Guardian: Kıbrıs'ta şimdi çözüm için her şey var
İngiltere'de yayımlanan Guardian gazetesi, başyazısında Kuzey Kıbrıs'ta Mustafa Akıncı'nın cumhurbaşkanlığa seçilmesini yorumlarken "Artık bir nesil boyu ayrı yaşamış iki toplumun yeniden bir araya gelme zamanı" diyor.
Kıbrıs sorunun 'donmuş sorun' olarak nitelendirildiği yazıda, çözme potansiyeline sahip olduğunun sevindirici olduğu ifade edildi.
Guardian'da yayımlanan başyazıdan satırbaşları şöyle:
Bugünlerde Avrupa'da haberler çok iyi değil. Bu yüzden kıtanın en eski 'donmuş sorunlarından' birini çözme potansiyeline sahip bir gelişmenin olması sevindirici. Türkiye'nin 1974'te Ada'yı istilası ve bölünmenin ardından birleşme fırsatları hep iki taraf arasındaki farklı siyasi takvimler ve değişen siyasi konfigürasyonlar nedeniyle kaçırıldı. Ne zaman bir toplum ya da lideri çözüme meyletse, diğeri karşı çıktı ya da kayıtsız kaldı.
Kofi Annan'ın 2004'te Ada'yı yeniden birleştirme planında böyle oldu. Kıbrıslı Rumlar, Türklerin kabul ettiği planı reddetti. Daha yakın zamanlarda ise, görüşmeler, bir ölçüde Kıbrıs Rum Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiades'in, karşısında çıkmazı bitirme konusunda daha az kararlı olan bir Türk lider olması nedeniyle çöktü. Cumhurbaşkanlığı seçiminde, Derviş Eroğlu'nun yerine görüşmelere yeniden başlamasını hararetle savunan ılımlı siyasetçi Mustafa Akıncı seçildi. Bu iki lider, barışın doğal ortakları gibi görünüyor.
Mustafa Akıncı, diğer alanlarda iki toplum arasındaki ilişkiler kötü durumdayken bile kanalizasyon, su ve zararlılarla mücadele konusunda hep devam eden gayri resmi işbirliğinin parçası oldu. Nikos Anastasiades ise Annan planını güçlü bir şekilde destekleyen as sayıdaki Kıbrıslı Rum siyasetçiden biri. Kişilikler önemli ancak umut yaratan başka önemli faktörler de var.
Ada'nın iki tarafı da ekonomik açıdan zor durumda. Avrupa Birliği'nin dayattığı kemer sıkma programı Kıbrıslı Rumları iyice zora soktu. Türkiye de Kuzey Kıbrıs'a ekonomik yardımı önemli ölçüde kesti. Çözüm iki ekonomiyi de güçlendirecek. Siyasi bölünmüşlüğün yarattığı sorunların ortadan kalkmasıyla Kıbrıs açıklarındaki doğal gaz hızlı bir şekilde çıkarılabilir. Turizm gelişebilir; Bölünmemiş bir adaya Avrupa Birliği'nden daha fazla turist gidebilir. Türk turistler de Kıbrıs'a. Kıbrıslı Rumların 50 mil ötedeki Türkiye'ye doğrudan erişimi birçok fayda sağlayabilir. Tapuları ihtilaflı olduğu için satılamayan pek çok ev Kıbrıslı ve yabancı alıcılar için cazip hale gelebilir.
Ekonomik getiri önemli ama iki toplum arasında son zamanlarda temaslar da artıyor. İki tarafın ticaret odaları Londra'da ortak etkinlikler yaptılar. Ankara'da da bir akademik konferans düzenlendi. Hala kırılgan olmakla birlikte iki taraf arasında güven arttı. Başlı başına bunun bile çözüme kapı aralayabileceği yolundaki umutlar boşa çıksa bile, 2003'te sınırın açılmasından sonra iki taraf arasındaki karşılıklı geçişler, bir nesil boyu ayrı yaşayan iki toplumun birbirlerini tanımalarını sağladı. Doğru içgüdülere sahip liderler, bariz ekonomik fırsatlar ve iki tarafta değişime daha da hazır halkların bulunması Ada'nın yeniden birleşmesi için gerçek bir umut vaadediyor.