Hazine'den kritik düzenleme: Yabancılar da döviz bürosu açabilecek

Hazine Müsteşarlığı tarafından yeni bir düzenlenme gündemde. Yeni düzenleme ile yabancı sermayeli şirketler de döviz bürosu kurabilecekler. 

Hürriyet yazarı Yalçın Bayer, Türkiye genelinde yeni oluşturulan Birleşik Döviz Büroları Platformu’nun düzenlemeyi ‘kritik düzenleme’ olarak nitelendirdiğini aktardı.

Bayer bugünkü yazısında yabancı döviz bürosu açılmasına ilişkin olarak şu ifadeler yer aldı:

Türkiye'de şu anda 830 döviz bürosu var; bunların sahipleri 230 kişi olarak hesaplanıyor. Bunların dışında kaçak olarak yaklaşık 3 bin gayriresmi büro da var; bunlar Hazine tarafından bilinen işyerleri... Hazine’nin denetimi hiçbir zaman yeterli olmuyor.

Döviz bürolarının kuruluş, şube açma, faaliyet, yükümlülük ve denetimlerine dair usul ve esaslar ‘Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’a ilişkin tebliğ ile düzenleniyor. 1988’den beri bu böyle.

Ancak Hazine Müsteşarlığı tarafından yeni bir düzenlenme yapılmak isteniyor. Düzenleme ile yetkili müesseseler, A ve B grubu olarak iki farklı grupta değerlendiriliyor. Yeni kuruluşlarına izin verilen A grubu yetkili müesseselere de sınırsız şube açma izni verileceği belirtiliyor.

Türkiye genelinde yeni oluşturulan Birleşik Döviz Büroları Platformu’nun girişimleri ile, bu düzenleme ‘kritik düzenleme’ olarak nitelendiriliyor.

Bu ne demek?

Bir işyeri sahibi diyor ki:

“Hazine yeni döviz bürosu açılmasını 1998 yılında durdurmuştu. Şimdi yeni düzenleme ile yabancı sermayeli şirketler de döviz bürosu kurabilecekler. Bu da tekelleşme ve rekabete yol açacaktır. Yerli sermayeli döviz bürolarının kapanmasına sebep olacak... Hele bankaların yüzde 70’inin yabancıların elinde bulunduğu düşünülürse, faiz lobisi gibi döviz lobisi oluşacağı muhtemel görülüyor.”

“Biraz açar mısınız” diye soruyoruz: “Döviz piyasasının tamamı yabancıların eline geçeceğinden, döviz fiyatları ile oynanabilecek; kur politikasını kendileri belirleyecektir. Şu anda yabancı bankalar döviz bürolarının sahiplerinin banka hesaplarını efektif döviz alımlarda durdurdular. Böyle bir operasyon karşısında düğmeye basılmasının ne gibi etkileri olabileceğini düşünmek bile istemiyoruz.”

Dövizciler ne istiyorlar:

“Bizim önerimiz... Hazine’nin belirleyeceği banka hesabına yatırılacak tutarların; döviz bürosu kuruluşu için 2.000.000 TL olarak belirlenmesidir.

Biz para toplayan kuruluşlar değiliz. ATM Kiosk gibi makinelerde döviz alım satım işlemi yapılırken terörün finansmanı kapsamında tespitler yapılamayacağından kaynağı belirsiz paranın takip edilebilir olmaktan çıkacağı kanaatindeyiz. Bu nedenle tebliğden ATM Kiosk maddesinin çıkarılmasını istiyoruz.”

Kaçaklar için bir an önce ağır yaptırım ve ceza getirilmesini; ayrıca bir yasa ile ‘Döviz Büroları Birliği’nin kurulmasını istiyorlar.