5 soruda Halep'te neler oluyor?
Suriye'de Rusya'nın hava desteğiyle Halep-Azez koridorunu kapatan rejim güçleri muhaliflerin elindeki diğer bölgelere ilerlerken binlerce sivil de Türkiye sınırına kaçıyor.
Al Jazeera, Halep'ten Türkiye'ye doğru başlayan yeni göç dalgasınını 5 soruyla şöyle sıraldı:
1- Rusya, Suriye Ordusu ve Hizbullah nerelere saldırıyor?
Salı günü Halep’in kuzey kırsalındaki Duveyr Zeytun, Tel Cibbin ve Hardet Til kasabalarını ele geçiren Esed rejimi, Rusya’nın hava desteğiyle ilerlemesini sürdürdü. Rusya sadece Pazartesi ve Salı günü bu bölgelere toplam 270 hava saldırısı düzenledi. Ardından rejim muhaliflerin Nubbul ve Zehra beldelerindeki kuşatmasını kırdı. Bu kuşatmanın delinmesiyle Halep’in kent merkezi, Halep kuzey kırsalından kopmuş oldu. Bir yandan Halep’in merkezindeki bölgeler Türkiye’den gelen ikmâl yollarından en önemlisini kaybetmiş oldu. Şu anda muhaliflerin Türkiye'yle bağlantısı sadece 3 kilometre genişliğinde. Bu bölgede de çatışmalar sürüyor.
2- Halep-Türkiye koridorunun kapanması ne anlama geliyor?
Halep ile bağlantısı kesilen Azez koridoru, muhaliflerin can damarı. Türkiye'den tüm yardımlar bu koridordan geçiyor. Bu koridorun kaybedilmesi demek Halep'in kırsalındaki muhaliflerin bundan böyle tamamen İdlib tarafındaki muhalif bölgeye bağımlı hale gelmesi demek. Ancak bu bölge de Halep'e uzak olduğundan askeri, tıbbi ve sivil yardımların Halep'e ulaştırılmasının zaman alacağı anlamına geliyor. Bu durum Rusya'nın T-90 tankları ve TOS-1 Buratino füze fırlatıcılarıyla donattığı rejim güçlerine karşı muhalifleri stratejik olarak tamamen savumasız hale getirebilir. Rejimin İdlib'e doğru ilerlemesi söz konusu. Halep'in İdlib'deki muhaliflerle de bağlantısı kesilirse, kentteki 300 bin kişi kuşatma altında kalacak.
3- Siviller nerelere kaçıyor?
Rejimin Nubbul ve Zehra beldelerindeki kuşatmayı kırıp, Marast -ul Han köyünü alması üzerine, bu bölgeden ve Azez tarafından Türkiye'ye kaçanlar var. Halep Yerel Koordinasyon Komitesi üyesi Ammar Nasar, Rus jetlerinin Pazartesi'den beri Halep'in kuzeyinde yer alan Anadan, Hreytan, Beyanun ve Hayan beldelerini yoğun şekilde bombalaması sonucu 2 bin ailenin yerinden olduğunu söylüyor. Göç edenlerin bir kısmı Suriye'nin Türkiye sınırına yakın bölgeler ile Halep'in batı kesimlerindeki güvenli gördükleri yerlere gidiyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu, bir hafta içinde Kuzey Lazkiye'de Yamadi Kampı'ndaki 10 bin kişinin Türkiye'ye kaçmak durumda kaldığını ve Türkiye'nin bu kişileri kabul ettiğini söyledi. Davutoğlu ayrıca Halep'teki saldırılar nedeniyle 10 bin Suriyeli'nin Türkiye sınırında beklediğini belirtip, "Halep'in kuzeyindeki kamplarda bulunan 60-70 bin kişi Türkiye'ye doğru hareket ediyor" dedi. Suriyelilerin güvenli görüp kaçtıkları yerlerden biri de Halep'in kuzeyinde bulunan Azez ilçesindeki Esselame Sınır Kapısı oldu. Burası Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan Kilis'teki Öncüpınar Sınır Kapısı'nın karşısı.
4- PYD ne yapıyor?
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre PKK'nın Suriye kolu PYD'ye bağlı YPG güçleri de muhaliflere kuzeybatıdan baskı yapıyor. YPG, Nubbul ve Zehra köyleri civarındaki iki köyü muhaliflerden aldı. Ancak sahadaki bu gelişmelere rağmen PYD, rejimle ittifak yapmadığı iddiasında.
5- Türkiye ne diyor?
Ekvador'da konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, askıya alınan Cenevre görüşmelerini de hatırlatarak Suriye'den yeni sığınmacı akınına dikkat çekti. Erdoğan özellikle IŞİD’i vurduğu idiasıyla muhaliflere saldıran Rusya'ya karşı sessizliği eleştirirdi, Batı'ya "Cenevre'de görüşmeler devam ederken, Suriye halkına yönelik hava bombardımanları ve saldırılar da devam ediyordu. Son olarak Halep'e yönelik saldırılar neticesinde binlerce sivil Türkiye'ye doğru harekete geçti. Avrupalı dostlarımız bizden mülteci akınını durdurmamızı istiyor. Suriye'de bunlar yaşanırken, soruyorum ben; bu akın nasıl durdurulacak?"sorusunu yöneltti.
Başbakan Ahmet Davutoğlu da Londra'da yaptığı açıklamada, "Doğrusu Rusya ve ABD arasındaki görüşmelerden bir şey beklememe yanında bizi daha fazla kaygılandırıyor. Rusya her görüşme sonrasında daha fazla saldırıyor. Milyonlarca Suriyeliyi misafir ediyorsak bunun açıklamasını beklemek bizim hakkımız" diye konuştu.