'Gezi' sonrasında AVM'lerin cirosundaki artış beklenenin altında kaldı
Ayşegül Güven Wall Street Journal
Gezi Parkı’na AVM yapılmasına yönelik tepkiler şekil değiştirip AVM tepkisine dönüşmüş olsa da, tüketici AVM’lerden alışverişi kesmedi. Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından oluşturulan ve her ay düzenli olarak yayınlanan AVM Endeksi’nin haziran ayı ve 2013 ilk yarıyıl sonuçlarına göre AVM ciro endeksi bu yılın haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 6,1 artarak 156 puana yükseldi. Bir önceki ay olan Mayıs’ta endeks 147′ydi. Mayıs ayında İstanbul’da 651TL’ye, Anadolu’da ise 502TL’ye ulaşan metrekare ciro verimlilikleri Haziran'da İstanbul’da 671 TL Anadolu’da 542 TL oldu. AVM’lerdeki kiralanabilir alan (m2) başına düşen cirolar 2013 ilk yarısında İstanbul’da 617TL, Anadolu’da 481TL olarak gerçekleşerek Türkiye genelinde 535TL’ye ulaştı.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Hüseyin Doğan, haziran ayı boyunca birçok perakendecinin “satışlar düştü” ifadesini kullandığı sektördeki ciro artışı üzerine Wall Street Journal’a şu yorumu yaptı: "Biz zaten BMD olarak bir araştırma yapmıştık ve gördüğümüz yüzde 3-4 arası artıştı. Artış var ama nasıl baktığınıza bağlı. BMD üyesi prakendeciler ilk 5 ayı yüzde 15-25 arası artışla kapattı. Bu nedenle Haziran için beklenti yüzde 20 idi. Bu artış beklentileri karşılamadı."
Bazı markalarının lokasyona bağlı olarak diğerlerinden daha çok etkilendiğini dile getiren Doğan şöyle devam etti: "Özellikle Taksim, Ankara Kızılay yoğunluklu mağaza sahibi olanlar etkilendi. Ama sektörde cirosunda artış yaşayanlar da var."
Ziyaretçi endeksine bakıldığında 2013 Haziran ayında ziyaretçi sayısının 2012 Haziran'a göre 1 puan düştüğü göze çarptı. AYD’den yapılan açıklamaya göre, AVM ciro endeksi haziran ayında 2013′ün en yüksek seviyesine ulaştı. Ciro endeksi, bu yılın haziran ayında bir önceki aya göre yüzde 6,1 artarak 156 puana yükseldi. Bu artış, 2012′nin haziran ayıyla karşılaştırıldığında ise yüzde 11,4′lük artışa işaret etti.
Metrekare başına düşen ciro 535 lira
Bu yılın ilk çeyreğinde 136 puan olan ciro endeksi, ikinci çeyrekte 145 puana yükselerek 2013 ilk yarıyıl değerini 140 puana taşıdı. Ciro endeksi 2013 yılının ilk yarısında 2012′nin aynı dönemine kıyasla yüzde 8,5 arttı.
AVM’lerdeki kiralanabilir alan (metrekare) başına düşen aylık ciro ortalaması, 2013′ün ilk yarısında İstanbul’da 617 lira, Anadolu’da 481 lira olurken, Türkiye genelinde 535 liraya çıktı. Sözkonusu değer, Türkiye geneli için 2012 yılının ilk yarısında 491 lira olarak gerçekleşmişti.
Endeks, tüm ürün kategorilerinde yükseldi
AVM Endeksi, haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre tüm ürün kategorilerinde yükseldi. Ayakkabı ve çanta ciroları yüzde 13, yiyecek ve içecek alanlarının ciroları yüzde 7, teknoloji marketi ve elektrikli eşyalar ciroları yüzde 19, giyim ciroları yüzde 7, hipermarket ciroları yüzde 13 ve AVM’lerdeki diğer alanların ciroları yüzde 11 artış gösterdi.
Bu yılın ilk yarısında ise geçen yılın aynı dönemine göre teknoloji market ve elektrikli eşyalar cirolarında yüzde 11, ayakkabı ve çanta yüzde 10, AVM’lerdeki yiyecek-içecek alanlarının cirolarında yüzde 9, hipermarket, süpermarket ve şarküteri cirolarında yüzde 9, giyim ve aksesuar ciroları yüzde 6, AVM içerisindeki diğer mağazaların cirolarında da yüzde 9′luk artış kaydedildi.
Ziyaret sayısı endeks değerinde de haziran ayında geçen mayıs ayına göre yüzde 3,2′lik artış yaşandı. İstanbul’da ziyaretçi endeksi mayıs 2013′e göre 1 puan artarak 89 puana, Anadolu’da ise 5 puan artarak 111′e ulaştı.
AYD Başkanı Hulusi Belgü, açıklamada yer alan değerlendirmesinde, haziran ayında indirimlerin, İstanbul Shopping Fest’in ve okulların kapanması sonrasında artan tatil alışverişlerinin sebebi ile ciro endekslerinin yükseldiğini belirterek, Türkiye’de son zamanlarda yaşananlara rağmen AVM cirolarının yükselişini sürdürmesinin sevindirici olduğunu ifade etti.