Gülen cemaati, okullarında Kürtçe eğitim de verecek mi?
Hazal Özvarış
Fethullah Gülen cemaatinin kurumsal yüzü olarak bilinen Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'nın (GYV) Başkan Yardımcısı Cemal Uşak, "Demokratikleşme paketi"yle önü açılacağı duyurulan Kürtçe eğitime cemaat okullarında başlanıp başlanmayacağı sorusu üzerine Hizmet Hareketi'nin yurt dışındaki okullarında yerel dilde de eğitim yaptığını hatırlattı ve "Türkiye'de de mevzuat değişikliği yapıldıktan sonra Kürtçe eğitim yapılması işin tabii seyri gereğidir" dedi. Güneydoğu'da da pek çok okulu bünyesinde barındıran cemaatin "Kürtçe eğitimini bölgeye göre değil, talebe bağlı sağlacağını düşündüğünü" belirten Uşak, eğitimin sadece özel okullarla sınırlı kalmaması gerektiğinin altını çizerek "Türk vatandaşları ana dillerini nasıl öğreniyorsa Kürt vatandaşların da, Laz, Abaza, Çerkes vatandaşların da ana dillerini devletin finanse ettiği okullarda öğrenmesi sağlanmalı" dedi.
Başbakan Tayyip Erdoğan, dün açıkladığı "Demokratikleşme paketi"nde özel okullarda Kürtçe eğitimin yolunu açacaklarını "2923 Sayılı Kanun'a yapacağımız ek ile farklı dil ve lehçelerde özel eğitim kurumu açılabilecek. Dil ve lehçeler Bakanlar Kurulu'nda tespit edilecek" sözleriyle duyurdu.
Güneydoğu'daki pek çok il ve ilçede de okulu bulunan Gülen cemaatinin, özel okullarda Kürtçe eğitim için gerekli mevzuat değişiklikleri ardından okullarında Kürtçe eğitime başlayıp başlamayacağını öğrenmek için T24 olarak GYV Başkan Yardımcısı Cemal Uşak'a telefonla ulaştık.
Nisan, 2013'te T24'e verdiği söyleşide "Gülen cemaati, Kürtçe eğitim vermeye hazır mı?" sorusuna verdiği "Ben hazır olduğunu düşünüyorum, özel okullar hepsinden daha önce hazır" sözlerini hatırlattığımız Cemal Uşak, gelişmelere dair şöyle konuştu:
"Ben bunu genel bir mantıkla ve muhakeme yürüterek söyledim. Irak Kürdistanı'nda Hizmet Hareketi'nin okullarında Kürtçe eğitim yapılıyor. Ayrıca, başka ülkelerdeki eğitim kurumlarında da söz konusu ülkelerin yerel dillerinde eğitim yapılmakta iken Türkiye'de de mevzuat değişikliği yapıldıktan sonra Kürtçe eğitim yapılması işin tabii seyri gereğidir, diye düşünüyorum."
Kürtçe eğitim için Hizmet okullarında hazırlıkların başlayıp başlamadığını sorduğumuz Uşak, "şu an için hazırlıkların söz konusu olmadığını" belirtirken, gelişmelerin Başbakan Erdoğan'ın da açıkladığı üzere Bakanlar Kurulu'nun yapacağı düzenlemeye bağlı olduğunu söyledi.
GYV Başkanı Mustafa Yeşil'in T24'e verdiği söyleşide dile getirdiği "İstanbul’da da Kürtçe dili tercihli yapılabilir" sözlerini aktardığımız Uşak'a, cemaat bünyesindeki okullarda Kürtçe eğitimin Güneydoğu ile mi sınırlı kalacağını, yoksa talebe göre farklı şehir ve bölgelerde de verilip verilmeyeceğini sorduk. Uşak, "Mantık, talep edilen her yerde bunun yapılabilmesini gerektirir. Dünyanın en büyük Kürt kenti İstanbul, burada da talep gelmesi tabiidir" dedi.
Uşak, "Kürt hareketinden siyasiler sadece özel okullarda Kürtçe eğitimin yolunun açılmasını eleştirdi. Örneğin BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan, "Başbakan anadilini parasını verip özel okulda mı öğrendi" dedi. Siz üniversite öncesi okullarda Kürtçe eğitimin özel okullarla sınırlı kalmasını uygun buluyor musunuz?" sorusunu da şöyle yanıtladı:
"Paketteki haliyle getirilecek mevzuatı yeterli görmüyorum. Ben bir an önce, Türk vatandaşları ana dillerini nasıl öğreniyorsa Kürt vatandaşların da, Laz, Abaza, Çerkes vatandaşların da ana dillerini devletin finanse ettiği okullarda öğrenmesinin sağlanması gerektiğini düşünüyorum. Paketteki önerinin kamuoyunu hazırlamak için ilk adım olduğunu düşünüyorum ve devamının geleceğini ümit ediyorum."
Mustafa Yeşil: İstanbul’da da Kürtçe dili tercihli yapılabilir
GYV Başkanı Mustafa Yeşil de Ocak ayında T24'ün sorusu üzerine ana dilde eğitim hakkında şöyle konuşmuştu:
"- Birinci önceliği eğitime veren Gülen cemaatinin ana dilde eğitim konusunda tavrı ne?
Hareketin yurt dışındaki okullarında hiçbir dilin üstün olmadığı dört dille eğitim yapıyoruz. Biz bunu öneriyoruz: Yerel dil, bölgesel dil, İngilizce ve Türkçe. Biz anayasa programını teklif ettiğimiz zaman da Kürtçenin yerel bir dil olarak öğretilmesinin önünde anayasal bir engelin olmaması gerektiği tezini teklif olarak uzlaşma komisyonuna sunmuştuk. Bu manada Güneydoğu’daki halkımızın istekleri doğrultusunda, o okullarda bu tarzda eğitime göre müfredatın düzenlenmesi olması gerekli olan bir şeydir. İstanbul’da da Kürtçe dili tercihli yapılabilir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın buna kapalı olmadığını düşünüyorum. Ama öncelikle Kürtçe dili eğitimini yapabilecek kadroların yetişmesi, altyapının hazırlanması gerekiyor. Ama siz şimdi kalkar “Biz matematiği Kürtçe verelim, şunu Kürtçe verelim” dediğinizde bu sefer Türkiye’de yapacağınız umumi imtihanlarda otomatik olarak o çocukları saf dışı bırakırsınız. Bu sefer başka bir ayrımcılık karşınıza çıkar."