrail’deki büyükelçiliğinin Tel Aviv'den Kudüs’e taşınmasının bölgedeki barış çabalarını çıkmaza soktuğunu söyledi. Hariri, ABD'nin bu tutumunun Arap, Müslüman ve Hristiyanların öfkesi ile şiddeti körüklediğini dile getirdi.

Rusya: Bölge barışı için tehdit

Rusya da ABD Büyükelçiliği'nin Kudüs’e taşınmasını eleştirdi. Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov Moskova’da yaptığı açıklamada, büyükelçiliğin Kudüs’e taşınmasının bölge barışı için bir tehdit oluşturduğunu Rusya’nın defalarca dile getirdiğini vurguladı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da İsrail ve Filistin arasındaki sorunun çözümünde Kudüs’ün ana noktalardan biri olduğunu hatırlatarak, bu sorunun ancak diyalog ile çözülebileceğini söyledi. Lavrov, Rusya'nın bu diyaloğu desteklemeye hazır olduğunu ifade etti.

En az 52 Filistinli hayatını kaybetti

ABD'nin Tel Aviv'den Kudüs’e taşınan büyükelçiliği Pazartesi günü törenle açıldı. İsrail’in kuruluşunun 70’inci yıldönümünde gerçekleştirilen tören öncesinde Gazze sınırında Filistinlilerin düzenlediği gösterilerde Gazze Sağlık Bakanlığı’nın verdiği bilgilere göre en az 52 kişi öldü, 2 bin 400 kişi de yaralandı. Gösterilerde, ABD büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınmasının yanı sıra İsrail ve Mısır’ın Gazze Şeridi'ne uyguladığı abluka da protesto edildi. İsrail devletinin kurulduğu tarih olan 14 Mayıs'ı takip eden 15 Mayıs günü, Filistinliler için Nakba (Felaket) Günü olarak anılıyor. Bu nedenle Salı günü de protesto eylemlerinin sürmesi bekleniyor.

dpa,AFP/JD,CÖ

© Deutsche Welle Türkçe