İnsan Hakları Derneği(İHD), bugün yapılan seçimde yaşanan hak ihallerine ilişkin rapor paylaştı.
Herkesi, kullandığı oya sahip çıkmaya çağıran İHD, seçim gözlemcilerinin Genel Merkeze ulaştırdığı bilgilere göre hazırladığı rapor şöyle:
"1- Öncelikle Erzurum ve Ağrı başta olmak üzere Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde üzerinde İçişleri Bakanlığı ibaresi bulunan “Seçim Görevlisi Tam Erişim” bilgisini içeren yaka kartlarının sivil ve resmi polisler ile sivil vatandaşlar tarafından taşındığı görülmüştür. Bu durumun seçimleri manipüle etmeye dönük girişim olma ihtimali yüksek olduğundan konu YSK’ya intikal ettirilerek acil tedbir alması istenmiştir. YSK başvurumuzu kabul etmiştir. Ayrıca, Erzurum Valiliği açıklama yaparak bu kartla ilgilerinin olmadığını ve gerekli soruşturmanın yapılacağını belirtmiştir.
2- Şanlıurfa ili Suruç ilçesinde AKP Şanlıurfa milletvekili ve adayı İbrahim Halil Yıldız’ın silahlı korumaları eşliğinde Suruç Atatürk ve Cumhuriyet ilkokulları ile GAP Anadolu Lisesine giderek oradaki seçmenleri tehdit ettiği, bazı sandıklarda seçmenlerin cep telefonlarına el koyduğu, HDP’li sandık üyelerini darp ettiği ve blok oy kullandırttığı yönünde güçlü iddialar bulunmaktadır, gözlemcilerimiz de bu iddiaların yaygın olduğunu gözlemlemiştir.
Suruç İlçesi İmam Hatip Lisesi’nde AKP’li vekilin silahlı korumalarının sebep olduğu ve çok sayıda kişinin yaralandığı bilgisi gelmiştir.
Suruç ilçesi Süleyman Şah ilköğretim okulu 1068 sayılı sandıkta aynı anda çok sayıda kişinin oy kullandığı bilgisi gelmiştir.
Suruç İlçesi Hürriyet ilköğretim okulu 1111, 1112 ve 1109 nolu sandıklarda blok oy kullanıldığı, bu okula sabah saatlerinde İbrahim Halil Yıldız ve 200’e yakın silahlı koruması ve polisin içeri girip herkesi dışarıya çıkardığı bilgisi gelmiştir.
Ayrıca Suruç’ta çok sayıda oy pusulasının yer aldığı çuvalların ele geçirildiği öğrenilmiştir.
Suruç’ta Vali Ziya Çöker Ortaokulunda 1117 Nolu sandıkta oy pusulası ve zarflarının bittiği söylenerek seçmenlerin geri gönderildiği bilgisi gelmiştir.
Suruç Bilge İlköğretim Okulu bahçesindeki araçlarda çok sayıda oy pusulası ele geçirilmiştir.
Suruç ilçesinde bugün yaşanan olaylar bu ilçede adil ve dürüst seçim ilkesinin ayaklar altına alındığı, seçmen iradesine müdahale edildiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle, YSK’nın bu ilçedeki seçimleri iptal ederek bir başka zamanda yapılmasını sağlaması ve bu arada geçen sürede olayları gerçekleştiren ve sebep olanlar hakkında adli ve idari soruşturma yürütülmesini zorunlu kılmaktadır. İHD bu ihlal iddialarıyla ilgili YSK’ya başvuruda bulunmuştur.
3- Merkez Haliliye ilçesi Ululan İmam Hatip Ortaokulunda CHP’li sandık görevlileri darp edilerek okul dışına çıkarılmıştır.
Şanlıurfa ili Karaköprü Geçit ilkokulunda 1196 nolu sandıkta kadınların yerine erkeklerin oy kullandığı tespit edilmiştir.
Aynı ilçenin 2242 nolu sandıkta müşahitlerin tehdit edildiği ve sandıklara yaklaştırılmadığı bilgisi gelmiştir.
Urfa Eyyübüye Bulduk köyü 2044 nolu sandıkta kadınların oy kullanmasına izin verilmedi.
Urfa Eyyübiye Olgunlar köyü Kavatlı köyü 2110 nolu sandıkta kadınları sandık başından gönderen muhtarın ”biz sizin yerinize oy kullanırız dediği” bildirildi.
4- Diyarbakır ili Bağlar İlçesi Mesut Yılmaz ilköğretim okulunda elinde boş zarflarla gezen bir şahıs sandık görevlileri tarafından yakalanarak polislere teslim edilmiştir. Aynı ilçede Akkoyunlar ilköğretim okulunda çok sayıda mühürsüz oy pusulası yakalanmıştır. Benzer şekilde, Yunus Emre ilköğretim okulunda AKP’li görevliler dışında sandık görevlilerinin okula alınmadığı, itirazlardan sonra diğer partilerin görevlilerinin alındığı bilgisi edinilmiştir.
Diyarbakır İli Bismil ilçesi Göksu Köyü ilköğretim okulunda engelli Fatma Koçer isimli 80 yaşındaki kadın yakınları tarafından taşınarak oy kullandırtıldı.
Diyarbakır İli Eğil ilçesi Yukarıhandan köyünde yaşanan usulsüzlükler nedeniyle oy kullanma işlemine ara verilmiştir.
Diyarbakır ili Çınar ilçesi Çataltarla köyünde korucuların halka oy kullandırtmadığı belirtilmiştir.
Diyarbakır ili Kulp İlçesi Koçgar köy yolunu kapatan korucular HDP’li sandık görevlilerinin köye girişini engellemiştir.
5- Denizli İli Merkezefendi ilçesinde bulunan 12 okula gönderilmek üzere Nevzat Erten Anadolu Lisesinde tutulan seçim torbalarının yırtık olduğu, zarf ve oy pusulalarının koruyucu ambalajlarının açıldığı tespit edilmiştir.
6- Mardin İli Derik İlçesi Adak köyünde muhtarın halkı tehdit ederek seçmenleri açık oy kullanmaya zorladığı bilgisi gelmiştir.
7- İzmir İli çok sayıda okul önünde plakasız araç dolaştığına dair bilgiler gelmiştir.
Bornova'da konvoyla gelen AKP'liler HDP'lileri darp etti
8- Ankara ili Çankaya İlçesi Sokullu Mehmet Paşa Anadolu Lisesi 2425 nolu sandıkta listede adı olmamasına rağmen sandık görevlisinin 2 kişiye oy kullandırttığı bilgisi edinilmiştir.
Ankara ili Sincan ilçesi Akbilek ilköğretim okulunda Oy ve Ötesi müşahitleri AKP ve MHP tarafından engellenmiş, polis tarafından zorla okul dışına çıkartılmıştır.
Ankara ili Mamak ilçesi Ege Mahallesi Metehan ilkokulunda Türkçe bilmeyen Kürt vatandaşlarının yerine oy kullandığı bilgisi vermiştir.
Ankara Çankaya Nurçin Sayan İlkokulu’nda AKP’den görev kağıdı olmayan bir kişi zorla görevli yapıldı.
Ankara Etimesgut Tunahan Mahallesi’ndeki Şehit Abdülkadir Yüzbaşıoğlu okulundaki pusulalar sandıklardaki seçmen sayısından az çıktı, tutanak tutuldu.
Ankara Çankaya ilçesine bağlı olan TSK Mehmetçik Vakfı Hafize İhsan Payaza İlkokul ve Ortaokulu’nda YSK kriterlerine göre oy kullanması yasak olan Askeri Okul öğrencileri vatandaşların tüm itirazlara rağmen oy kullandı.
Ankara Altındağ’da bulunan Atam İlköğretim Okulu’nda CHP bina sorumlusu Fırat Yüksekyol darp edildi. Yüksekyol’un AKP ve MHP’li diğer müşahitler tarafından darp edildiği bildirilirken, avukatlar ve polis olay yerinde tutanak tuttu.
Eski Başbakan Yardımcısı ve AKP Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan , Çankaya’da bulunan Akgül Ulusoy İlkokulu’nu kalabalık bir grupla ziyaret etti. Oy verme işlemlerinde görevli sandık görevlileriyle tokalaşan Akdoğan, daha sonra okul müdürünün odasına geçti. Seçmenlerin “Oy vermeye mi geldiniz” sorusu üzerine Akdoğan, “Hayır ziyarete” dedi.
Akdoğan’ın müdürün odasında bir süre kapalı görüşme yapması üzerine seçmenler tepkisini sürdürdü. Bu durumu haber alan Ankara Barosu Başkanı Hakan Canduran, okula gitti. Tepkiler üzerine Yalçın Akdoğan okulu terk etti.
9- Erzurum İli Tekman İlçesinde İHD Bağımsız Seçim Gözlemcisi Serkaç Öztürk gözaltına alınmıştır. Aynı ilçenin Çevirme köyünde halk asker ablukası altında oy kullandığını belirtmiştir.
Erzurum’un Tekman, Hınıs, Karaçoban ve Karayazı ilçelerinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevlendirildiklerini söyleyen çok sayıda kişi okul okul gezerek denetim yaptıklarını söylüyor. Kartın üzerinde, “Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Seçim Görevlisi Tam Erişim” yazıyor. CHP Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın da bu durumu sosyal medya hesabından paylaştı. Kişilerin görevinin ne olduğu ise bilinmiyor.
10- Siirt Pervari İlçesi Doğanköy’de açık oy kullandırıldığı bilgisi gelmiştir. Siirt Kurtalan’da Albayrak İlköğretim okulunda Kenan Sancar adlı HDP müşahiti sandıkların olduğu yere giren silahlı polislere itiraz ettiği için yarım saat gözaltına alınıp bırakıldı.
11- Batman Gercüş’te, seçimleri izlemek için Türkiye’ye gelin İtalyan gözlemci Chistina Elico yol kontrolünde gözaltına alınmıştır.
12- İstanbul Sarıyer Ayazağa Uğur Erkey İlkokulunda bir kişi üç ayrı kimlikle oy kullanırken yakalanmış ve gözaltına alınmıştır.
İstanbul Kâğıthane Mehmet Akif Ersoy İlkokulunda AKP’nin mahalle temsilcilerinin İyi Parti Milletvekili Ümit Özdağ’a saldırdığı bilgisi gelmiştir.
Esenyurt Zübeyde Hanım İlkokulu 1033 numaralı sandıkta oy kullanırken fotoğraf çeken bir kişi gözaltına alındı.
Mahmudiye ortaokulunda (Aksaray) tüm çuvalların ağzı açık geldi. Tutanaklar tutuldu itiraz eden kurul üyelerine rağmen Eseyan Ermeni Lisesi 1217nolu sandıkta oy kullanmak için giren seçmen fotoğraf çekti. Makinenin sesi geldi orada ki herkes duydu. İtiraz ettim. Sandık görevlisi: “ fazla kurcalama, birşey yapamam” ben demiş.
Çekmeköy 'de bu okulda ikinci defa oy kullanmak isteyen biri tespit edilmiş ve tutanak tutulmuş-Hüseyin Avni Sipahi Ortaokulu Beyoğlu İTO i.ö.o 2198 nolu sandıkta 1 mükerrer oy kullanıldı. Tutanak tutuldu.
Büyükçekmece Batıköy memurdan ilkokulunda 1120 de kayıtlı olan MHP sandık görevlisi başka başka bir sadıkta oy kullanamaz yazıldığı halde oy kullandı. 1120 de ikinci kez oy kullandırmadık tutanak tutuldu.
Esenyurt Zübeyde Hanım İlkokulunda fotoğraf çektiği için gözaltına kişi sayısı iki oldu.
Dolapdere Hürriyet Bekir ilkokulu 1011 nolu sandıkta oy kullanmak isteyen seçmenlerin büyük bir kısmı okuma-yazma ve Türkçe bilmeyen seçmenlerden oluşuyordu. Sandık görevlileri sürekli kabine girip çıkıp psikolojik baskı uyguluyorlardı. Kürtçe konuşan bir anne ve kızına “ ben anlamıyorum, siz ne konuşuyorsunuz?” diyerek uzaklaştırmaya çalıştı. Kargaşa çıkınca polis geldi. (Görüntü alınmamış.)
Üzerinde AKP afişlerinin olduğu bir seçim aracı Kocaeli Darıca’da gümbür gümbür bir sesle dolaşmakta. Tayyip Erdoğan için yazılan şarkılardan biri çalmaktaydı 125.Yıl İmam Hatip Ortaokulu'nda (Yakuplu- Beylikdüzü-)1568 numaralı sandıkta iki kişinin yerine başkaları oy kullanmış... Bu yüzden kendilerine oy kullandırılmadı. Sandık başkanı tutanak da tutmuyor.
125.Yıl İmam Hatip Ortaokulu'nda 1548 numaralı sandıkta yaşlı ve engellilerin oyun kullanma biçiminde usulsüzlük yapılıyor. Bundan dolayı üç kez (sonuncusu daha şiddetli) kavga, tartışma yaşandı tehditler oldu. AKP'li seçmen aile kendi kızlarını dövdü. Sandık başkanı çok taraflı ve işine hakim değil. İstanbul Zeytinburnu’ndaki Abdülhak Hamit Ortaokulu’nun bahçesinde MHP ve HDP’li müşahitler arasında başlayan tartışma kavgaya dönüştü. Bir HDP’li kafasından yaralanarak hastaneye kaldırıldı.
13-Türkiye’ni birçok yerinde kampanya materyallerinin toplanmadığı, bu konudaki YSK kararına uyulmadığı yoğun olarak gözlemlenmiştir.
14- Muş’ta Hasköy’ün Sungu mezrasında AKP’li bir seçmenin toplu oy kullandığına dair görüntü ortaya çıktı
15- Rize / Çayeli derecik köyü 1093 ve 1094 nolu sandıklarda açık oy kullanımı yapıldı ve sandığa gitmeyen insanların yerine de oy kullanıldı.
16-Hakkari Merkeze bağlı Ceylanlı köyünden kimi seçmenler, 25 kilometre yol yürüyerek sandığa ulaştı. Hakkari Yüksekova Atatürk Ortaokulu’nda 1117 No’lu sandıkta polisin sandık kuruluna müdahale ettiği, sandık başkanını zorlayıp halkın oy kullanmasını zorlaştırdığı iddia edildi.
17- Adana Turgut Özal Bulvarı’nda Piri Reis Anadolu Lisesi ile Kaya Perde arasında seçim yasaklarına rağmen AKP’nin giydirilmiş seçim arabası ile insan taşındı.
18-Van’ın Erek Toki İlkokulu ve Mehmet Akif Ersoy Lisesi’nde HDP müşahitleri keyfi olarak okul dışına çıkartıldı. Avukatlara haber verildi.
19- Isparta‘da okullarda müşahit kartı yerine AKP’li görevliler parti amblemli görev kartı takıyor. Seçim yasağı olmasına rağmen Isparta sokaklarında AKP seçim araçları dolaştırılıyor.
20- Hatay’ın Antakya ilçesine bağlı Maşuklu Mahallesi’nde bir çocuk abisinin adına oy kullanmaya çalışırken yakalandı. Avukat Gürkan Korkmaz tutanak tutarken, sandık başkanı hakkında da suç duyurusunda bulunulacak. Aynı yerde birkaç mükerrer oy vakasının yaşandığı da aktarıldı.
İHD olarak tespit edebildiğimiz ihlaller yukarıda belirtilmiş olup bilgiler gelmeye devam etmektedir. İhlaller güncellendikçe basına gönderilecektir.
Herkesi, kullandığı oya sahip çıkmaya bir kez daha davet ediyoruz."