"Hammadde yetersizliği nedeniyle 130 yağ fabrikası, 200 civarında rafine tesis üretim yapamıyor"
Rusya-Ukrayna savaşının ayçiçek yağına olumsuz etkisiyle fiyat artışları sürerken, Türkiye'deki mevcut bitkisel yağ tesislerinin bir bölümünün hammadde yetersizliğinden kapalı olması gündemde. Yozgat Genç İşadamları Derneği Başkanı Ayhan Çelik, Yerköy ilçesinde bulunan kendi ayçiçeği yağı fabrikasının 10 yıldır hammadde yetersizliği nedeniyle kapalı olduğunu, yurt genelinde 130 fabrika ile 200 civarında rafine tesisinin de benzer durumda olduğunu açıkladı.
Sözcü'den Saygı Öztürk'ün haberine göre, Türkiye'de yaklaşık 2 milyon ton sıvıyağ tüketildiğini, bunun ancak 400 bin tonunun Türkiye'de üretildiğini belirten Çelik, 1 milyon 600 bin tonunun ithal edildiğini kaydetti. Tarım politikalarında verilen desteklemelerin ve taban fiyatların ekim döneminde yapılmasının tarımsal üretimde hareketlenmeyi sağlayacağını aktaran Çelik, şunları söyledi:
“Taban fiyatlar, ürüne verilecek destekler ekim dönemi öncesinde ilan edilirse üretici de hesabını ona göre yapıp, neyi ekip, neyi ekmeyeceğine karar verir. Türkiye'de ayçiçeği ihtiyacının daha fazlasını üretecek tarım alanımız var.”
“Eskiden ayçiçeği alıyorduk, şimdi işlenmiş yağ…”
Atıl kalan tesisler için hammadde sağlanarak sorunun çözüleceğini ifade eden Ayhan Çelik, ayçiçeğinin hem sulu hem de kıraç arazide üretilebileceğini, böylece dışa bağımlılığın azalacağını dile getirdi. Çelik, “Ukrayna ve Rusya'dan daha önceleri sadece ayçiçeği alınıyordu, bizim fabrikalar da çalışıyordu. Rusya ve Ukrayna'ya ham yağ tesisleri kuruldu. Şimdi işlenmiş bitkisel yağ ithal ediyoruz” dedi.
“Kredi verilmiyor”
Kredi Garanti Fonu'nun 60 milyar lira kredi kullandıracağını söyleyen Ayhan Çelik, ancak bunun kendilerine verilmediğini belirtti. Çelik, “Bankalara gittiğimiz zaman ‘fabrika çalışıyor mu, aktif ve pasifin var mı' diye soruyorlar. Çalışan firmalara bankalar zaten kredi veriyor. Önemli olan Kredi Garanti Fonu'ndan faaliyette olmayan, ekonomik sıkıntıya düşmüş olanların yeniden işletmeye açılması için kredi desteğinde bulunması. Devlet kefil oluyor ama bankalar bu tesislere kredi vermiyor. Bana imkan verilsin, 500 kişiyi istihdam edeyim” dedi.