İlçe seçim kurullarına itirazlar yapıldı: 'Geçersiz oy' tartışması neden kaynaklanıyor?

31 Mart Pazar günü düzenlenen yerel seçimlerin resmi olmayan sonuçlarına yönelik ilçe seçim kurullarına itiraz yapılması için verilen süre Salı günü saat 15:00 itibariyle sona erdi.

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven süreçle ilgili olarak, "İlçe Seçim Kurulları'nın 2 günlük bir karar verme süresi var. İtiraz olmayan yerlerde mazbatalar verilecek" dedi.

AKP, CHP, MHP ve HDP bazı il ve ilçelerde seçim kurullarına itirazlarını dile getirirken İstanbul'da AKP'nin itirazlarının temel gerekçesini 'geçersiz oylar' oluşturuyor.

AKP, bazı sandıklarda geçersiz oyların yeniden sayılmasını talep ederken CHP'li yetkililer ise geçersiz oyların yeniden sayılmasının hukuki bir dayanağı olmadığını dile getiriyor.

İstanbul İl Seçim Kurulu, en son yaptığı açıklamasında CHP'nin itiraz talebini değerlendirerek ilçe seçim kurullarının kimi ilçelerde oyların yeniden sayılması kararını tedbiren durdurduğunu duyurdu. Böylece Şile, Bayrampaşa, Ataşehir, Ümraniye, Beykoz, Fatih ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde oyların yeniden sayılması süreci durduruldu.

CHP'lilere göre İl Seçim Kurulu'nun sayımı durdurmasının sebebi, ilçe seçim kurullarının geçersiz oyların yeniden sayılmasına karar vermesi.

AKP, İstanbul ve Ankara'da itiraz başvurusunda bulundu

AKP İstanbul İl Başkanı Bayram Şenocak, yaptığı basın toplantısında İstanbul'daki 39 ilçede itiraz başvurusu yaptıklarını söyledi.

Şenocak, geçersiz oyların yeniden sayılmasıyla ilgili olarak, "Seçim sonucunu etkileyecek 319 bin 578 geçersiz oy durumuyla karşı karşıyayız. Seçim kanunun değişmesiyle ilk kez muhtarlık pusulalarının dahil tümünün bir zarfta uygulanması bu seçimde uygulanmıştır. Bir pusulanın eksikliği ya da fazlalığı sebebiyle geçersiz sayıldığını tespit ettik." açıklamasında bulundu.

AKP Ankara İl Başkanı Hakan Han Özcan da "3 bin 217 sandıkta usulsüzlüklere itiraz ettik, 25 ilçede büyükşehir oylarının tümüne itiraz ettik" dedi.

CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu ise CHP'nin de bazı sandıklardan çıkan sonuçlara itiraz ettiğini, 39 ilçenin 22'sinde maddi hata tespit ettiklerini söyledi.

Geçersiz oylar nasıl kayıt altına alınıyor?

YSK'nın açıklamasına göre sandık kurulu, tüm zarfları kontrol ettikten sonra kenara ayrılan zarfların geçerli veya geçersiz olduğuna oy çokluğuyla karar veriyor.

Sandık kurulu, son seçimde ilçede en fazla oyu alan 5 partinin her birinden birer temsilciyi içeriyor.

Kurul tarafından geçersiz olduğuna karar verilen zarflarla ilgili farklı fikirde olan sandık kurulu üyesi, muhalefet şerhini tutanak defterine yazıyor.

Seçim kanununa göre itiraz halinde, geçersiz oyların yeniden sayılması için sandık kurulu üyelerinden en az birinin "geçersiz sayılma kararına" yazılı olarak muhalefet şerhi koymuş olması gerekiyor.

İstanbul ve Ankara'daki geçersiz oyların kaçında AKP ya da MHP üyelerinin muhalefet şerhi bulunduğu açıklanmadı.

BBC Türkçe'ye konuşan AKP İstanbul İl Başkanlığı Basın Danışmanı Hüseyin Türkoğlu, "Bu sayı tespit edildi mi?" sorusuna şu yanıtı verdi: "Geçersiz oyların kaçında muhalefet şerhi bulunduğu, kaçında AK Parti'ye veya CHP'ye oy verildiği gibi bilgiler, itirazın sonrasında yapılacak çalışmada ortaya çıkacak."

CHP itiraz ediyor: Hukuki dayanağı yok

AKP, ilçe seçim kurullarına yaptıkları itirazlarda geçersiz oyların da yeniden sayılması talebinde bulundu.

Ancak CHP'li vekiller ve yetkililer bu duruma itiraz ediyor.

CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, konuyla ilgili yaptığı açıklamasında şunları söyledi:

"İlçe seçim kuruluna geçersiz oyların sayımı ile ilgili dilekçelerin verilmesinin hukuki dayanağı olması lazım. Hukuki dayanağın da sandıkların kapandığı anda geçersiz oylar sayıldığında ıslak imza tutanaklarının altına geçersiz oylarla ilgili bir şerh düşülmesi lazım ki, geçersiz oyların yeniden sayılması için hukuki bir gerekçe oluşmuş olsun.

"Seçim günü sandıklar açıldığında bütün siyasi partilerin temsilcileri oradaydı, bir şerh yazılmadan bütün geçersiz oyların sayılması talebi tamamen mesnetsiz ve hiçbir hukuki gerekçeye dayandırılmayan bir yaklaşımdır. Eğer, herhangi bir sandıkta geçersiz oyların sayılması ile ilgili not düşüldüyse bunun sayılmasında sıkıntı yok. Ama tüm geçersiz oyların yeniden sayılmasının hiçbir gerekçesi ve hukuki dayanağı yoktur."

https://twitter.com/bbcturkce/status/1113142867034243074

'Mansur Yavaş kararı': "2014 yılında YSK tarihi bir karar verdi"

CHP Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek de geçersiz oyların yeniden sayılması talebiyle ilgili olarak şu açıklamada bulundu:

"2014 yılında Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminde 30 bin fark vardı. 124 bin de geçersiz oy vardı. Sayın Mansur Yavaş geçersiz oyların sayılması için tüm ilçe seçim kurullarına itiraz etmiştir. İlçe seçim kurulları bu talebi reddetti. Tüm ilçe seçim kurulları. İl seçim kurulları da reddetti.

"Yüksek Seçim Kurulu da tarihi bir karar verdi; delilsiz, gerekçesiz yani dayanaksız itirazlar reddedilmelidir. Ankara'da sayılmadı geçersiz oylar. 124 bin geçersiz oy, 30 bin fark. Şimdi İstanbul'da bazı ilçe seçim kurulları YSK'ya rağmen delilsiz, gerekçesiz, dayanaksız itirazlara rağmen geçersiz oyların sayılmasına karar veriyorlar."

Ömer Çelik: Çeşitli seçim kurulları yeniden sayıma karar verdi

Partilerin gerçekleştirdiği itirazlar üzerine kimi ilçelerde ve illerde seçim kurulları oyların yeniden sayılmasına karar verdi.

AKP Sözcüsü Ömer Çelik de süreçle ilgili olarak, "Islak imzalı ve mühürlü sandık tutanaklarıyla YSK sonuçları arasında maddi hatalar görülmüş ve bunun için YSK'ya başvurulmuştur. Çeşitli seçim kurulları geçersiz oyların yeniden sayılması için karar verdi, vatandaşlarımızın müsterih olması gereken bir süreç yönetilmektedir" açıklamasında bulundu.

Anadolu Ajansı İstanbul'da Beykoz, Çekmeköy, Şile, Bayrampaşa ve Çatalca'da ilçe seçim kurullarının, yapılan itirazlar üzerine geçersiz oyların yeniden sayılmasına karar verdiğini duyurdu.

İHA, bu ilçelere Fatih'in de eklendiğini belirtti.

Beyoğlu İlçe Seçim Kurulu ise AKP'nin başvurusunu reddetti.

Yerel seçimlerin sonucunda Beykoz'daki sandıklarda 5 bin 352, Çekmeköy'de ise 5 bin 684 geçersiz oy vardı.

Ancak CHP'nin itirazı üzerine İstanbul İl Seçim Kurulu, Şile, Bayrampaşa, Ataşehir, Ümraniye, Beykoz, Fatih ve Gaziosmanpaşa'da oy sayma işlemlerinin tedbiren durdurulmasına karar verdi.

Başka illerde de itirazlar var

Resmi olmayan sonuçlara göre AKP'nin birinci parti olarak çıktığı Muş, HDP'nin sonuçlara itiraz edeceğini duyurduğu illerden biri.

Iğdır'da da Cumhur İttifakı'nın MHP'li adayı İsa Yaşar Tezel, seçim sonuçları için İl Seçim Kuruluna itirazda bulundu.

Iğdır'da resmi olmayan sonuçlara göre HDP adayı Yaşar Akkuş, geçerli oyların yüzde 50,07'sini alarak belediye başkanlığına seçilmişti.

Resmi olmayan sonuçlara göre seçimi HDP'li Ayhan Bilgen'in kazandığı Kars'ta da MHP'nin başvurusu üzerine oyların yeniden sayılacağı aktarıldı.

AKP'nin itirazıyla Ankara'nın Polatlı ilçesinde ise büyükşehir belediye başkanlığı seçiminde kullanılan oyların yeniden sayılmasına karar verildi.