İktisat profesörü ve Yeniçağ yazarı Esfender Korkmaz, dün Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ekim ayına ilişkin aylık yüzde 2,39, yıllık yüzde 19,89 olarak açıkladığı enflasyon rakamlarını değerlendirdi.
Enflasyonun Euro bölgesinde 4,1, dünya ortalamasının ise yüzde 5-6 dolayında olduğunu yazan Korkmaz Türkiye’nin bu konuda açık ara önde olduğunu ifade etti.
“Yİ-ÜFE 'nin yüksek olması, TÜFE 'nin devam edeceğini gösteriyor” diyen Korkmaz, çekirdek enflasyonun geçen seneye göre arttığını ve bu artışın enflasyon trendinin yükselme yönünde olduğunu gösterdiğini yazdı.
Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’nun gösterge faiz kararında çekirdek enflasyonu dikkate alacağını söylediğini ve faiz oranlarını iki ay üst üste indirim yaparak yüzde 16'ya düşürdüğünü yazan Korkmaz şöyle devam etti: “ Ekim ayında Merkez Bankasının kabul ettiği çekirdek enflasyon TÜİK'in ''C'' olarak hesapladığı "Enerji, Gıda ve Alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE'' oranı yüzde 16,82 oldu. Bu şartlarda, çekirdek enflasyona göre MB gösterge faizi, eksi 0,7 oldu. Merkez Bankasının faiz indirme bahanesi kalmadı.
Aslında, Türkiye şartlarında Merkez Bankasının kabul ettiği çekirdek enflasyonda doğru değil. Doğrusu ''işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç'' olarak TÜİK'in ''B'' olarak hesapladığı enflasyondur. Bu oran da yüzde 18,50'dir ve MB gösterge faizi bu enflasyona göre eksi 2,11 dir.
Çekirdek enflasyon;
* Fiyatı arz ve talep şartlarından daha çok piyasa dışı faktörlerin etkisinde kalan mallar. Söz gelimi petrolde OPEC kararları Petrol üretim ve fiyatlarında daha etkilidir.
* Üretimi ve arzı yıllık İklim değişiklikleri gibi piyasanın kontrol edemediği olaylara bağlı olarak değişen mallar, söz gelimi tarım ürünleri.
* Fiyatı hükümet kararları ve özel vergiler yoluyla değişen mallar. Alkollü içecekler ve tütün gibi mallar.
* Gıda ve Enerji temel mallar olduğu için, bu malların fiyatlarında artış aynı oranda talebi etkilemiyor. Gıda fiyatları artsa da almak zorundayız. Benzin fiyatları artsa da arabayı çalıştırmak için benzin almak zorundayız.
Bu şartlara Türkiye şartlarında çekirdek enflasyon tarifine uygun olan enflasyon TÜİK'in ''B'' olarak hesapladığı çekirdek enflasyondur.
TÜİK'in ''C'' olarak hesapladığı çekirdek enflasyonda alkollü içecekler yoktur. Gıda olarak ta işlenmiş gıda vardır. Benim görüşüme göre, işlenmiş gıda çekirdek enflasyon tanımına uymaz. Çünkü gıdanın işlenmesi ve pazarlanması, bir yıllık iklim değişikliğini geçiyor. İyi ve kötü yıllar harmanlanmış oluyor.
Dahası, genel olarak reel faiz hesabında TÜFE oranı dikkate alınır. MB Hileli yol seçti ve daha düşük görerek Çekirdek enflasyonu kullandı. Bu durumda da MB gösterge faizinde reel faiz oranı yüzde, eksi 3,33’tür.”
Yazının tamamını okumak için tıklayın