Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar'ın Samsun'daki sel felaketinden sonra 'bodruma daire yasaklanacak' sözleri üzerine TMMOB, bu yasanın zaten olduğunu hatırlattı.
Samsun’daki sel faciasından sonra Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın “kapıcıları bodrumlardan kurtaracağız. Zemin altında yerleşimi yasaklayan bir düzenleme yapacağız” yönündeki açıklamasına TMMOB’dan yanıt geldi. Taraf gazetesinde yer alan haber şöyle: TMMOB’a bağlı İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), ilgili kanunun zaten kapıcı dairelerinin bodrum kata yapılamayacağına ilişkin hüküm içerdiğini anımsattı ve bakandan bunun gereğini zamanında neden yerine getirmediğini sordu.
Altısı çocuk 13 vatandaşın TOKİ konutlarının bodrum katındaki kapıcı dairelerinde ölümüyle sonuçlanan sel felaketinin ardından başlayan tartışmalar, olayda yeni yasa ihlallerinin ortaya çıkmasıyla sürüyor. İMO Yönetim Kurulu, sel felaketi sonrası bölgeye giden, olayda sorumluluk üstlenmek yerine kapıcıların bodrum katlardan kurtarılacakları söylemiyle yetinen TOKİ ve bakanlığa ayrıntılı yanıt hazırladı. “TOKİ ve Bakan Bayraktar’a yanıtımızdır” başlıklı metinde öncelikle TOKİ’nin İMO Samsun Şubesi’ne resmî bir yazı gönderdiği bilgisine yer verildi. TOKİ yazısındaki bilgilerin gerçek durumla çeliştiğine dikkat çekildi.
İMO öncelikle bakanın açıklamalarının aksine yürürlükteki mevzuatın kapıcı dairelerinde dikkat edilecek hususları zaten düzenlediğine dikkat çekti ve bunun TOKİ konutlarında neden uygulanmadığının hesabını sordu. İşte, İMO’nun kapıcı daireleriyle ilgili bakana kapı gibi yanıtı:
“Basında, Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Bayraktar’ın “kapıcıları bodrumlardan kurtaralım” söylemiyle “zemin altında yerleşimi yasaklayan bir düzenleme hazırlandığına” dikkat çeken ifadeleri yer almıştır. Sayın Bakan yanlış bilgilendirilmiştir.
Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin 52. Maddesi’nin “Kapıcı dairelerinin ve bekçi odalarının ölçü ve niteliklerini” belirleyen 3. Fıkrasının (a) bendinde “Kapıcı dairelerinin ve bekçi odalarının taban döşemesi üst seviyesinin hiçbir yeri tabii zemine (0.50) metreden fazla gömülü olmayacaktır” denmektedir.
Ortalama bir dairenin 3 m. yükseklikte olması gerektiği düşünüldüğünde, kapıcı dairelerinin bodrum katına değil giriş katına tekabül edecek şekilde inşa edilmesi gerektiği anlaşılacaktır.
Aynı fıkranın b bendinde “Kapıcı daireleri doğrudan ışık ve hava alabilecek şekilde düzenlenecektir” hükmü yer almaktadır.
Yönetmelikte son derece açık bir şekilde ortaya konan bu hususlar, kapıcı dairelerinin yerin altında olamayacağını göstermektedir. Bazı bölgelerde arazinin eğiminden yararlanarak birden fazla bodrum kat yapılması ve iskâna açılması mümkün olabilmektedir.
Ancak TOKİ, coğrafi yapı ve iklim farklılıklarını dikkate almaksızın Türkiye’nin her yerinde aynı tip konutları inşa etmektedir. Bu durum ise Samsun örneğinde olduğu gibi arazinin düz olduğu yerlerde bodrum katlarının (dolayısıyla da kapıcı dairelerinin) toprak altında kalmasına neden olmaktadır. TOKİ’nin bölgenin özgün koşullarını dikkate almadığı gibi Yönetmelik hükümlerine de uymadığı görülmektedir.