İklim değişimi, ozon tabakasına zarar

Cumhuriyet Bilim Teknik ekinde yer alan habere göre bilimciler iklim değişiminin ozon tabakasındaki yenilemeyigeciktirdiğini hatta belki de tamamen engellediğini saptadı. Ozontabakası dünyamızı, güneşten gelen zararlı UV ışınlarından korumakta.Ne var ki sera gazları yüzünden bu koruyucu tabaka iyice inceldi. Veher ne kadar 1980’li yıllardan bu yana birçok ülkede ozon tabakasınazarar veren maddeler kullanılmasa da ozon tabakası o zamandan bu yanaçok yavaş yenileniyor.Baltimore Johns Hopkins Üniversitesi veNASA Goddard Uzay Merkezi bilimciler şimdi iklim değişiminin ozontabakası üzerindeki etkisini araştırdı. Bu amaçta etkiyi, kimyasal veiklimsel etkileri görüntüleyen “Goddart Earth Gözlem Sistemi Kimyasalİklim Modeli” tasarladılar. Sonuçlar, atmosfer dinamiğindekideğişimlerin yeni ozon oluşumunu ve halihazırdaki ozon deliklerininkapanmasını önlediğini göstermekte.Özellikle tropikal bölgelerve güney yarımküredeki bölgeler tehdit altında. Düşük ozon üretimikalın bir bant şeklinde dünyayı sarmakta ve özellikle de Avustralya veBrezilya üzerinde çok belirgin. Sıcaklık artışı devam ederse, bubölgelerde aşırı derecede incelmiş olan ozon tabakası hiçbir zamandoğru dürüst kalınlaşamayacak. Ozon değerlerinin 1960’lı yıllardakiseviyeye çıkmaması halinde, gelişmenin insan sağlığı üzerindeki etkisivahim olacak, diyor Scripps Oşinografi Enstitüsü ozon uzmanı Dan Lubin.21.yy’daAvustralya, Yeni Zelanda, Şile ve Arjantin’de yaşayan açık tenliinsanlarda deri kanseri riski yükselecek. Kutup bölgeleri ve kuzeyyarımkürenin orta enlemlerindeki bölgelerde tehlike söz konusu değil.Hatta bu bölgelerde ozon tabakasının, sanılandan daha önceyenilenebileceği bekleniyor. Çünkü bu bölgelerde iklim değişimistratosferin üst tabakalarındaki sıcaklığın hafif olarak düşmesineneden olmakta, bu da ozonun indirgenmesini yavaşlatıyor. Alttakiatmosfer tabakalarında ozonun azalması halinde bile ozon üretimidengelenebilir diyor uzmanlar.