İngiltere, 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testiyi Türkiye'ye iade etti

İngiltere'de bulunan 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testi, Gilbert Sanat Vakfı tarafından, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne iade edildi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde 4 bin 250 yıllık altın gaga ağızlı testinin İngiltere'den Türkiye'ye iade edilmesi üzerine düzenlenen törene katıldı. Arthur Gilbert, altın ve gümüş eserlerden oluşan koleksiyonunu tamamlamak için altın gaga ağızlı testiyi 1989'da Los Angeles'ta satın aldı.

Londra'daki Victoria&Albert Müzesi'ne verilen gaga ağızlı testinin Anadolu'dan yasa dışı çıkarılması ihtimaline karşı kapsamlı araştırmalar yapıldı. Testinin araştırmalar ile Anadolu'ya ait olduğunun anlaşılması sonucunda, Gilbert Sanat Vakfı tarafından, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile temasa geçilerek, bugün Anadolu Medeniyetler Müzesi'ne iade edildi.

"Kimliği belirsiz kişilerce bağlamından koparılmıştır"

Gilbert Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Nicholas Coleridge burada yaptığı konuşmasında, söz konusu testinin türüne ait eşsiz bir parça olduğuna dikkati çekerek, eskiden eserlere ait soruların çok az sorulduğu fakat şu anda parçaların nereden geldiğini bilmenin kendileri için çok önemli olduğu dile getirdi. Coleridge, söz konusu testinin yuvasına dönmesinden ve testiyi teslim etmekten mutluluk duyduğunu söyledi.Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, Türkiye'nin yasadışı yollarla topraklarından koparılmış kültür varlıklarının iadesi için çalışmalarını kararlılıkla sürdürdüğünü belirterek, “Bu yolda çok zorluk çektiğimiz oluyor. Yanlı kararlarla, anlamsız tartışmalarla, gerçeklikten uzak ve bilimsel olmayan bakış açılarıyla mücadele etmek zorunda kalıyoruz. Bu ve benzeri engeller, kültür alanında tesis etmek istediğimiz yapıcı diyalog yolunu zedeliyor. Ancak bu dosyada olduğu gibi, kimi zaman etik yaklaşımların varlığına da şahit olmak, zorluklarla mücadele etmemizde bizler için itici bir güç oluyor” diye konuştu.

Altından üretilmiş gaga ağızlı testinin törensel niteliğinin, eserin işçiliğinden anlaşılabildiğini ifade eden Bakan Ersoy, “Belki bir mezar hediyesi olarak toprağa konulmuş olan bu eser, kimliği belirsiz kişilerce bağlamından koparılmıştır. Ancak eserin kökeni belli olduktan sonra geri dönüş hikâyesi başlamış; bu kültürel miras, bağlı bulunduğu ve ait olduğu topraklara geri dönmüştür” dedi.

"Kaçak kazıların önlenmesi için el ele vermeli"

Kültür varlıklarının korunma anlayışının yalnız devlet adımları ve kanunları ile gerçekleşemeyeceğini belirten Bakan Ersoy, şunları söyledi: “Halkımızın, kültür varlıklarının korunmasına en büyük katkıyı sağladığına inanıyorum. Bu çabaların bazı kötü niyetli kişilerce zarar görmesinin önüne de hep beraber geçmeliyiz. Kaçak kazıların önlenmesi için el ele vermeli, şüpheli her durumu, Bakanlığımıza veya kolluk kuvvetlerimize haber vermeliyiz. Yurtdışında bulunan kültür varlıklarımızın iadesi önemlidir ancak bu süreçlerin sonu ancak yurt içindeki kültür varlıklarımızın korunmasıyla gelecektir. Unutmayalım bu koruma aynı zamanda ülkemize, bilime ve insanlığa bir hizmettir.”

Bakan Ersoy, Coleridge'e Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nin 100. Yılı için hazırlanan kitap hediye etti. Ersoy ayrıca, törenin çıkışında Mersin'den Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne ziyarete gelen ilkokul öğrencileri hatıra fotoğrafı çekildi. Törene, Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, Gilbert Vakfı Heyet Üyesi Sayın Tristram Hunt, Gilbert Koleksiyonu Küratörü Alice Minter ve Dr. Öğretim Üyesi Çiğdem Maner katıldı.