GBT'de yer alan kişisel veriler Başbakanlık ve Maliye Bakanlığı ile paylaşılmış

İçeriği kamuya açık olmayan yönerge doğrultusunda kolluk için tutulan verilerin Başbakanlık ve Maliye Bakanlığı ile de paylaşıldığı bildirildi.

İsminin açıklanmamasını isteyen E.Ç.A., AYM’ye başvurarak para cezasına çarptırıldığı hırsızlık suçlarına ilişkin GBT’de tutulan kayıtların, ‘özel hayatın gizliliği hakkının ihlal edildiği’ iddiasında bulundu. 1989’da hırsızlık nedeniyle para cezalarına çarptırıldığını ve bu cezaların ertelendiğini belirten E.Ç.A., 1996’da adli sicil kaydının silindiğini ancak Genel Bilgi Tarama (GBT) sistemindeki kaydının silinmesini sağlayamadığını belirtti. 20 yıldan bu yana ticaretle uğraştığını bildiren E.Ç.A., GBT kayıtları nedeniyle adli sicil kaydı silinmemiş gibi davranıldığını, kontrollerde polisin tutumumun değiştiğini, birçok konuda kısıtlama ile karşı karşıya kaldığını ifade etti.

Yönerge kamuya açık değil

Birgün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre başvuruya ilişkin başlatılan süreçte, Kaçakçılık İstihbarat, Harekât ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı, AYM’ye yazdığı yazıda 'hizmete özel' yönerge ile hırsızlığın da aralarında yer aldığı bazı suçlarla ilgili kayıtların tutulmasına devam edildiğini bildirdi. Daha sonra İçişleri Bakanlığı tarafından değişiklikler yapılan yönergenin kamuya açık olmadığının da altı çizildi.

Yazıda GBT’deki bilgilerin kolluk kuvvetleri için istihbarat kaynağı olduğu, ancak bazı personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemleri için kullanıldığı bildirildi. Programın esas olarak kolluk birimleri tarafından kullanıldığı ancak Başbakanlık ve Maliye Bakanlığı bünyesindeki birimler ile de bilgi paylaşımı yapıldığı kaydedildi.

Gizlilik kurallarına tabi

AYM, bu verilerin kullanılmasının gizlilik kurallarına tabi olduğunu, elde edilen bilgilerin amacı dışında kullanılmasını ve açıklanmasını önleyecek yasal güvencenin bulunduğunu savundu. Mahkeme oy çokluğu ile Anayasa’nın özel hayata saygı hakkının ihlal edilmediğine karar verdi. Mahkemenin yedi üyesi ise kimlik bilgilerinin dışında resim, görüntü ve ses kayıtları ile genetik bilgiler, hobiler ve tercihleri de içeren kişisel verilerin tutulması ve paylaşılmasındaki sorunların altını çizdi. Başkanvekili Engin Yıldırım karara muhalif kalarak uygulamanın Anayasal hakların ihlali olduğunu ifade etti. Üyeler Serdar Özgüldür ve Serruh Kaleli de yönergenin içeriğinin bilinmediğini, yasal dayanağı olmadığını vurguladı. Üyeler, uygulamanın kanuni dayanağının bulunmadığını ve ilk elden düzenleyici tasarrufla getirildiğinin altını çizdi. 

'‘Ölçüsüzce genişledi’'

Alifeyyaz Paksüt ile Muammer Topal da karara karşı çıkarak, adli sicilden çıkartılan hırsızlık olayını 25 yıl sonra rutin kontrol yapan kolluk kuvvetlerinin bilmesine gerek olmadığını belirtti. Çok geniş bir kesimin tetkikine açılan GBT sisteminin ölçüsüzce genişlediği uyarısında bulundu. Hasan Tahsin Gökcan ve Şevki Hakyemez de uygulamanın kişilerin devlet tarafından ömür boyunca izlendiği anlamına geldiğinin altını çizdi.