Hasan Cemal: Murat Belge'nin militarizm kitabı mutlaka okunmalı

T24 - Hasan Cemal, Murat Belge'nin "Militarist Modernleşme; Almanya, Japonya ve Türkiye" isimli kitabının mutlaka okunması gerektiğini söyledi. Cemal, "Askerin yine manşetlerden inmediği şu günlerde, asker-siyaset-demokrasi üçgeninde yaşananları hem tarihsel bağlamında öğrenmek, hem de Amerika’sından Avrupa’sına, Almanya’sından Japonya’sına, Hindistan’ına kadar örnekleriyle toplu olarak okumak isteyenler için bir el kitabı çıkmış durumda" dedi.

Milliyet gazetesi yazarı Hasan Cemal'in "Murat Belge’nin militarizmi anlatan kitabını tam da okuma zamanıdır!" başlığıyla yayımlanan (10 Ocak 2012) yazısı şöyle:

Murat Belge’nin militarizmi anlatan kitabını tam da okuma zamanıdır!

Asker yine manşetlerde! Eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ Paşa bir gece yarısı tutuklanıyor.

Otuz yıl sonra da olsa, 12 Eylül’ün lideri Evren Paşa’yla zamanın cunta üyesi Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya hakkında ‘darbecilik’ten mahkeme yolu aralanırken manşet atılıyor:

“Astıkları maddeyle yargılanacaklar!” (Vatan, 4 Ocak 2012)

Türkiye hiç son yıllarda olduğu kadar kendi askerini sorgulamadı. Asker-siyaset ilişkisini bugünkü kadar tartışma masasına yatırmadı.

Türkiye bununla da yetinmedi, tarihinde ilk kez kararlı biçimde askere de ‘hukuk’un varlığını anımsatmaya başladı.

Bir başka deyişle:

Artık darbe tertipleri eskisi gibi halının altına süpürülmüyor, yargı sahnesine çıkıyor.

Uzun lafın kısası:

Bu ülkede birinci sınıf demokrasiye taş koyan askeri vesayet-ya da militarizm- en nihayet Türkiye’de de çözülmeye başladı.

Peki ama neden bu kadar geciktik?

İngiltere’de, Amerika’da, Fransa’da hiç sahne almayan askeri vesayet, militarizm, örneğin bir Almanya’da, bir Japonya’da iktidarı ele geçirip iki dünya savaşıyla insanlığın başına nasıl bela oldular?

İngiltere’de, Amerika’da demokrasinin kökleri neydi?

Almanya’da Hitler ve Nazizm nasıl sahneye çıktı?

Tabandan gelen modernleşmeyle, tepeden inmeci modernleşme modelleri bu ülkelerde demokrasi ve diktaların yolunu nasıl açtı?

Biz bunlardan nasıl etkilendik?

Osmanlı’dan itibaren ‘asker’in modernleşmede ön plana çıkması, Türkiye’de demokrasiyle hukukun üstünlüğünü nasıl geciktirdi?

Ulus-devlet, üniter devlet derken, otoriter laiklik anlayışını benimserken, bu ülkenin bugünlere sarkan ve Türkiye’nin önünü tıkayan Kürt sorunu gibi temel sorunları nasıl fişteklendi?

İtalya’da, Yunanistan’da demokrasiyi önce boğan sonra doğuran koşullar neydi?

Demokrasi Hindistan’a nasıl geldi?

Hint demokrasisinin kültürel nirengi noktaları...

 Bütün bu ülkelerde milliyetçiliği besleyen ekonomik, toplumsal, kültürel ve siyasal rüzgarlar...

Ve Osmanlı’dan bugüne bizim militarizm ve demokrasiyle, askerle olan hallerimiz ve nedenleri...

12 Eylül darbesiyle Türkiye’de toplumun adım adım militarize edilmesi...

Türkiye’de ‘şiddet’in nasıl olağanlaştırıldığı, bunun eğitimdeki, edebiyattaki akıntılardan nasıl beslendiği...

Bireyi hiçleyen militarist kültür nedir, kökleri nerelere uzanır sorusuna Almanya’dan, Japonya’dan, Türkiye’den yanıtlar...

Prusya’da ordu ‘devlet içinde devlet’ti, bizde de öyle, neden?..

Sivilleri askerleştirme politikası olarak militarizm konusunda ilginç örnekler...

Ulus-devletlerde tarih nasıl icat olunur sorusuyla ilgili olarak özellikle bizim Cumhuriyet’in kuruluşundaki model...

Ve tarih meselesi!

Hesaplaşılmayan tarih neden tarih olamıyor? Neden hortlak oluyor ve zincirlerini şakırdatarak aramızda dolaşmaya devam ediyor?

Türkiye’de güçlü ordu ne demek?

‘Güçlü ordu’ nasıl sahneye çıktı?

Nasıl sahneden iner?

Tam olarak inmeden demokrasi niye sahneye çıkamaz?

Türkiye’de asker birinci sınıf demokrasiyi, dolayısıyla Avrupa Birliği’ni neden sevmez?

Militarizm’le hesaplaşmak...

Demokratik bir siyaset kültürü benimsemek...

Ve Türkiye’de demokrasinin yolunu tamamen açmak...

Bütün bu konuları daha iyi öğrenmek, yerli yerine oturtmak ya da seviyeli biçimde tartışmak isteyenler için gerçekten okunması gereken bir kitap:

Murat Belge; Militarist Modernleşme; Almanya, Japonya ve Türkiye; İletişim Yayınları.

Murat Belge’nin Türkiye’de ‘demokrasi kültürü’ne yeni bir katkısıdır bu kitap, iyi ki yazmış...