İdare hukukçusu Prof. Dr. Metin Günday, 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kurulan, 100 bini geçen başvuruyu incelemesi beklenen ve 7 kişiden oluşan Olağanüstü Hâl İşlemleri İnceleme Komisyonu ile “olağanüstü hâlin iki yıla kadar uzatılmasının planlandığını” söyledi.
T24’e değerlendirme yapan Prof. Günday, 23 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanan ilgili kanunun 3. maddesinde yer alan “Komisyon, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl süreyle görev yapar. Bakanlar Kurulu, gerek görmesi halinde bu süreyi bitiminden itibaren birer yıllık sürelerle uzatabilir” ifadesini hatırlattı. “Bugüne kadar binlerce kapatılan kurum, binlerce kamudan ihraçlar var. Sadece buradaki itiraz başvurularını incelemeye kalksa bu komisyon, iki yılını alır” diyen Prof. Günday, komisyonun Meclis’e getirilen bağımsız bir kanun değil de KHK ile getirilmesine vurgu yaparak, “Anayasaya göre, OHAL KHK’sı ancak olağanüstü hâl süresince geçerli olabilir. Durum böyle olunca bunların kafasında en az iki yıl demek ki bu süreyi devam ettirmek var. Bu komisyonla ilgili KHK da bu dönem zarfında yürürlükte kalabilsin” görüşünü dile getirdi.
“Bu bir tahmin neticesinde. OHAL ne zaman kalkar ya da ne kadar sürer hâlâ bir tartışma konusu” diyen Günday, Başbakan Binali Yıldırım’ın, referandum tarihinin ilanından önce 1 ay arayla OHAL’e ilişkin iki farklı açıklama yaptığını hatırlatarak, şunları söyledi:
"Önce, ‘Elbette kimseye, OHAL altında seçime gidildi... OHAL şartlarında referandum yapıldı, gibi bir söz söyleme fırsatı vermeyiz’ dedi, sonra ‘pekala yapılabilir’ diyerek fikrini değiştirdi. En yetkili ağızlar bile bu konuda çelişkili açıklamalar yapıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Fransa örneğini vererek sürecin daha da uzatılabileceğini söyledi. Ama şu an kesin olan referandum OHAL’de yapılacak. Dolayısıyla bunları göz önünde bulundurunca bu şartların devam edileceğini düşünüyorum.”
Günday, “neden bu tahmini yaptığına” ilişkin olarak T24’e şu görüşlerini paylaştı:
“Bu arada malum kanun hükmünde kararnameyi çıkarttılar. Bu KHK ile de OHAL İşlemlerini İnceleme Komisyonu’nun kurulması öngörüldü. Ancak kurulmadı. Güya bu 685 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Resmi Gazete’de yayımlanmasından itibaren 1 ay içinde kurulacaktı. İlginç bir durum var şu anda. Ortada ismi olan, ancak cismi olmayan bir komisyon var. Ama iki yıllık süre işlemeye başladı. Bu da ayrı bir konu.
“Eğer sağlıklı bir sürecin işletilmesini isteselerdi bu kanunu Meclis’e getirirlerdi”
Şimdi iki yıldır diyor çalışma süresi. Adı OHAL İşlemlerini İnceleme Komisyonu olduğuna göre, OHAL KHK’sı ile getirildiğine göre, OHAL kararnameleri de ancak olağanüstü dönemlerde geçerli olabildiğine göre… Anayasaya göre ilanihaye OHAL KHK’ları düzenleyemezsiniz. Çıkartılan KHK’lar ancak OHAL sürecince geçerlidir. Deniyor ki, bu Meclis’e de gider, Meclis bunu onaylarsa kanun haline gelir. Ama her halükârda bakıldığında bu kanun hükmünde kararnameyi hazırlayanların kafalarında en azından OHAL’in iki yıl daha devam ettirilmesi planlanmış. Bu tabii tahmin ama afaki değil. Şöyle bir hesap yaptım. İki yılda 600 gün çalıştılar ve diyelim ki 60 bin başvuru oldu. Güne 100 tane başvuruyu incelemek düşüyor. Diyelim ki bu beyefendiler de 8 saat değil de günde 10 saat çalıştılar. OHAL işlemleri halen de devam ediyor. Yeni KHK’lar çıkarılıyor. Buradan yola çıkarak bu KHK’yı çıkaranlar OHAL işlemlerinin gerçekten sağlıklı bir şekilde incelenmesini isteselerdi bunu bir kanunla yaparlardı. OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesi ile değil de bağımsız bir kanun çıkardı Meclis’e getirilerek. Ve bunun da süresi filan olmazdı. Zannediyorum bütün partiler de böyle bir kanunu bütün siyasi partiler de desteklerdi.
OHAL 1 ay sonrasında bitse bile o kanuna dayandığı için inceleme devam eder ve süre kısıtlaması olmazdı. Ama OHAL KHK’sı ile getiriliyor bu. OHAL KHK’sı da ancak olağanüstü hâl süresince geçerli olabilecek bir işlem. Durum böyle olunca bunların kafasında en az iki yıl demek ki devam ettirmek var. Bu KHK da bu dönem zarfında yürürlükte kalabilsin.”