HDP kongresinde parti yönetim ve siyasi yol haritası nasıl şekillenecek?
Halkların Demokratik Partisi (HDP), 23 Şubat'ta gerçekleştirilecek 4'üncü Olağan Kongre hazırlıklarında sona geldi.
HDP'nin 24-25 Ocak'ta, büyük kongre hazırlık konferansında tartışılan politika hedeflerinin kongre kararı haline gelmesi beklenirken, partinin yeni yönetiminin nasıl şekilleneceği de merak konusu.
Parti kulislerinde, mevcut eş başkanlar Pervin Buldan ve Sezai Temelli'nin bir dönem daha bu görevi üstlenmelerine yüksek olasılık tanınsa da, kesin karar, partinin yönetim organları ile ilgili başvurular ve adayların değerlendirildiği "mutabakat komisyonu"nca netleştirilecek. Seçimlerde resmi ittifaklar yerine "güçbirliği" yapmayı tercih eden HDP, son olarak yerel seçimlerde ortaya koyduğu "demokrasi ittifakı" anlayışını, 4. Olağan Büyük Kongre'de temel politika haline getirmeyi planlıyor.
Parlamentodaki sandalye sayısı açısından üçüncü büyük parti konumundaki HDP, zorlu bir süreçte 4. Olağan Büyük Kongresi'ni gerçekleştirecek. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra aralarında eski eş başkanlar Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ dahil, çok sayıda milletvekili belediye başkanı cezaevine gönderilen, belediyelerine kayyum atanan HDP'nin seçilmiş başkanları 31 Mart Yerel Seçimleri'nden sonra da "kayyum/tutuklama" kararları ile karşı karşıya kaldı.
19 Ağustos 2019'da Diyarbakır, Mardin, Van Büyükşehir Belediye Başkanları görevden alındı, Diyarbakır belediye binasının önü polis ablukasına alındıŞimdiye kadar 32 belediye başkanı görevden alınarak yerlerine kayyum atanırken, 23 belediye başkanı da cezaevinde bulunuyor. Tutuklama ve kayyum atamaları nedeniyle parti içinde yaşanan "sine-i millet" tartışmalarına, geçen yıl Kasım ayında yapılan toplantıda alınan "demokratik zeminde mücadeleye devam" kararıyla nokta koyan HDP, 23 Şubat'ta Ankara Spor Salonu'nda yapılacak 4. Olağan Büyük Kongre'sinde partiyi bir sonraki seçime taşıyacak yeni yönetim kadrolarının yanısıra, siyasi yol haritasını da belirleyecek.
"Demokrasi ittifakı" ve Türkiye Partisi" hedefi
Aslında HDP, kongreler öncesinden yerelden başlayarak kongreye hazırlık konferansları ile izlenecek politikaya ilişkin temel ilkeleri belirliyor. 4. Olağan Büyük Kongre öncesinde de bölge toplantıları ve gençlik konferansı, son olarak da 24-25 Ocak'ta Ankara'da "3.Büyük Olağan Konferans" düzenlendi. Kongre kararına dönüşmesi beklenen önerilerin tartışıldığı konferansta "demokrasi ittifakı ve demokratik iktidar" temel hedef olarak belirlendi:
"AKP-MHP iktidarını, tek adam rejimini ve faşizmin kurumsallaşmasını sona erdirmek; emekten, kadından, doğadan, halklardan, inançlardan ve tüm kimliklerden yana demokratik bir değişimi ve dönüşümü, demokratik bir iktidarı yaratmak yakın hedefimizdir. (...) Bu amaçla tüm toplumsal ve siyasal muhalif kesimlere; emek, barış ve demokrasi güçlerine, aydınlara, sanatçılara, demokrat ve vicdan sahibi yurttaşlara demokrasi ittifakında buluşma çağrısı yapıyoruz."
HDP İstanbul İl Örgütü, Kasım ayındaki kongreye çağrı bildirlerini polis ablukası altında dağıttıHDP'nin dikkat çeken yeni siyasi strateji başlıklarından birisini de "Türkiye partisi" olma hedefi oluşturuyor. Konferans sonuç bildirgesine, "Önümüzdeki süreçte bir Türkiye partisi olarak, iktidarın bizleri bir bölgeye sıkıştırma oyununa ve hamlelerine karşı, genişleyerek ve ülkenin her yerinde mahalle mahalle, köy köy örgütlenerek, 7/24 çalışarak Türkiye halklarının demokrasi buluşmasını sağlayacağız" ifadeleriyle yansıyan bu hedef doğrultusunda partinin ülke sorunlarına dönük çözüm önerileri ve eylem planı geliştirmesi hedefinin, kongre kararlarına da yansıması planlanıyor.
"Kongre kararı haline gelecek"
Kongre hazırlıklarını BBC Türkçe'ye değerlendiren HDP Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, 24-25 Ocak'ta yapılan kongreye hazırlık konferansında alınan kararların, 23 Şubat'ta kongre kararı haline gelerek, partinin yeni dönem politikasınının temelini oluşturacağına dikkat çekti.
Demokratik bir iktidar için güçlü bir demokrasi ittifakına gereksinim olduğuna işaret eden Oluç, konferansta oybirliğine yakın, güçlü bir destekle kabul edilen "demokrasi ittifakı"nın, 4. Olağan Büyük Kongre'nin ana teması olacağını ve kongre kararı olarak partinin temel politikasını oluşturacağını söyledi. Demokrasi ittifakı hedefini sadece bir "seçim işbirliği" olarak görmediklerini belirten Oluç, "Bu politik zeminde hareket eden herkesle birlikte hareket edebiliriz diyerek, sadece seçimleri değil, seçimler de dahil olmak üzere bir süreci tarif etmiş olduk. Dolayısıyla, yarın seçim oldu, 'Bu çerçevede hareket etmek iyidir' diyen herkesle birlikte oluruz" görüşüne yer verdi.
HDP'nin bilinçli olarak bir "bölge partisi" olarak tariflenerek, diğer toplumsal muhalefetten yalıtılmaya çalışıldığına da işaret eden Oluç, "Türkiye siyaseti yapma konusunda net bir fikir birliğ var. Asla bölgeye, Kürdistan coğrafyasına sıkışmak değil, tam tersine Türkiye'nin her yerinde örgütlenmek her yerinden çözüm önerileri üretmek gibi bir iddiayla demokrasi ittifakı kararını aldık" dedi.
Yönetim nasıl şekillenecek?
Büyük Kongre aynı zamanda partiyi bir sonraki seçime taşıyacak kadroların de belirleneceği zemin olacak. Konferans süreçlerinin tamamlanmasının ardından, parti yönetiminin belirlenmesi için de öneriler alınmaya başlandı. Kulislerde uzun süredir, mevcut eşbakanlardan Pervin Buldan'ın rahatsızlığı nedeniyle yeniden aday olmayacağı konuşuluyordu. Ancak, önceki eşbaşkan Selahattin Demirtaş ve cezaevinde bulunan eski milletvekili ve parti yöneticileri ile yapılan görüşmelerde Buldan ve Temelli'nin bir dönem daha eş başkanlık görevini yürütmesi yönünde eğilim oluştuğu belirtiliyor.
Sezai Temelli ve Pervin Buldanİki ismin kongrede yeniden aday gösterilmesine yüksek olasılık tanınsa da, kesin kararın partinin yönetim organları ile ilgili başvurular ve adayların değerlendirildiği "mutabakat komisyonu"nda netleşeceği ifade ediliyor.
İki dönemliklere sınırlı esneklik
HDP'de parti tüzüğü gereği, parti yönetiminde üst üste en fazla "iki dönem" görev yapabilme kuralı bulunuyor. Bu nedenle, 20'si Parti Meclisi'nden olmak üzere Disiplin Kurulu ve Uzlaştırma Kurulu'nda toplam 40 ismin iki dönemi tamamladığı ifade ediliyor. Parti iki dönemini, son derece sınırlı şekilde esnetmeyi planlıyor. Bu kapsamda, parti hafızasını temsil niteliği olan veya yönetimde yer alması zorunlu görülen 2-3 isim dışında, iki dönemini tamamlayanlar aday gösterilmeyecek.
AKP ve Babacan ekibi davet edilecek mi?
HDP, 4. Olağan Kongresi için geniş bir davetli listesi hazırladı. Parti kaynaklarının verdiği bilgiye göre yakaşık 500'ü yurt dışına olmak üzere bin 500 dolayında siyasi parti, sivil toplum örgütü temsilcisi, aydın, yazar akademisyenin davet edilmesi planlanıyor.
Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Lideri Barzani'ye davetiye ziyaretle iletilirken, Avrupa'daki sol-sosyalist partiler, PES, Yeşiller, Yunanistan'dan Syriza dahi çok sayıda parti temsilcisi için davetiye hazırlanıyor. Önceki kongrelerden farklı olarak bir çok Ortadoğu ülkesinden sadece Kürt kimlikli tanınan partilerin dışındaki siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri de davet edilecek.
Türkiye'de ise geçmiş yıllarda MHP dışındaki bütün siyasi partileri kongrelerine davet eden HDP'nin, iktidar partisi AKP'ye davetiye gönderip göndermeyeceği merak konusu.
HDP yöneticileri, AKP'nin son kongresinde, kendilerine davetiye göndermediğini anımsatarak, geçmiş yıllarda davet ettikleri iktidar partisine benzer şekilde karşılık verilebileceğini belirtiyorlar. Ahmet Davutoğlu'nun liderliğindeki Gelecek Partisi de davetliler listesine alınırken, bazı parti yöneticileri henüz partileşmese de Ali Babacan ekibinden isimlerin de kongreye davet edilebileceğini ifade ediyorlar. Ancak bu konuda henüz netleşmiş bir karar yok.