İlk kiliselerden biri Orhaneli'nde bulundu

Uludağ Üniversitesi (UÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı  Prof. Dr. Mustafa Şahin yaptığı açıklamada, Büyükorhan ilçesine bağlı Derecik köyünde 2000 yılında bir vatandaş tarafından bulunan "Derecik Bazilikası"nda yapılan kazıların bu yılki bölümünün tamamlandığını söyledi. Uludağ ve Lozan üniversiteleri arasında 2006 yılında imzalanan protokol kapsamında, Arkeoloj Müzesi Müdürlüğü başkanlığında, UÜ ve Lozan üniversitelerinin bilimsel danışmanlığında 2007 yılında başlatılan kazıların bu yılki bölümünde çok önemli bir keşifte bulunduklarını ifade eden Şahin, şunları kaydetti: "Kazılar Lozan Üniversitesinden Prof. Dr. Michel Fuchs ile benim gözetimimde yapılıyor. Bu yılki kazılarda, çok önemli bir keşif yaptık. Hristiyanlığın Roma İmparatorluğu tarafından resmi din olarak kabul edilmesinden sonra yapılan ilk kiliselerden biri, belki de ilk kilisenin Derecik Bazilikası olduğunu tespit ettik. Antik kaynaklara göre, İstanbul'da yaşaşan Aziz Eytikanos, Hristiyanlığın resmi din olarak kabul edilmesinden sonra, inzivaya çekilmek için İstanbul'dan ayrılarak bilinmeyen bir yere gidip kendi kilisesini kurmuş ve Hristiyanlık dinini buradan yaymaya çalışmıştır. Antik kaynaklarda rivayet edilen bu kilisenin nerede olduğu bugüne kadar bilinmiyordu. Bu sene Derecik'te ortaya çıkarılan bir yazıtta Eytikanos ismi geçiyor. Bu yazıttan hareketle Derecik Bazilikası'nın Aziz Eytikanos tarafından kurulan ilk kilise olduğu belgelenmiş oldu. Bu Hristiyanlık açısından çok önemli bir keşif. Ayrıca, bu isim Derecik Bazilikası'nın da ilk olarak MS 340 yılında inşa edildiğini göstermektedir ki, bu tarih Hristiyanlığın resmi din olarak kabul edilmesinden sonra bugüne kadar bilinen en eski kilisenin burada olduğu anlamına gelmektedir. Bu özelliği de kilisenin önemini bir kat daha artırmaktadır." Bazilikanın altında tapınak da tespit edildiProf. Dr. Şahin, ayrıca bu yılki kazılarda yine bazilikanın altında Roma döneminde yapılan bir tapınağın varlığını tespit ettiklerine işaret ederek, tapınağın, Yunan mitolojisindeki "baş tanrı Zeus" için yapıldığını belirlediklerini vurguladı. Bazilikanın, Zeus tapınağının üzerine inşa edildiğini anlatan Şahin, şunları söyledi: "Bazilikanın altında mimari bir blok bulundu. Bunun üzerindeki bezemelere göre bu tapınak ünlü Roma İmparatoru Hadrian tarafından MS 2. yüzyılda inşa edilmiş. 2000 yılında Bursa Müze Müdürlüğü tarafından yapılan kurtarma kazılarında da üzerinde Arapça harflerin yer aldığı mühürler ve yüzük taşları bulunmuştu. Bunlar da bu kutsal alanın, İslam döneminde de saygı gördüğünün önemli bir göstergesi. Bulunan kalıntılar, bölgenin hem çok tanrılı, hem Hristiyanlık hem de İslam kabul edildikten sonra saygı gördüğünün önemli göstergeleridir."