Hak İhlalleri Raporu: Aralık ayında 43 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi, 240 kişi işkence ya da kötü muameleye maruz kaldı

T24 Haber Merkezi

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu'nun 'Aralık 2020 Hak İhlalleri Raporu'na göre, en az 43 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi, 240 kişiye 'işkenceye veya kötü muameleye' maruz kaldı, en az 23 kadın erkekler tarafından öldürüldü. 

CHP'li Tanrıkulu, her ay düzenli olarak yayınladığı 'Hak İhlalleri Raporu'nu yayınladı. Rapora göre, geçtiğimiz Aralık ayında silahlı çatışmalarda 16 kişi öldü, 'yargısız infaz, dur ihtarı, rastgele ateş açma olayları'nda 1 kişi hayatını kaybetti. Rapora göre Aralık ayında 2 sığınmacının, cezaevindeki 1 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi, 23 kadın erkekler tarafından öldürüldü. 

Raporda 97 kişinin işkenceye maruz kaldığı belirtilirken, 'cezaevlerinde işkence ve kötü muamele'ye uğrayanların sayısı 143 olarak kaydedildi. 

'Düşünceyi ifade özgürlüğü' başlığında, 8 gazetecinin gözaltına alındığı, 9 gazetecinin hapis ya da para cezasına mahkum edildiği belirtildi. Hakkında dava/soruşturma açılan gazeteci sayısı ise 2 olarak kayıtlara geçti. 

Rapora göre, aralarında T24, Diken, Cumhuriyet, Duvar'ın da olduğu en az 1342 internet içeriğine ya da internet sitesine erişim engeli getirildi.

Aralık ayında konuşmaları ya da yazıları nedeniyle yargılanan en az 4 kişi (CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel) hapis/para cezasına mahkûm oldu. Konuşma, yazı ya da ifade özgürlüğü hakkı kapsamı içindeki eylemleri nedeniyle ay içinde en az 1 kişi (bir gün sonra tahliye edilen Şair Yılmaz Odabaşı) tutuklandı.

Aralık ayında sosyal medya paylaşımları nedeniyle en az 13 kişi (Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanının şikayeti üzerine gözaltına alınan 80 yaşındaki Esin B…) gözaltına alındı, 1 kişi (Sol Parti Rize İl Örgütü yöneticisi) tutuklandı. En az 35 kişi (Çoğunluğu Batman Gercüş’te asker ve polislerin de karıştığı tecavüz olayı…) hakkında soruşturma açıldı. Davalarda en az 1 kişi hapis/para cezasına mahkûm edildi, en az 1 kişi (Taylan Kulaçoğlu-isimsizler hareketi) tahliye edildi, 3 kişi (CHP İzmir Eski Yöneticisi Banu Özdemir) beraat etti.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 22 Aralık günü yapılan açıklamada, “cezaevlerinde çıplak arama uygulamasına” ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle re’sen soruşturma açıldığı bildirildi.

Gözaltına alınan, tutuklanan, yargılanan milletvekilleri, parti, belediye, örgüt yöneticileri

Rapora göre; aralık ayında çoğunluğu HDP yöneticisi/üyesi, belediye, sendika ve kitle örgütlerinin yöneticisi yüzlerce kişi (Cizre Belediye Eşbaşkanı Berivan Kutlu, Beytüşşebap Eski Belediye Başkanı Faik Dursun) gözaltına alındı. En az 13 kişi (HDP Hakkari Milletvekili Leyla Güven, SGDF Yöneticisi Okan Danacı) tutuklandı.

Ay içinde 5 parti/sendika yöneticisi, belediye başkanı (Leyla Güven, HDP Ağrı Eski illetvekili Halil Aksoy-kararla birlikte tahliye; Diyarbakır Kocaköy HDP’li Belediye Eşbaşkanı Rojda Nazlıer) hapis cezasına mahkûm edildi. 3 belediye başkanı, parti, sendika ya da örgüt yöneticisi (Muş Bulanık HDP’li Belediye Eşbaşkanı Adnan Topçu) tahliye edildi.

Kobani eylemleri (5-8 Ekim 2014) nedeniyle tutuklanan 17 kişi hakkındaki tutukluluk incelemesinin Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği tarafından, avukatlara haber verilmeden 26 Aralık Cumartesi günü yapıldığı öğrenildi. Mahkeme, 17 kişinin de tutukluluğunun devamına karar verdi.

Ağrı Doğubayazıt HDP’li Belediye Meclisi Üyesi Hamide Turan 10 Aralık günü İçişleri Bakanlığı tarafından görevden uzaklaştırıldı.

Siirt İl Genel Meclisi HDP’li Üyesi Cemile Altan, İçişleri Bakanlığı tarafından görevden uzaklaştırıldı. 

Aralık ayında, basın açıklaması, bildiri dağıtma, toplantı ve gösteri gibi en az 18 etkinliğe polis/jandarma tarafından müdahale edildi. Müdahalelerde en az 85 kişi gözaltına alındı. En az 2 kişi tutuklandı. En az 3 etkinlik, basın açıklaması, toplantı, gösteri, festival, tiyatro ya da film gösterimi valilikler, kaymakamlıklar tarafından engellendi, yasaklandı. Bu arada pandemi gerekçesiyle eylemlere katılan çok sayıda kişiye de idari para cezası verildi.

Aralık ayında, eylemler, basın açıklamaları, etkinlikler nedeniyle yargılanan en az 2 kişi para/hapis cezasına mahkum edildi.