Hükümet Sözcüsü "Yargı Cumhurbaşkanı'na bağlı" dedi, peki anayasa ne diyor?

Dün yapılan Bakanlar Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulunan Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, "Yargı güçleri de Türkiye Cumhuriyeti’nin en üst makamı olarak Cumhurbaşkanlığı’na bağlıdır. Toplantılara katılırlar. Cumhurbaşkanı ne bu toplantılarda onların yargı faaliyetlerine müdahale etmiştir, ne de onlar çay topladığı zaman yargı bağımsızlığını ihlal etmiştir" diye konuştu. Ancak anayasanın, mahkemelerin bağımsızlığıyla ilgili 138. maddesinde ise "Hakimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanı kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz" ifadesi yer alıyor.

Numan Kurtulmuş, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısının ardından basının sorularını yanıtlarken şu cümleleri kullandı: 

"Yargı güçleri de Türkiye Cumhuriyeti’nin en üst makamı olarak Cumhurbaşkanlığı’na bağlıdır. Toplantılara katılırlar. Cumhurbaşkanı ne bu toplantılarda onların yargı faaliyetlerine müdahale etmiştir, ne de onlar çay topladığı zaman yargı bağımsızlığını ihlal etmiştir. Yargı kurumlarının, tüm kamu kurumlarının başında olan biri olarak yargıya müdahalede bulunmuyor. Herhangi bir mahkeme toplantısına katılmıyor. Bu şekilde anlamanın yanlış olduğu kanaatindeyim. Siyaseten büyütülmesini de doğru bulmam."

Anayasa'da yargının bağımsızlığı ve cumhurbaşkanının yetkileri konularını ilgilendiren farklı maddeler bulunuyor.

İşte maddeler

Anayasa ​Madde 9 "Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır" diyerek Yargı'nın bağımsızlığını düzenliyor.

Cumhurbaşkanı'nın görev ve yetkilerini düzenleyen Madde 104'ün yargıyla ilgili bendi ise şunları söylüyor: "Anayasa Mahkemesi üyelerini, Danıştay üyelerinin dörtte birini, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekilini, Askeri Yargıtay üyelerini, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyelerini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek."

Her ne kadar bu madde, çeşitli yargı organlarının seçiminde cumhurbaşkanını yetkilendirse ve maddenin bu hali yargı bağımsızlığı önünde ciddi bir engel teşkil etse de, maddede yargıyı cumhurbaşkanına bağlayan bir ifade elbette bulunmuyor.

Mahkemelerin bağımsızlığıyla ilgili Madde 138 ise şöyle: "Hakimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanı kanaatlerine göre hüküm verirler. Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz. Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya herhangi bir beyanda bulunulamaz. Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez."