HIV’in vücutta yayılmasını engelleyen protein bulundu

Missouri Üniversitesi (MU) araştırmacıları virüsün hücre içine girmesini sağlayan protein ailesinin aynı zamanda HIV ve diğer virüslerin hücre dışına çıkmasını engelleme yeteneğine sahip olduğunu buldu.

Mahir Bozan’ın Kaos GL’de yer alan haberine göre, yakın zamanda ‘Procedings of the National Academy of Sciences’ dergisinde yayınlanan bu çalışmayı Dr. Shan-Lu şu sözleri söyledi: “Sadece HIV enfeksiyonunun iç yüzünü anlamamızı değil aynı zamanda Ebola ve diğer virüs enfeksiyonlarının da iç yüzünü anlamamızı sağlayan şaşırtıcı bir buluş.”

HIV-1 bağışıklık sistemine zarar vererek ileri durumlarda AIDS ile sonuçlanıyor.  Salgının başlamasından itibaren bu yana Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre yaklaşık 75 milyon insan HIV’le enfekte olmuş ve 36 milyon insan HIV’den dolayı hayatını kaybetmiştir. 2012’in sonunda alınan verilere göre dünyada 35.3 milyon (32.2-38.8 milyon) insan HIV ile yaşamaktadır.

HIV-1 ya da herhangi başka bir virüs hücreye girdiği zaman kendini hücre içinde kopyalar ve diğer hücrelere yayılır. Bir tür hücre proteini olan TIM-1 proteininin bu virüslerin hücrenin içerisine girmesine yardımcı olduğu daha önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Şimdi ise MU araştırmacıları bu proteinin aynı zamanda HIV-1 ve Ebola virüsünün hücre dışına salınımını engellemede eşsiz bir yeteneğe sahip olduğunu buldu.

HIV-1 T hücreleri gibi bağışıklık sisteminde büyük önem taşıyan hücrelere saldırır. Vücudun enfeksiyonlara karşı olan savaşında önemli rol oynayan bu beyaz kan hücreleri HIV-1 tarafından bozularak bu yeteneğini kaybeder.  Bir virüs hücreye girdiği zaman içerde kendini kopyalar  ve diğer hücrelere yayılmak için viral parçaları üretir. Araştırmacılar bu viral parçaların hücreden ayrılırken bu parçaların yüzeyinde bulunan lipidlerin hücre yüzeyinde bulunan TIM proteinlerine yapışabildiğini buldu.

Normalde hücre zarının iç tarafında bulunan fosfotidilserin (PS) diye bilinen lipidler viral enfeksiyon sırasında dış tarafa maruz kalabiliyor. TIM proteinleri PS ile etkileşime geçtiği zaman viral parça hücreye yapışır ve hücre dışına salınmamış olur. TIM proteinleri ve PS hücrenin ve viral parçanın yüzeyinde bulunduğundan viral parçalar dışarı salınmak yerine birbirine yapışarak hücrenin üzerinde birikir ve ağ örmeye başlar.

“Bu etkileşim HIV ve Ebola gibi birçok zararlı virüs için geçerli. Bu bakış açısını bu virüslerin üretimini yavaşlatmak için kullanabiliriz” diyen Gordon Freeman çalışmanın önemini bu şekilde vurguluyor.