Hurda lastikle gelen çevre felaketi

Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. M. Talha Gönüllü, hurda lastiklerin yığıldığı yerlerde önemli iki çevre zararının söz konusu olduğunu belirterek, "Bunlar, bu yığınlarda meydana gelen şiddetli yangınlar ile bu yığınlarda rahatça çoğalma fırsatı bulan böcekler nedeniyle toplum için oldukça tehdit edici hastalıkların yayılma ihtimalidir" dedi. Prof. Dr. Gönüllü, "Araç Lastiklerinin Yönetimi" konusunda hazırladığı bilimsel raporda, lastiklerin içinin boşluklu olmasının bunların sönmesini zorlaştırdığını, ABD Winchester-Virginia'da meydana gelen bir yığın yangınının yaklaşık 9 ay sürdüğüne dikkati çekti. Lastik yığınlarının yanmasıyla atmosfere tonlarca zararlı bileşiklerin yayıldığını, siyah bir bulut gibi atmosfere giden bu maddeler içinde çok zararlı kimyasalların da bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Gönüllü, sözlerini şöyle sürdürdü: "Karbon siyahı, uçucu organikler, yarı-uçucu organikler, çok halkalı hidrokarbonlar, yağlar, kükürt oksitleri, azot oksitleri, nitrosaminler, karbon oksitleri, uçucu partiküller ve As, Cd, Cr, Pb, Zn, Fe gibi metaller bulunabilmektedir. Yangınlar ile atmosfere yayılan bu kirleticiler yakın çevredeki toprak ve suların kirlenmesine de neden olurlar. Yangın sonrasında kalıntıların toprağı kirletme potansiyeli söz konusudur. Yangını söndürmek maksadıyla sıkılan sular yangında piroliz meydana gelmesine ve toprağa sızarak ayrı bir probleme neden olabilecek bir çok hidrokarbonların oluşmasına da neden olabilmektedir. Hurda lastiklerin yığıldığı yerlerde önemli 2 çevre zararı söz konusu olmaktadır. " ‘Zararları 5 yıl sonra ortaya çıkıyor’ Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği Çevre Mühendisliği Gaziantep İl Temsilcisi Dilek Yılmaz da hurda araç ve lastiklerin yandığı sırada çevreye yayılan dioksin ve furan gazlarının insan sağlığı açısından çok zararlı olduğunu, hurda araçların yandığı bölgelerde yaşayan insanların, 5 yıl sonra öğrenme bozukluğu, kısırlık, rahim hastalıkları, şeker hastalığı ve kanser gibi hastalıklara yakalanabildiklerine ifade etti. Yılmaz, bu konuda son olarak bir mevzuat hazırlandığını ancak uygulama konusunda karmaşa yaşandığını savundu. ‘Hurda lastik yakmak ilkellik’ Uzmanlar, Gaziantep'in Nizip ilçesinin kuzey doğu kesiminde Keklik köyü yolu üzerinde, şehir içme suyunun da temin edildiği Birecik Baraj gölünün havzası içerisine kurulmuş belediye çöplüğünde, bazı kişilerin lastiklerin içindeki telleri çıkartmak için yaktıklarını bunun da halkın sağlığını tehdit ettiğini ileri sürdü. Halkın sağlığının tehlikede olduğunu belirten uzmanlar, bu konuda halkın çaresiz olduğunu, yönetmelikler çıkmasına rağmen bunların kâğıt üzerinde kaldığını ileri sürerek, "Kapalı tesislerde bile atık yakmak tehlikeliyken açık alanlarda bu şekilde hurda araç lastikleri yakmak, bir dünya ülkesine yakışan ilkel bir yöntem değil midir?" diye konuştular.