İhale süreci başladı, kimlikler 3 yıl içinde 'çip'lenecek

Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Fransız şirketlerin üstlendiği e-pasaportlarda yaşanan sorunları dikkate alarak ihaleyi bu sefer iki Türk firmasına verdi. İhalede karar, birkaç gün içinde belli olacak. Günlük hayatta büyük kolaylıklar getirmesi beklenen kimliklerin tümü 3 yılda yenilenecek.  

 Zaman'ın haberine göre, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından açılan 1 milyar liralık ihale, Türkiye açısından oldukça önemli görülüyor. Çünkü kimlik tamamen yerli teknoloji ile hazırlanacak. Davet usulü yapılan ihaleye yerli 7 firma davet edildi. İkisi yeterlilik aldı. Data Teknik ve Gate Elektronik isimli iki firma, geçtiğimiz hafta tekliflerini sundu. Açık eksiltme usulüyle yapılacak ihalede karar birkaç gün içinde belli olacak.

Çipli kimliklerde kullanılacak teknoloji tamamen TÜBİTAK'a ait olacak. Bunda e-pasaport ihalesinde yaşanan olumsuzlukların büyük etkisi olduğu belirtiliyor. Çipli pasaport ihalesini Fransız firması Gemalto kazanmıştı. Ancak daha sonra önerdiği çiplerin güvenlikli olmadığı, şifrenin kırıldığı, buna rağmen bile bile ihalenin teslim edildiği anlaşılmıştı. İhalede, TÜBİTAK'ın ürettiği sistemi kullanma zorunluluğu getirilmemiş olması eleştirilmişti.

Çipli kimliklerin kullanıma geçmesiyle Türkiye'de yeni bir dönem başlayacak. Sadece nüfus cüzdanı işlevi görmeyecek olan bu kartlar, günlük hayatta hemen her alanda kullanılabilecek. Yüksek güvenliğin yanı sıra bürokrasinin azaltılması, maliyetlerin düşürülmesi ve hayatın kolaylaştırılması gibi özellikler getirecek.

İhale, kartların üretilmesi ve dağıtılması süreçlerini öngörüyor. Bu süre 3 yıl. Sonrasında, ilgili kurum ve kuruluşların sistemine entegre edilme süreci başlayacak. Bu yaygınlaştırma sürecini TÜBİTAK üstlenecek. 'Tek kart, tek şifre' dönemi başlayacak. Kimlik doğrulama istenen her alana uyarlanabilecek. Bankalar, GSM operatörleri, internet alışveriş siteleri, noterler bunlardan bazıları. Banka ATM cihazlarında bankamatik kartı olarak kullanılabilecek. Ayrıca sinema, tiyatro, stadyum ve konser salonlarında e-bilet vazifesi görebilecek. Vize istemeyen ülkelerde pasaport olarak kullanılması mümkün olacak. Bin 700 kamu kurumuyla da entegrasyon sağlanacak. Kimlikler hastanelerde, okullarda, emniyet hizmetlerinde işlemleri kolaylaştıracak şekilde tasarlanacak.

Çipli kimlikler sayesinde, GSM hattı başvurularında form doldurma zorunluluğu kalkacak. Sahte ya da çalıntı kimlikle hat çıkarma riski sona erecek. Çünkü e-kimlikler, kart sahibinin gerçekten o kişi olup olmadığını ortaya koyan güvenlik seviyelerine sahip olacak. Her kartın içinde kişiye özel sertifikalar yer alacak. Şifre istenebilecek. Ayrıca biyometrik doğrulama yapılabilecek. Yani kişinin parmak, damar ve avuç izi, e-kimlikte bulunabilecek. Kartlar, kişiye özel olacağı için bir şifre kırılsa bile sadece o karttaki bilgilere ulaşılabilecek. Bunun yanı sıra kimlik kartı başka birinin eline geçse dahi kullanılamayacak, anında bloke edilebilecek.