T24- Referandumda "evet" çıkması halinde, mahkemeler bundan sonra "yerindelik denetimi" yapamayacak.
Cumhuriyet gazetesinden Alican Uludağ'ın haberine göre, AKP hükümeti böylece, yargıyla karşı karşıya geldiği özelleştirme, kat sayı, kentsel dönüşüm projeleri, HES’ler ve “tam gün” uygulamaları gibi konularda istediği adımı atabilecek. Avukat İbrahim Narman, düzenlemeyle yurttaşın hak arama özgürlüğünün sınırlandırılacağını söyledi.
Anayasa değişikliği paketinin en kritik maddelerinden birisini 11. madde oluşturuyor. Anayasanın 125’inci maddesinin 4. fıkrasının birinci cümlesi “Yargı yetkisi, idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olup hiçbir surette yerindelik denetimi şeklinde kullanılamaz” şeklinde değiştiriliyor. Değişiklik onaylanırsa AKP’nin şikâyet ettiği şu konular bundan etkileniyor:
2-B’lerin satışı: Kamuoyunda 2-B yasası olarak bilinen, “orman vasfını yitirmiş Hazine arazilerinin” satışına izin veren düzenlemeyi CHP, Anayasa Mahkemesi’ne götürmüştü. Yasa, halen mahkemenin gündeminde bulunuyor.
Kat sayı düzenlemesi: Danıştay, YÖK’ün üniversiteye giriş sınavında uygulanacak kat sayıyla ilgili iki kararını iptal etmiş, alan içi tercihlerde 0.15, alan dışı tercihlerde ise 0.12 katsayıları kullanılmasına ilişkin üçüncü kararına yapılan iptal istemini ise reddetmişti. Şu anki kat sayı oranlarıyla imam hatip mezunları istediği bölüme daha rahat giriyor. Buna ilişkin alınacak yeni kararlara karşı açılacak davaların kazanılması daha da zorlaşacak.
HES’lerin yapımı: Son yıllarda işletmeye açılan ve proje aşamasındaki Hidroelektrik Santralı (HES) sayısı 2 bini aşarken çevreciler bu duruma tepki gösteriyor. Dereler üzerine yapılan HES’lerin ekosisteme zarar vereceği belirtiliyor. Karadeniz’in özellikle Rize, Artvin ve Trabzon illerinde bu projeler yoğunlaşıyor. Bölgede, HES’ler nedeniyle bazı derelerin kuruduğu da zaman zaman basına yansıyor. İdare mahkemelerine taşınan HES’lerle ilgili bazı iptal ve yürütmeyi durdurma kararları alınmıştı. Bazı davalar ise mahkemelerde sürüyor.
‘Yargıya fren’
Avukat İbrahim Narman, düzenlemenin idare mahkemelerinin yanında, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarını da etkileyeceğini söyledi. Vatandaşın açtığı iptal davalarını kazanmasının daha da zorlaşacağını belirten avukat İbrahim Narman, “Getirilen bu düzenlemeyle vatandaşın hak arama özgürlüğü sınırlandırılıyor. Düzenleme, özelleştirme, kat sayı, kentsel dönüşüm projeleri, HES’ler gibi konularda verilen mahkeme kararlarına kısıtlama getirecek. Bunlara karşı dava açacak kişilerin hareket alanlarını kısıtlayacak. Mahkemenin vereceği bir karar kalmıyor ortada” diye konuştu.